ACEA là tên viết tắt của Hiệp hội các nhà sản xuất Ô-tô Châu Âu (Association des Constructeurs Européens de l’Automobile).
Nhằm tận dụng tối đa các thành phần của dầu mỏ, cũng như cần công suất, mục đích khác nhau cho mỗi dòng ô tô, nên ngành công nghiệp vận tải có 2 loại động cơ chính: động cơ chạy xăng và động cơ chạy diesel.
Với mục đích sinh công khác nhau, nên cấu tạo, thông số kĩ thuật của 2 khối động cơ này có rất nhiều điểm khác, có thể kể đến như: Hiệu suất động cơ Diesel lớn hơn 1,5 lần so với động cơ xăng, nhiên liệu Diesel rẻ tiền hơn xăng, động cơ Diesel ít hư hỏng lặt vặt vì không có bộ đánh lửa và bộ chế hoà khí,….
Và còn rất nhiều điều khác nhau giữa 2 loại động cơ này mà Totachi Hà Nội sẽ đề cập với các bạn trong một chủ đề khác. Chính vì những lí do ở trên mà cơ chế bôi trơn cho động cơ cũng phải khác nhau, dẫn đến những hiệp hội khoa học trên thế giới phải có những phân tách rõ ràng cho từng loại.
Như ta đã biết API là một tổ chức của Hoa kỳ, phân cấp dầu nhớt cho động cơ theo 2 tiêu chí xăng và diesel, mỗi tiêu chí lại chia nhỏ các cấp dầu nhớt thể hiện độ “ xịn” của từng loại. Ví dụ như hiện nay, API động cơ xăng cao nhất là SN, còn Diesel là CK.
Đây được xem là tiêu chuẩn chính, cùng với tiêu chuẩn đo độ nhớt SAE, được thể hiện rất rõ ràng trên mỗi chai sản phẩm của các hãng dầu nhớt ô tô, vì nó khá đơn giản, dễ hiểu cho người dùng. Lái xe có thể dễ dàng chọn dầu nhớt ô tô kể cả khi xe đó không phải của mình, ví dụ như đi thay nhớt xe cho bạn chẳng hạn.
Nhưng nếu là người kĩ tính hơn, muốn biết chính xác hơn loại dầu nhớt ô tô mình định thay dành cho xe gì ? Xe động cơ xăng hay diesel ? động cơ diesel thì tải nặng hay nhẹ ? Hay xe có trang bị bộ xử lý khí thải hay không ?…. Để biết được tất cả những điều này thì tiêu chuẩn API là không đủ, mà phải nhờ đến bộ tiêu chuẩn do Châu Âu phát hành, đó là:
ACEA – bộ tiêu chuẩn dầu nhớt ô tô của Châu Âu
1. Tổ chức- hiệp hội ACEA
ACEA là tên viết tắt của Hiệp hội các nhà sản xuất Ô-tô Châu Âu (Association des Constructeurs Européens de l’Automobile).
ACEA là hiệp hội đứng đầu ngành công nghiệp ô tô ở châu Âu, đại diện cho các nhà sản xuất ô tô chở khách, xe tải và xe buýt với các địa điểm sản xuất tại EU.
Một số nhiệm vụ của ACEA là: Xác định và ủng hộ các lợi ích chung, chính sách và vị trí của ngành công nghiệp ô tô châu Âu; Tham gia đối thoại với các tổ chức châu Âu và các bên liên quan khác nhằm nâng cao hiểu biết về các vấn đề liên quan đến ngành và đóng góp cho chính sách và pháp chế hiệu quả ở cả châu Âu và toàn cầu; Truyền đạt vai trò và tầm quan trọng của ngành, sử dụng dữ liệu và thông tin đáng tin cậy; Theo dõi các hoạt động ảnh hưởng đến ngành công nghiệp ô tô, hợp tác với các bên liên quan khác…
Trong đó ACEA thực hiện một chức năng quan trọng liên quan đến dầu nhớt ô tô, đó là: Hoạt động như một cổng thông tin cho kiến thức chuyên môn về các quy định liên quan đến dầu nhớt dựa trên 80 Chỉ thị của EU và hơn 70 hiệp định, để có thể đưa ra bộ tài liệu kĩ thuật và tiêu chuẩn hóa đầy đủ nhất về quy định dầu nhớt dành cho động cơ ô tô.
