Việc tái khởi động thu phí trên tuyến cao tốc TH. HCM - Trung Lương sẽ giúp phân bố lại lực lượng xe di chuyển qua tuyến cao tốc đầu tiên của đồng bằng Sông Cửu Long này, đồng thời giảm bớt gánh nặng cho ngân sách nhà nước.
Yêu cầu sớm lập phương án thu phí tuyến TP.HCM - Trung Lương để giảm tai nạn giao thông, đồng thời có nguồn kinh phí tái đầu tư một lần nữa được Thủ tướng Chính phủ đặt ra đối với Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) trong chuyến kiểm tra hiện trường dự án BOT đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận vào cuối tuần trước.
Tuyến cao tốc TP.HCM - Trung Lương có chiều dài toàn tuyến là 39,8 km, giai đoạn I xây dựng ở giữa 4 làn xe và 2 làn dừng xe khẩn cấp, tổng mức đầu tư hơn 9.884 tỷ đồng từ nguồn trái phiếu chính phủ. Đây là công trình đường bộ đạt chuẩn cao tốc đầu tiên tại Việt Nam, được khởi công năm 2004 và đưa vào sử dụng năm 2010.
Tuyến cao tốc này bắt đầu được Bộ GTVT thu phí từ tháng 2/2012. Tổng số tiền phí thu được từ tuyến đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương trong 2 năm (2012 và 2013) là 720 tỷ đồng. Kể từ ngày 1/1/2014, Công ty TNHH Yên Khánh (Công ty Yên Khánh) quản lý và thu phí, theo Hợp đồng chuyển giao quyền thu phí với thời gian 5 năm (2014 - 2018), số phí thu được trong giai đoạn này khoảng 2.113 tỷ đồng. Nếu trừ chi phí tổ chức thu, số phí thu được của tuyến cao tốc này tính đến khi dừng thu phí đạt khoảng 2.000 tỷ đồng. Như vậy, Dự án đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương vẫn còn khoảng 6.000 tỷ đồng chưa thể hoàn vốn, trong khi Nhà nước hàng năm phải chi một khoản ngân sách lớn để trả gốc, lãi phát hành trái phiếu xây dựng công trình.
Trong khi đó, kể từ ngày 1/1/2019, khi hết hợp đồng chuyển nhượng quyền thu phí với Công ty Yên Khánh, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã tiếp nhận và giao Cục Quản lý đường bộ IV quản lý và chưa có kế hoạch thu phí trở lại, các xe container và xe tải hạng nặng đã bỏ Quốc lộ 1 tràn lên tuyến cao tốc TP.HCM - Trung Lương để đi miễn phí.
Theo Tổng cục Đường bộ Việt Nam, sau khi tạm ngưng thu phí, lưu lượng xe trên tuyến đường này tăng đột biến, khoảng 31% so với trước, tức là khoảng 51.000 lượt xe mỗi ngày đêm, vượt quá năng lực lưu thông của tuyến.
Điều đáng nói là, trong khi tuyến cao tốc TP.HCM - Trung Lương đang miễn phí cho các phương tiện lưu thông, thì mỗi năm, ngân sách phải chi 134 tỷ đồng để quản lý bảo dưỡng, vận hành 40 km 4 làn xe và vận hành hệ thống kiểm soát giao thông thông minh ITS. Bên cạnh đó, do tuyến đường trọng điểm kết nối TP.HCM với khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đã quá thời hạn sửa chữa định kỳ, nên để khôi phục lại các tiêu chí an toàn, độ nhám trong tiêu chuẩn kỹ thuật đường cao tốc, sơn kẻ mặt đường… cần thêm khoảng 345 tỷ đồng.
Được biết, hiện Đề án Thu phí sử dụng đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương đang được Bộ GTVT rốt ráo hoàn thiện để có thể trình Thủ tướng Chính phủ trong quý III/2020.
Tại dự thảo Đề án, sau khi xem xét kỹ lợi ích của người sử dụng đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương, tránh ảnh hưởng do biến động mức phí, Bộ GTVT đề xuất mức thu cơ bản áp dụng trên tuyến cao tốc này là 1.000 đồng/km/CPU (bằng với mức thu trước ngày 31/12/2018).
Sau khi trừ chi phí thu, chi phí bảo dưỡng, bảo trì, doanh thu thu phí còn lại trong năm đầu tiên thu phí trở lại tuyến cao tốc TP.HCM - Trung Lương có thể đạt khoảng 600 tỷ đồng. Toàn bộ số thu này sẽ được nộp ngân sách nhà nước để hoàn vốn đầu tư và phục vụ công tác bảo trì, sửa chữa các tuyến cao tốc.
Tính toán của đơn vị tư vấn lập Đề án, mức thu phí sử dụng đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương không vượt quá lợi ích người sử dụng đường cao tốc được hưởng. Đó là chưa kể đến việc người tham gia giao thông có quyền lựa chọn sử dụng đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương hoặc sử dụng đường quốc lộ 1 song hành (không phải đóng phí). Việc thu phí sử dụng đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương thông qua trạm thu phí do đó không làm phát sinh phí trùng phí.
Theo baodautu