Mỗi chiếc xe mới khi bán ra tại Mỹ đều được dán trên kính những thông số về lượng tiêu hao nhiên liệu do cơ quan bảo vệ môi trường EPA cung cấp. Tuy nhiên thì thường những con số do cơ quan này công bố thấp hơn nhiều so với vận hành thực tế. Nguyên do vì đâu ?[pagebreak]
Với giá xăng dầu giảm ít tăng nhiều như hiện nay, ai cũng muốn sở hữu một chiếc xe tiết kiệm nhiên liệu. Để người tiêu dùng dễ quyết định khi sắm xe, cơ quan bảo vệ môi trường (EPA) tiến hành đánh giá mức tiêu thụ nhiên liệu từng kiểu mẫu xe và cấp chứng nhận trước khi xe được bán trên thị trường. Tuy nhiên những đánh giá "chính thức của EPA" ít phù hợp với thực tế. Chủ xe thường phàn nàn mức tiêu thụ nhiên liệu do EPA công bố thấp hơn con số thực tế.
Vì sao có sự khác biệt này? Một lý do quan trọng là EPA đánh giá mức tiêu thụ nhiên liệu một chiếc xe khác với cách mà chúng ta tiến hành. Để đánh giá mức tiêu thụ nhiên liệu của một chiếc xe, thường thì chúng ta đổ đầy bình nhiên liệu. Sau khi đi được một quãng đường xác định, trong thành phố hoặc trên đường cao tốc, chúng ta lại làm đầy nhiên liệu. Chia số nhiên liệu bổ sung cho quãng đường đi được, ta có được mức tiêu thụ nhiên liệu bình quân. Nhưng EPA không tiến hành đánh giá mức tiêu thụ nhiên liệu xe giống như chúng ta.
EPA kiểm tra và đánh giá mức tiêu thụ nhiên liệu như thế nào?
Thay vì đem chiếc xe cần kiểm tra ra đường lộ chạy thử để lấy số liệu tiêu hao nhiên liệu thực tế, EPA chỉ làm điều này trong phòng thí nghiệm và cũng không bao giờ liếc qua thước đo nhiên liệu để biết lượng nhiên liệu đã tiêu hao. Vậy EPA làm thế nào để có được con số mpg và vì sao có sự chênh lệch khá lớn giữa mức tiêu hao nhiên liệu của một chiếc xe hybrid so với thực tế.
Xe thử nghiệm được EPA đặt trên 1 cỗ máy có tên dynamometer (lực kế), máy này giống như máy chạy bộ lớn.
Chevrolet Silverado trên dynamometer
Trong khi động cơ, hộp số hoạt động và bánh xe được quay, chiếc xe không hề di chuyển, chỉ có hệ thống trục lăn của lực kế được quay và các thông số tốc độ, quãng đường di chuyển được hiển thị trên màn hình máy vi tính. Một tài xế chuyên nghiệp sẽ điều khiển chiếc xe qua các chế độ thử nghiệm theo tiêu chuẩn trong thành phố và trên đường cao tốc.
Ở thử nghiệm "trong thành phố", xe bắt đầu được chạy với động cơ lạnh. Mỗi xe được chạy thử 31 phút. Trong thời gian này xe phải ngừng, chạy xen kẽ với thời gian không tải (số N) 23 lần với tốc độ bình quân 20 mph (32,187 km/h) và tốc độ tối đa 56 mph (90,123 km/h).
Thử nghiệm "đường cao tốc" được bắt đầu khi động cơ đã nóng. Xe được chạy 16 km trong thời gian 12,5 phút với tốc độ bình quân 48 mph (77,25 km/h) và tốc độ tối đa 60 mph (96,56 km/h). Trong cả 2 thử nghiệm, xe đều tắt điều hòa nhiệt độ và các thiết bị điện khác.
Khi xe chạy thử trên hệ thống lực kế, ống xả được nối với một máy hút để thu thập khí thải. Một máy phân tích sẽ tính được lượng CO2 thải ra trên 1 km xe di chuyển. Từ con số phát thải gram CO2/km, EPA sẽ suy ra lượng nhiên liệu tiêu thụ tương ứng. EPA cho biết cánh tính này chính xác hơn việc đo mức xăng hao hụt như cách chúng ta thường làm.
Để ra được số liệu chính thức, trừ hao vào phần lực cản không khí (vì trong kiểm tra xe đứng yên), EPA cộng thêm 10% đối với kết quả trong thành phố và 22% đối với kết quả trên đường cao tốc.
Liệu cách tính của EPA có chính xác không?
Các chuyên gia đều cho rằng cách tính của EPA về mức tiêu thụ nhiên liệu không đúng với tiêu hao thực tế. Nhất là khi đánh giá mức tiêu thụ nhiên liệu đối với xe hybrid, thực tế tiêu thụ nhiên liệu xe hybrid cao hơn đánh giá của EPA ít nhất là 20%.
