Tại sao giải đua Công thức 1 (F1) lại có quá nhiều luật lệ ràng buộc, quá nhiều hạn chế về mặt kỹ thuật và tài nguyên? Chuyện gì sẽ xảy ra nếu giải đua F1 nói riêng và các giải đua xe chuyên nghiệp nói chung không còn luật lệ? Hãy cùng tìm câu trả lời qua bài viết sau: [pagebreak][/pagebreak]
Công thức 1 (F1) là một trong những giải đua hấp dẫn và phổ biến nhất hành tinh. Nó hấp dẫn khán giả không chỉ vì sự nghẹt thở trong từng khúc vượt, những tay lái tài năng mà còn ở những chiếc xe mang những công nghệ tiên tiến nhất thế giới.
Tuy nhiên, mỗi năm các hãng xe và bộ phận kỹ thuật lại kêu 'trời' khi ban tổ chức lại nghĩ ra những luật lệ mới nhằm hạn chế sức mạnh, số lượng các bộ phận được mang vào trong toàn giải. Và nhiều đội đã phải chấp nhận án phạt chỉ để đảm bảo các tay đua được lái chiếc xe tốt nhất có thể.
Vậy tại sao F1 lại làm thế? Như vậy chẳng phải là đang ép các đội phải dùng các công nghệ lỗi thời và đi ngược lại với bước tiến kỹ thuật?
Những kỹ sư làm việc tại giải đua Công thức 1 chắc chắn là những kỹ sư tốt bậc nhất thế giới. Họ biết cách tạo ra những cỗ máy nhanh nhất, mạnh nhất và hoang đường nhất thế giới. Và luật lệ là thứ duy nhất kìm hãm những bộ óc thiên tài này. Nếu không có những giới hạn về kỹ thuật, các kỹ sư này sẽ khiến cho giải đua F1 trở thành cuộc đua thuần về công nghệ và các tay đua không khác gì những con robot điều khiển xe.
Mỗi năm các kỹ sư lại phải điều chỉnh lại thiết kế xe để phù hợp với luật lệ và công nghệ mới
Có nhiều ví dụ để chứng minh luận điểm này.
1. Chiếc Porsche 919 Hybrid đã từng thắng liên tiếp nhiều cuộc đua tại giải đua 24h, trước khi hãng xe này rút khỏi WEC (FIA World Endurance Championship). Porsche sau đó đã thử sáng tạo ra một phiên bản nâng cấp "evo" của dòng 919 hybrid mà không theo bất kỳ tiêu chuẩn nào về luật lệ và hạn chế. Và mẫu xe này đã phá kỷ lục của Lewis Hamilton được lập vào năm 2017 tại đường đua Circuit de Spa-Francorchamps. Điểm ấn tượng của sự kiện này là gì? Là vì những mẫu xe LMP1 như Porsche 919 Hybrid luôn luôn chậm hơn những chiếc F1 từ 7-8 giây, vậy mà chiếc 919 Hybrid "evo" lại có thể dễ dàng đánh bại kỷ lục của một chiếc F1 khi người ta "phá luật".
2. Khi bạn để cho các kỹ sư "tự do", họ có thể tạo ra những mẫu xe chưa từng thấy, về cả sức mạnh, kỹ thuật lẫn thiết kế.
Gordon Murray ở đội đua Brabham từng chế tạo ra một chiếc xe "cánh quạt" vào năm 1978. Sở dĩ nó có cái tên này là vì nó được lắp một cánh quạt lớn ở đuôi xe, giúp hút không khí và tạo lực ép xuống đường. Vào thời điểm đó, các quy định không nghiêm ngặt như hiện nay, và các kỹ sư đã được tự do hơn trong thiết kế của họ. Chiếc xe nhanh hơn 1,5 giây so với phần còn lại của cuộc đua. Dù không được coi là bất hợp pháp, nhưng các đội khác lại phàn nàn vì nó đã cho chiếc xe quá nhiều lợi thế, và do đó chiếc xe buộc phải thiết kế lại.
3. Một trường hợp khác rất thú vị về việc các kỹ sư có thể làm gì khi họ không bị "trói buộc". Vào năm 1988, Adrian Newey đã thiết kế chiếc xe đầu tiên cho đội Leyton House Formula One. Năm đó, FIA đã giới thiệu động cơ 3.5 L hút khí tự nhiên cùng với động cơ tăng áp 1.5 L. Chiếc xe của đội Leyton House chỉ sử dụng động cơ hút khí tự nhiên, nhưng có công suất thấp hơn so với động cơ turbo (nó chỉ đạt khoảng 200 mã lực).
Tuy nhiên, Newey quyết định sẽ lấy tài năng bù kinh phí. Ông quyết định sẽ thiết kế chiếc xe tối ưu hóa tính khí động học. Tay đua sẽ chỉ có một không gian tối thiểu để ngồi và lái chiếc xe, bù lại chiếc xe sẽ có kích thước rất nhỏ và gọn cùng với khung gầm dạng chữ V. Chiếc xe thể hiện tốc độ khá vượt trội ở những bài thử nghiệm nhưng nhanh chóng xuất hiện khuyết điểm quá lớn. Khu vực lái của tay đua quá nhỏ khiến cho họ không đủ không gian để sang số. Vấn đề trên cộng với một số thứ linh tinh khác đã được giải quyết và giúp chiếc xe đặc biệt này giành hạng 6 toàn giải.
Và những ví dụ trên chỉ là những điểm nhấn trong số vô vàn thứ mà các kỹ sư có thể làm được nếu không bị "trói buộc" bởi luật lệ và hạn chế. Ngoài ra, nếu F1 và các giải đua chỉ là cuộc chạy đua về công nghệ và sự điên rồ thì nó sẽ đánh mất đi sự chuyên nghiệp và che lấp đi tài năng của các tay đua cũng như dẫn đến những tai nạn nguy hiểm hơn thông thường.
Các bác nghĩ sao nếu F1 nói riêng và các giải đua nói chung không còn luật lệ?