2. Tiêu chuẩn ACEA:
Từ năm 1996, phân loại chỉ tiêu ACEA được đưa ra đã thay đổi nhiều lần và hiện nay hệ thống phân loại tiêu chuẩn là ACEA 2008, bắt đầu áp dụng từ tháng 12 năm 2010. Tương tự API, ACEA cũng ban hành các tiêu chuẩn phân cấp chất lượng cho các loại dầu nhớt sử dụng trong động cơ. Hệ phân cấp chất lượng ACEA qui định chi tiết hơn về hiệu năng của dầu nhớt ứng với từng loại ứng dụng riêng biệt. A = Xăng, B = Diesel và C = Tương thích với động cơ có sử dụng xúc tác (xúc tác giúp giảm hàm lượng khói độc trong khí thải). Dựa theo cách phân loại đó thì:
Dầu nhớt dùng cho động cơ xăng : A1, A3 , A4, A5.
Dầu nhớt dùng cho động cơ diesel hạng nhẹ: B1, B3, B4, B5.
Trong đó:
- A1/B1: Tiết kiệm nhiên liệu
- A3/B3: Hiệu suất cao
- A4/B4: Dành cho các loại động cơ bơm trực tiếp
- A5: Kết hợp A1 & A3.
- B5: Kết hợp B1 và B3/B4
Dầu nhớt dùng cho động cơ diesel hạng nhẹ có trang bị bộ xử lí khí thải: C1, C2 C3, C4.
Các cấp dầu này chỉ mức tương thích các chất xúc tác ( SAPS thấp: tro sun-phát, phốt pho và lưu huỳnh), đặc biệt được pha chế để kéo dài tuổi thọ của các thiết bị sử lí khí thải như: DPF, TWC…
Liệt kê chi tiết từng loại, ta có bảng sau:
- A1: Tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ xăng
- A2: Hiệu năng tiêu chuẩn (hiện đã ngưng áp dụng)
- A3: Hiệu năng cao và/hoặc số km sử dụng cao hơn
- A4: Dự phòng để dùng trong tương lai cho một số loại động cơ phun xăng trực tiếp
- A5: Kết hợp tính tiết kiệm nhiên liệu của A1 và hiệu năng cao của A3
- B1: Tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ Diesel
- B2: Hiệu năng tiêu chuẩn (hiện đã ngưng áp dụng)
- B3: Hiệu năng cao và/hoặc số km sử dụng cao hơn
- B4: Dùng cho với động cơ xe diesel phun trực tiếp
- B5: Kết hợp tính tiết kiệm nhiên liệu của B1 và hiệu năng cao của B3/B4
Dùng cho động cơ xăng và Diesel hạng nhẹ:
- C1-04: Dùng cho động cơ xăng và Diesel hạng nhẹ, dự trên A5/B5-04 và SAPS thấp, tương thích xúc tác hai chiều
- C2-04: Dùng cho động cơ xăng và Diesel hạng nhẹ, dự trên A5/B5-04 và SAPS trung bình, tương thích xúc tác hai chiều
- C3-04: Dùng cho động cơ xăng và Diesel hạng nhẹ, dự trên A5/B5-04 và SAPS trung bình, tương thích xúc tác hai chiều, Hiệu năng cao hơn nhờ chỉ số HTHS cao.
Chỉ tiêu dầu nhớt ô tô dùng cho động cơ diesel hạng nặng :
- Chỉ tiêu ACEA E4 :
Được khuyến nghị cho động cơ diesel được đánh giá cao đáp ứng Euro I, Euro II, Euro III, IV và Euro Euro V yêu cầu khí thải và chạy trong điều kiện rất nghiêm trọng, ví dụ, thay nhớt mở rộng đáng kể. Nó phù hợp cho động cơ mà không có bộ lọc hạt, và đối với một số động cơ EGR và một số động cơ trang bị hệ thống SCR NOx giảm (UHPD, HI SAPS, SCR / EGR EURO V.
- Chỉ tiêu ACEA E6 :
Được khuyến nghị cho động cơ diesel được đánh giá cao đáp ứng Euro I, Euro II, Euro III, Euro IV, V và Euro Euro VI yêu cầu khí thải và chạy trong điều kiện rất nghiêm trọng, ví dụ, thay nhớt mở rộng đáng kể. Nó phù hợp cho động cơ EGR có hoặc không có bộ lọc hạt, và cho công cụ trang bị hệ thống giảm SCR NOx. E6 chất lượng được khuyên dùng với động cơ lắp các bộ lọc hạt và được thiết kế để sử dụng trong sự kết hợp với động cơ diesel lưu huỳnh thấp (UHPD, LOW / MID SAPS, DPF EURO V / VI).
- Chỉ tiêu ACEA E7 :
Được khuyến nghị cho động cơ diesel được đánh giá cao đáp ứng Euro I, Euro II, Euro III, IV và Euro Euro V yêu cầu phát thải và chạy dưới điều kiện khắc nghiệt. Nó phù hợp cho động cơ mà không có bộ lọc hạt, và cho hầu hết các động cơ EGR và hầu hết các động cơ trang bị hệ thống giảm SCR NOx (SHPD, HI SAPS, SCR / EGR EURO V.
- Chỉ tiêu ACEA E9 :
Được khuyến nghị cho động cơ diesel được đánh giá cao đáp ứng Euro I, Euro II, Euro III, Euro IV, V và Euro Euro VI yêu cầu khí thải và chạy trong điều kiện rất nghiêm trọng, ví dụ, thay nhớt kéo dài. Nó phù hợp cho động cơ EGR có hoặc không có bộ lọc hạt, và cho công cụ trang bị hệ thống giảm SCR NOx. E9 chất lượng được khuyên dùng với động cơ lắp các bộ lọc hạt và được thiết kế để sử dụng trong sự kết hợp với động cơ diesel lưu huỳnh thấp (SHPD, LOW / MID SAPS, DPF EURO V / VI).
Có thể tóm tắt các chỉ tiêu ở trên nhu hình sau:
3. Kết luận
Ngoài khuyến nghị từ các hiệp hội khoa học, thì các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới lại đề ra những tiêu chuẩn khắt khe của riêng mình, như: Volvo VDS-4, Mercedes Benz 229.31, Porsche A40 – 2014,…
Dựa vào đó, họ có những khuyến cáo riêng của mình về chỉ tiêu ACEA sao cho thích hợp nhất với động cơ xăng hoặc động cơ diezel của họ. Nói một cách khác đơn giản hơn, nên lựa chọn dầu nhớt đạt chuẩn A3/B3, A5/B5 và C3; là các chủng loại dầu có hiệu năng cao, phù hợp với các cấu trúc và điều kiện vận hành của đa số các loại động cơ hiện đại ngày nay.
Nhằm tận dụng tối đa các thành phần của dầu mỏ, cũng như cần công suất, mục đích khác nhau cho mỗi dòng ô tô, nên ngành công nghiệp vận tải có 2 loại động cơ chính: động cơ chạy xăng và động cơ chạy diesel.
Với mục đích sinh công khác nhau, nên cấu tạo, thông số kĩ thuật của 2 khối động cơ này có rất nhiều điểm khác, có thể kể đến như: Hiệu suất động cơ Diesel lớn hơn 1,5 lần so với động cơ xăng, nhiên liệu Diesel rẻ tiền hơn xăng, động cơ Diesel ít hư hỏng lặt vặt vì không có bộ đánh lửa và bộ chế hoà khí,….
Và còn rất nhiều điều khác nhau giữa 2 loại động cơ này mà Totachi Hà Nội sẽ đề cập với các bạn trong một chủ đề khác. Chính vì những lí do ở trên mà cơ chế bôi trơn cho động cơ cũng phải khác nhau, dẫn đến những hiệp hội khoa học trên thế giới phải có những phân tách rõ ràng cho từng loại.
Như ta đã biết API là một tổ chức của Hoa kỳ, phân cấp dầu nhớt cho động cơ theo 2 tiêu chí xăng và diesel, mỗi tiêu chí lại chia nhỏ các cấp dầu nhớt thể hiện độ “ xịn” của từng loại. Ví dụ như hiện nay, API động cơ xăng cao nhất là SN, còn Diesel là CK.
Đây được xem là tiêu chuẩn chính, cùng với tiêu chuẩn đo độ nhớt SAE, được thể hiện rất rõ ràng trên mỗi chai sản phẩm của các hãng dầu nhớt ô tô, vì nó khá đơn giản, dễ hiểu cho người dùng. Lái xe có thể dễ dàng chọn dầu nhớt ô tô kể cả khi xe đó không phải của mình, ví dụ như đi thay nhớt xe cho bạn chẳng hạn.