Một trong những lý do dẫn đến việc này là EPA lấy lượng CO2 trong khí thải để quy ra nhiên liệu tiêu thụ. Các chuyên gia cơ khí cho rằng trong 10 phút đầu tiên sau khi động cơ được khởi động, Do chưa đạt đến nhiệt độ cần thiết, một phần nhiên liệu sẽ không được đốt hết, không tạo ra CO2. Nói cách khác là xe vẫn tốn nhiên liệu nhưng không thể hiện ở lượng CO2 phát thải. Số sai lệch này đối với xe hybrid cao hơn xe thông thường vì trong khi xe thông thường chạy không tải, ở xe hybrid động cơ đốt trong ngưng hoạt động và nguội bớt trong thời gian xe chạy hoàn toàn bằng động cơ điện.
Sau khi nhận được nhiều phàn nàn từ người tiêu dùng, EPA đã tiến hành đánh giá thử mức tiêu hao nhiên liệu bằng cách cho chạy thử trên đường lộ thực tế. Trớ trêu thay con số thu được là 6,24 lít/100 km đối với Honda Civic, 5,147 lít/100 km đối với Honda Insight và 5,25 lít/100 km đối với thế hệ Toyota Prius hiện thời. So với con số tương ứng trước đây EPA đã đánh giá trong phòng thí nghiệm lần lượt là 4,61; 3,564; và 3,92 lít/100 km.
Tiêu hao nhiên liệu thực tế so với đánh giá của EPA
Ngoài sai lệch do cách đánh giá, hàng loạt yếu tố vật lý và con người ảnh hưởng đến sự khác biệt giữa thực tế và kết quả do EPA công bố. Những xe đem đến EPA kiểm tra là những xe đã qua thời gian chạy rà (rô đa). Thông thường xe mới xuất xưởng chỉ đạt được mức tiết kiệm nhiên liệu cao nhất sau khi đã chạy được từ 4.800 km đến 8.000 km. Sau đó mức tiêu hao nhiên liệu phụ thuộc vào chế độ bảo dưỡng. Thậm chí trong điều kiện bảo dưỡng tốt nhất, mức tiêu thụ nhiên liệu còn phụ thuộc vào áp suất lốp có đúng chuẩn hay không.
Tùy thuộc vào nơi chúng ta sinh sống, trạm xăng, chất lượng nhiên liệu có thể ảnh hưởng đến mức tiết kiệm nhiên liệu của xe. Thậm chí khác biệt nhỏ trong việc lắp ráp xe ở từng nơi sản xuất cũng tạo ra sự khác biệt về mức tiêu thụ nhiên liệu của cùng một kiểu mẫu xe.
Ngoài ra, những xe được thử nghiệm không chở thêm hành khách hay hành lý hay các phụ kiện. Xe chở nặng hơn tất nhiên tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn. Độ dài ngắn của cuộc hành trình, điều kiện đường xá, tình trạng giao thông, điều kiện khí hậu thời tiết cũng là những yếu tố tạo nên khác biệt. Một kiện hành lý nếu được chất trên giá đỡ nóc xe sẽ tạo ra lực cản không khí gây tốn nhiên liệu nhiều hơn so với việc xếp trong khoang hành lý, đặc biêt là khi lưu thông trên đường cao tốc.
Phóng nhanh thắng gấp, chạy với tốc độ cao, chạy quá chậm, để động cơ chạy không tải quá nhiều (dừng xe không tắt máy), thường xuyên sử dụng dẫn động tất cả các bánh đều khiến xe bạn tốn hao nhiên liệu nhiều hơn. EPA ước tính việc phóng nhanh phanh gấp có thể kiến bạn tốn thêm 33% nhiên liệu nếu lưu thông trên đường cao tốc và 5% nếu lưu thông trong thành phố.
Đánh giá của EPA không hoàn toàn chính xác nhưng hữu ích
EPA hiện đang nghiên cứu cách đánh giá mức tiêu thụ nhiên liệu bình quân sát thực tế hơn cách đánh giá hiện nay. Tuy đánh giá tiêu hao nhiên liệu bình quân hiện nay không giúp chúng ta tiên liệu chính xác lượng nhiên liệu cần dùng khi thực hiện một cuộc hành trình, nhưng vẫn có giá trị để bạn tham khảo khi mua một chiếc xe mới vì đánh giá của EPA là khách quan và công bằng. Chúng ta có thể tham khảo thông tin về mức tiêu hao nhiên liệu những chiếc xe quan tâm qua trang web www.fueleconomy.gov.
Attachments
Last edited by a moderator:
