Trong các chuyến đi đường dài, bộ phận kiểm soát hành trình giúp giảm bớt phần nào gánh nặng tinh thần và sự mệt mỏi cho tài xế. Tuy nhiên, việc hệ thống này không hoạt động đúng, gặp trục trặc có thể trở nên nguy hiểm. Nếu kiểm soát hành trình xe của người lái không hoạt động, một trong 9 vấn đề sau đây có thể là nguyên nhân gốc rễ.
Kiểm soát hành trình hoạt động như thế nào?
Theo phụ tùng ô tô Hyundai của MAST, kiểm soát hành trình là hệ thống nhằm duy trì tốc độ xe mà không cần sự điều khiển trực tiếp từ người lái. Khi muốn áp dụng kiểm soát hành trình, trước tiên, người dùng bật hệ thống bằng nút hoặc công tắc “On”. Tuy nhiên, riêng điều này không thể kích hoạt kiểm soát hành trình. Khi bạn cài đặt tốc độ hành trình, mô-đun điều khiển hành trình (CCM) sẽ ghi lại tốc độ hiện tại và sau đó điều chỉnh bướm ga để duy trì tốc độ xe. Khi tốc độ xe tăng hoặc giảm (do gió hoặc địa hình), CCM cũng sẽ thay đổi độ mở của bướm ga.
Bằng cách điều chỉnh tốc độ động cơ, CCM có thể duy trì tốc độ ô tô trên đường cao tốc như mong muốn của tay lái. Song, chủ xe vẫn có thể tăng hoặc giảm tốc độ hành trình bằng cách nhấn vào nút hoặc cần gạt. Người dùng cũng có thể hủy điều khiển hành trình bằng cách nhấn nút “Cancel” hoặc “Off” hoặc đạp phanh.
Quá trình kiểm soát bướm ga đã thay đổi qua nhiều năm. Các hệ thống ban đầu sử dụng motor chân không và cáp nhưng cuối cùng đã thay đổi thành motor điện. Gần đây nhất, với sự phát triển của hệ thống điều khiển bướm ga điện tử (ETCS), điều khiển hành trình đã được tích hợp trong mô-đun điều khiển động cơ (ECM). Hệ thống kiểm soát hành trình cơ bản vẫn yêu cầu người lái chú ý đến điều kiện giao thông và thay đổi đường.
Các hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng (đôi khi được gọi là hành trình "thông minh") sử dụng radar hoặc laser để phát hiện và duy trì khoảng cách an toàn với các phương tiện phía trước. Một số hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng chỉ đơn thuần là giảm tốc độ động cơ để duy trì khoảng cách. Trong khi đó, một số hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng mới nhất cũng có thể phanh để giảm tốc độ hoặc dừng xe. Tuy nhiên, ngay cả với điều khiển hành trình thích ứng, điều quan trọng vẫn là lái xe không bao giờ được rời mắt khỏi đường.
Tại sao điều khiển hành trình không hoạt động?
Có một vài cách cơ bản nhận biết điều gì ảnh hưởng đến điều khiển hành trình, cản trở và không hoạt động đúng với thiết kế. Phụ tùng ô tô KIA khuyên bạn, ngoài các kỹ thuật chuyên sâu dành cho các chuyên gia, người tiêu dùng phổ thông cũng có thể xác định lỗi thông qua các phương pháp hoạt động của tính năng này như sau:
1. Công tắc đèn phanh
Vì điều khiển hành trình tự động bị hủy bằng cách nhấn phanh, một số phương tiện, trang bị có thể ngắt điều khiển hành trình nếu không thể phát hiện công tắc đèn phanh.
2. Đèn phanh
Trong một số hệ thống, điều khiển hành trình bị tắt khi đèn phanh sáng. Hệ thống đèn độ (chẳng hạn như đèn phanh LED) có thể khiến CCM nghĩ rằng đèn phanh sáng.
3. Cầu chì và rơle
Trên một số phương tiện, cầu chì và rơle được sử dụng để bảo vệ mạch truyền động điều khiển hành trình. Nếu cầu chì nhảy hoặc rơle bị lỗi, hệ thống sẽ không hoạt động.
4. Cáp xoắn ốc
Nhiều xe có gắn công tắc điều khiển hành trình trên vô lăng. Cáp xoắn ốc bị lỗi có thể khiến mạch mở, ngăn công tắc tiếp xúc với CCM.
5. Công tắc điều khiển
Nếu các tiếp điểm bên trong bị mòn, công tắc điều khiển hành trình có thể không tiếp xúc được với CCM. Điều này có thể vô hiệu hóa hoàn toàn kiểm soát hành trình hoặc không phản ứng với các chức năng hủy hoặc tăng tốc.
6. Đèn động cơ
Trên một số mẫu xe hiện đại, đặc biệt là những xe được trang bị hệ thống ETCS, kiểm soát hành trình có thể bị vô hiệu hóa nếu có vấn đề về động cơ hoặc hộp số.
7. Rò rỉ chân không
Một số mẫu xe đời cũ sử dụng bộ truyền động chân không để điều khiển bướm ga trong quá trình vận hành điều khiển hành trình. Nếu có rò rỉ, hệ thống sẽ không hoạt động.
8. Cảm biến tốc độ xe
Thường trên ô tô có nhiều cảm biến tốc độ xe (VSS). CCM có thể sử dụng nguồn cấp dữ liệu VSS từ ECM, cụm đồng hồ hoặc hộp số. Nếu tín hiệu bị mất, CCM không thể phát hiện tốc độ xe và vô hiệu hóa kiểm soát hành trình.
9. Sự cố về điện
Hầu hết các hệ thống điều khiển hành trình đều sử dụng các linh kiện điện hoặc điện tử. Vì vậy, bạn cần kiểm tra kỹ lưỡng về điện áp nguồn, dây nối và đầu nối. Bất cứ thiết bị nào lỏng lẻo hoặc bị hỏng có thể vô hiệu hóa hệ thống hoàn toàn.
Nếu bộ điều khiển hành trình của bạn không hoạt động đúng, hãy tránh sử dụng cho đến khi được sửa chữa. Hệ thống kiểm soát hành trình bị lỗi có thể không hủy hoạt động theo yêu cầu. Điều này sẽ tạo ra mối nguy hiểm an toàn cho bạn và những người xung quanh. Sau khi tự đánh giá tình trạng kiểm soát hành trình, hãy đưa xe đến cơ sở đáng tin cậy để chẩn đoán và sửa chữa cụ thể.
Kiểm soát hành trình hoạt động như thế nào?
Theo phụ tùng ô tô Hyundai của MAST, kiểm soát hành trình là hệ thống nhằm duy trì tốc độ xe mà không cần sự điều khiển trực tiếp từ người lái. Khi muốn áp dụng kiểm soát hành trình, trước tiên, người dùng bật hệ thống bằng nút hoặc công tắc “On”. Tuy nhiên, riêng điều này không thể kích hoạt kiểm soát hành trình. Khi bạn cài đặt tốc độ hành trình, mô-đun điều khiển hành trình (CCM) sẽ ghi lại tốc độ hiện tại và sau đó điều chỉnh bướm ga để duy trì tốc độ xe. Khi tốc độ xe tăng hoặc giảm (do gió hoặc địa hình), CCM cũng sẽ thay đổi độ mở của bướm ga.
Bằng cách điều chỉnh tốc độ động cơ, CCM có thể duy trì tốc độ ô tô trên đường cao tốc như mong muốn của tay lái. Song, chủ xe vẫn có thể tăng hoặc giảm tốc độ hành trình bằng cách nhấn vào nút hoặc cần gạt. Người dùng cũng có thể hủy điều khiển hành trình bằng cách nhấn nút “Cancel” hoặc “Off” hoặc đạp phanh.
Quá trình kiểm soát bướm ga đã thay đổi qua nhiều năm. Các hệ thống ban đầu sử dụng motor chân không và cáp nhưng cuối cùng đã thay đổi thành motor điện. Gần đây nhất, với sự phát triển của hệ thống điều khiển bướm ga điện tử (ETCS), điều khiển hành trình đã được tích hợp trong mô-đun điều khiển động cơ (ECM). Hệ thống kiểm soát hành trình cơ bản vẫn yêu cầu người lái chú ý đến điều kiện giao thông và thay đổi đường.
Các hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng (đôi khi được gọi là hành trình "thông minh") sử dụng radar hoặc laser để phát hiện và duy trì khoảng cách an toàn với các phương tiện phía trước. Một số hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng chỉ đơn thuần là giảm tốc độ động cơ để duy trì khoảng cách. Trong khi đó, một số hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng mới nhất cũng có thể phanh để giảm tốc độ hoặc dừng xe. Tuy nhiên, ngay cả với điều khiển hành trình thích ứng, điều quan trọng vẫn là lái xe không bao giờ được rời mắt khỏi đường.
Tại sao điều khiển hành trình không hoạt động?
Có một vài cách cơ bản nhận biết điều gì ảnh hưởng đến điều khiển hành trình, cản trở và không hoạt động đúng với thiết kế. Phụ tùng ô tô KIA khuyên bạn, ngoài các kỹ thuật chuyên sâu dành cho các chuyên gia, người tiêu dùng phổ thông cũng có thể xác định lỗi thông qua các phương pháp hoạt động của tính năng này như sau:
1. Công tắc đèn phanh
Vì điều khiển hành trình tự động bị hủy bằng cách nhấn phanh, một số phương tiện, trang bị có thể ngắt điều khiển hành trình nếu không thể phát hiện công tắc đèn phanh.
2. Đèn phanh
Trong một số hệ thống, điều khiển hành trình bị tắt khi đèn phanh sáng. Hệ thống đèn độ (chẳng hạn như đèn phanh LED) có thể khiến CCM nghĩ rằng đèn phanh sáng.
3. Cầu chì và rơle
Trên một số phương tiện, cầu chì và rơle được sử dụng để bảo vệ mạch truyền động điều khiển hành trình. Nếu cầu chì nhảy hoặc rơle bị lỗi, hệ thống sẽ không hoạt động.
4. Cáp xoắn ốc
Nhiều xe có gắn công tắc điều khiển hành trình trên vô lăng. Cáp xoắn ốc bị lỗi có thể khiến mạch mở, ngăn công tắc tiếp xúc với CCM.
5. Công tắc điều khiển
Nếu các tiếp điểm bên trong bị mòn, công tắc điều khiển hành trình có thể không tiếp xúc được với CCM. Điều này có thể vô hiệu hóa hoàn toàn kiểm soát hành trình hoặc không phản ứng với các chức năng hủy hoặc tăng tốc.
6. Đèn động cơ
Trên một số mẫu xe hiện đại, đặc biệt là những xe được trang bị hệ thống ETCS, kiểm soát hành trình có thể bị vô hiệu hóa nếu có vấn đề về động cơ hoặc hộp số.
7. Rò rỉ chân không
Một số mẫu xe đời cũ sử dụng bộ truyền động chân không để điều khiển bướm ga trong quá trình vận hành điều khiển hành trình. Nếu có rò rỉ, hệ thống sẽ không hoạt động.
8. Cảm biến tốc độ xe
Thường trên ô tô có nhiều cảm biến tốc độ xe (VSS). CCM có thể sử dụng nguồn cấp dữ liệu VSS từ ECM, cụm đồng hồ hoặc hộp số. Nếu tín hiệu bị mất, CCM không thể phát hiện tốc độ xe và vô hiệu hóa kiểm soát hành trình.
9. Sự cố về điện
Hầu hết các hệ thống điều khiển hành trình đều sử dụng các linh kiện điện hoặc điện tử. Vì vậy, bạn cần kiểm tra kỹ lưỡng về điện áp nguồn, dây nối và đầu nối. Bất cứ thiết bị nào lỏng lẻo hoặc bị hỏng có thể vô hiệu hóa hệ thống hoàn toàn.
Nếu bộ điều khiển hành trình của bạn không hoạt động đúng, hãy tránh sử dụng cho đến khi được sửa chữa. Hệ thống kiểm soát hành trình bị lỗi có thể không hủy hoạt động theo yêu cầu. Điều này sẽ tạo ra mối nguy hiểm an toàn cho bạn và những người xung quanh. Sau khi tự đánh giá tình trạng kiểm soát hành trình, hãy đưa xe đến cơ sở đáng tin cậy để chẩn đoán và sửa chữa cụ thể.