Nhưng nếu là người kĩ tính hơn, muốn biết chính xác hơn loại dầu nhớt ô tô mình định thay dành cho xe gì ? Xe động cơ xăng hay diesel ? động cơ diesel thì tải nặng hay nhẹ ? Hay xe có trang bị bộ xử lý khí thải hay không ?…. Để biết được tất cả những điều này thì tiêu chuẩn API là không đủ, mà phải nhờ đến bộ tiêu chuẩn do Châu Âu phát hành, đó là:
ACEA – bộ tiêu chuẩn dầu nhớt ô tô của Châu Âu
1. Tổ chức- hiệp hội ACEA
ACEA là tên viết tắt của Hiệp hội các nhà sản xuất Ô-tô Châu Âu (Association des Constructeurs Européens de l’Automobile).
ACEA là hiệp hội đứng đầu ngành công nghiệp ô tô ở châu Âu, đại diện cho các nhà sản xuất ô tô chở khách, xe tải và xe buýt với các địa điểm sản xuất tại EU.
Một số nhiệm vụ của ACEA là: Xác định và ủng hộ các lợi ích chung, chính sách và vị trí của ngành công nghiệp ô tô châu Âu; Tham gia đối thoại với các tổ chức châu Âu và các bên liên quan khác nhằm nâng cao hiểu biết về các vấn đề liên quan đến ngành và đóng góp cho chính sách và pháp chế hiệu quả ở cả châu Âu và toàn cầu; Truyền đạt vai trò và tầm quan trọng của ngành, sử dụng dữ liệu và thông tin đáng tin cậy; Theo dõi các hoạt động ảnh hưởng đến ngành công nghiệp ô tô, hợp tác với các bên liên quan khác…
Trong đó ACEA thực hiện một chức năng quan trọng liên quan đến dầu nhớt ô tô, đó là: Hoạt động như một cổng thông tin cho kiến thức chuyên môn về các quy định liên quan đến dầu nhớt dựa trên 80 Chỉ thị của EU và hơn 70 hiệp định, để có thể đưa ra bộ tài liệu kĩ thuật và tiêu chuẩn hóa đầy đủ nhất về quy định dầu nhớt dành cho động cơ ô tô.
2. Tiêu chuẩn ACEA:
Từ năm 1996, phân loại chỉ tiêu ACEA được đưa ra đã thay đổi nhiều lần và hiện nay hệ thống phân loại tiêu chuẩn là ACEA 2008, bắt đầu áp dụng từ tháng 12 năm 2010. Tương tự API, ACEA cũng ban hành các tiêu chuẩn phân cấp chất lượng cho các loại dầu nhớt sử dụng trong động cơ. Hệ phân cấp chất lượng ACEA qui định chi tiết hơn về hiệu năng của dầu nhớt ứng với từng loại ứng dụng riêng biệt. A = Xăng, B = Diesel và C = Tương thích với động cơ có sử dụng xúc tác (xúc tác giúp giảm hàm lượng khói độc trong khí thải). Dựa theo cách phân loại đó thì:
Dầu nhớt dùng cho động cơ xăng : A1, A3 , A4, A5.
Dầu nhớt dùng cho động cơ diesel hạng nhẹ: B1, B3, B4, B5.
Trong đó:
- A1/B1: Tiết kiệm nhiên liệu
- A3/B3: Hiệu suất cao
- A4/B4: Dành cho các loại động cơ bơm trực tiếp
- A5: Kết hợp A1 & A3.
- B5: Kết hợp B1 và B3/B4
Dầu nhớt dùng cho động cơ diesel hạng nhẹ có trang bị bộ xử lí khí thải: C1, C2 C3, C4.
Các cấp dầu này chỉ mức tương thích các chất xúc tác ( SAPS thấp: tro sun-phát, phốt pho và lưu huỳnh), đặc biệt được pha chế để kéo dài tuổi thọ của các thiết bị sử lí khí thải như: DPF, TWC…
Liệt kê chi tiết từng loại, ta có bảng sau:
- A1: Tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ xăng
- A2: Hiệu năng tiêu chuẩn (hiện đã ngưng áp dụng)
- A3: Hiệu năng cao và/hoặc số km sử dụng cao hơn
- A4: Dự phòng để dùng trong tương lai cho một số loại động cơ phun xăng trực tiếp
- A5: Kết hợp tính tiết kiệm nhiên liệu của A1 và hiệu năng cao của A3
- B1: Tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ Diesel
- B2: Hiệu năng tiêu chuẩn (hiện đã ngưng áp dụng)
- B3: Hiệu năng cao và/hoặc số km sử dụng cao hơn
- B4: Dùng cho với động cơ xe diesel phun trực tiếp
- B5: Kết hợp tính tiết kiệm nhiên liệu của B1 và hiệu năng cao của B3/B4
Dùng cho động cơ xăng và Diesel hạng nhẹ:
- C1-04: Dùng cho động cơ xăng và Diesel hạng nhẹ, dự trên A5/B5-04 và SAPS thấp, tương thích xúc tác hai chiều
- C2-04: Dùng cho động cơ xăng và Diesel hạng nhẹ, dự trên A5/B5-04 và SAPS trung bình, tương thích xúc tác hai chiều
- C3-04: Dùng cho động cơ xăng và Diesel hạng nhẹ, dự trên A5/B5-04 và SAPS trung bình, tương thích xúc tác hai chiều, Hiệu năng cao hơn nhờ chỉ số HTHS cao.
Chỉ tiêu dầu nhớt ô tô dùng cho động cơ diesel hạng nặng :
- Chỉ tiêu ACEA E4 :
Được khuyến nghị cho động cơ diesel được đánh giá cao đáp ứng Euro I, Euro II, Euro III, IV và Euro Euro V yêu cầu khí thải và chạy trong điều kiện rất nghiêm trọng, ví dụ, thay nhớt mở rộng đáng kể. Nó phù hợp cho động cơ mà không có bộ lọc hạt, và đối với một số động cơ EGR và một số động cơ trang bị hệ thống SCR NOx giảm (UHPD, HI SAPS, SCR / EGR EURO V.
- Chỉ tiêu ACEA E6 :
Được khuyến nghị cho động cơ diesel được đánh giá cao đáp ứng Euro I, Euro II, Euro III, Euro IV, V và Euro Euro VI yêu cầu khí thải và chạy trong điều kiện rất nghiêm trọng, ví dụ, thay nhớt mở rộng đáng kể. Nó phù hợp cho động cơ EGR có hoặc không có bộ lọc hạt, và cho công cụ trang bị hệ thống giảm SCR NOx. E6 chất lượng được khuyên dùng với động cơ lắp các bộ lọc hạt và được thiết kế để sử dụng trong sự kết hợp với động cơ diesel lưu huỳnh thấp (UHPD, LOW / MID SAPS, DPF EURO V / VI).
- Chỉ tiêu ACEA E7 :
Được khuyến nghị cho động cơ diesel được đánh giá cao đáp ứng Euro I, Euro II, Euro III, IV và Euro Euro V yêu cầu phát thải và chạy dưới điều kiện khắc nghiệt. Nó phù hợp cho động cơ mà không có bộ lọc hạt, và cho hầu hết các động cơ EGR và hầu hết các động cơ trang bị hệ thống giảm SCR NOx (SHPD, HI SAPS, SCR / EGR EURO V.
- Chỉ tiêu ACEA E9 :
Được khuyến nghị cho động cơ diesel được đánh giá cao đáp ứng Euro I, Euro II, Euro III, Euro IV, V và Euro Euro VI yêu cầu khí thải và chạy trong điều kiện rất nghiêm trọng, ví dụ, thay nhớt kéo dài. Nó phù hợp cho động cơ EGR có hoặc không có bộ lọc hạt, và cho công cụ trang bị hệ thống giảm SCR NOx. E9 chất lượng được khuyên dùng với động cơ lắp các bộ lọc hạt và được thiết kế để sử dụng trong sự kết hợp với động cơ diesel lưu huỳnh thấp (SHPD, LOW / MID SAPS, DPF EURO V / VI).
Có thể tóm tắt các chỉ tiêu ở trên nhu hình sau:
3. Kết luận
Ngoài khuyến nghị từ các hiệp hội khoa học, thì các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới lại đề ra những tiêu chuẩn khắt khe của riêng mình, như: Volvo VDS-4, Mercedes Benz 229.31, Porsche A40 – 2014,…
Dựa vào đó, họ có những khuyến cáo riêng của mình về chỉ tiêu ACEA sao cho thích hợp nhất với động cơ xăng hoặc động cơ diezel của họ. Nói một cách khác đơn giản hơn, nên lựa chọn dầu nhớt đạt chuẩn A3/B3, A5/B5 và C3; là các chủng loại dầu có hiệu năng cao, phù hợp với các cấu trúc và điều kiện vận hành của đa số các loại động cơ hiện đại ngày nay.
Nguồn: Sưu Tầm
Chỉnh sửa cuối:
