Bộ GTVT đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư quy định về xếp hàng hóa trên xe ô tô khi tham gia giao thông trên đường bộ.
Cấp thiết sửa quy định xếp hàng hoá
Theo Cục Đường bộ Việt Nam hiện quy định về xếp hàng hóa trên xe ô tô khi tham gia giao thông trên đường bộ được thực hiện theo Thông tư số 35/2013.
Trong thời gian qua, một số phương tiện vận chuyển cuộn thép, ống cống, cọc bê tông cốt thép, cọc thép… đã xảy ra tình trạng đứt dây chằng hoặc không chèn chắc chắn để rơi xuống đường gây mất an toàn cho người, phương tiện tham gia giao thông.
Nhiều trường hợp, các cọc ống bê tông hoặc cọc thép dài xếp trên thùng xe, khi xe phanh gấp dẫn đến bị xô về phía trước, hất đổ cabin đã gây nguy hiểm cho người lái xe.
Không ít vụ TNGT nghiêm trọng đã xảy ra. Điển hình như vụ tai nạn xảy ra ngày 13/3/2023 khi một xe container chở theo ba cuộn thép trên tỉnh lộ 419 thị trấn Liên Quan (huyện Thạch Thất) bất ngờ bị đứt cáp. Một cuộn thép rơi xuống, lăn trúng chiếc xe ô tô 5 chỗ đang đỗ trên vỉa hè. Vụ việc khiến ô tô con bị đè nát, ùn tắc giao thông kéo dài.
Trước đó, hồi cuối tháng 11/2022, xe đầu kéo BKS 50LD - 197.01 kéo theo rơ-moóc chở 2 cuộn thép, chạy trên quốc lộ 1 đến khu vực cầu Bình Điền, xã Tân Kiên, huyện Bình Chánh (TP.HCM), tài xế phanh gấp khiến dây xích chằng 2 cuộn thép trên xe bị đứt, làm 2 cuộn thép nặng hàng chục tấn văng khỏi rơ-moóc.
Cục Đường bộ VN cho biết, những vụ tai nạn trên xảy ra nguyên nhân chủ yếu do đơn vị vận tải, lái xe chưa thực hiện nghiêm các quy định về xếp hàng hoá trên phương tiện, việc xếp, chèn lót hàng trên xe chưa đảm bảo an toàn, dây sử dụng để chằng buộc không đủ lực để giữ cố định hàng hoá dẫn đến khi xảy ra sự cố hoặc xe phanh gấp làm đứt cáp khiến hàng hóa rơi xuống đường.
Cục ĐBVN, Bộ GTVT đã có nhiều văn bản chỉ đạo các Sở GTVT đôn đốc các đơn vị vận tải thực hiện nghiêm túc các quy định về xếp hàng hoá trên phương tiện để đảm bảo an toàn giao thông.
Đồng thời, khẩn trương rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các quy định về xếp hàng hóa trên xe ô tô tải theo hướng cụ thể và chặt chẽ hơn.
Ô tô chở hàng chuyên dùng phải chở đúng loại hàng hoá theo thiết kế phương tiện
Theo dự thảo Thông tư, đơn vị vận tải phải lựa chọn phương tiện phù hợp với loại hàng hóa và khối lượng hàng hóa cần vận chuyển.
Cụ thể, đơn vị vận tải, người xếp hàng và lái xe phải thực hiện việc xếp hàng lên xe để vận chuyển không được vượt quá khối lượng hàng chuyên chở cho phép tham gia giao thông của phương tiện, tải trọng và khổ giới hạn của đường bộ, đảm bảo các quy định về an toàn giao thông và vệ sinh môi trường.
Hàng vận chuyển trên xe phải được xếp đặt gọn gàng, xếp dàn đều, không xếp lệch về một phía và chằng buộc chắc chắn, chèn, lót đảm bảo không bị xê dịch, rơi vãi không gây nguy hiểm cho người và phương tiện khi tham gia giao thông; không cản trở tầm nhìn của lái xe; không làm mất thăng bằng của xe hoặc gây khó khăn cho lái xe khi điều khiển xe; không được che khuất đèn, biển số đăng ký của xe.
Các loại hàng hóa là máy móc, phương tiện giao thông trước khi xếp lên phương tiện phải rút hết nhiên liệu ra khỏi bình chứa. Các loại hàng hóa là thành phẩm (không phải hàng hóa ở dạng thô) đã được đóng gói thành bao, kiện, thùng, cuộn, khối, việc xếp hàng hóa trên phương tiện ưu tiên thực hiện theo khuyến cáo, hướng dẫn của nhà sản xuất.
Đơn vị vận tải và lái xe sử dụng xe ô tô chở hàng chuyên dùng (xe ô tô tải chuyên dùng hoặc xe ô tô chuyên dùng), sơ-mi rơ-moóc chuyên dùng, rơ-moóc chuyên dùng phải chở đúng loại hàng hoá theo thiết kế phương tiện của nhà sản xuất.
Đối với hàng rời, khi vận chuyển, đơn vị vận tải và lái xe phải sử dụng xe ô tô tải/rơ-moóc có thùng.
Trường hợp vận chuyển hàng rời trên phương tiện không có thùng kín, đơn vị vận tải và lái xe phải sử dụng thiết bị, dụng cụ để đóng gói hoặc che kín hàng hóa, đảm bảo hàng hóa không bị rơi vãi trong quá trình vận chuyển.
Nếu vận chuyển hàng rời, vật liệu xây dựng, phế thải trên phương tiện có thùng kín, đơn vị vận tải và lái xe phải che đậy kín, không để rơi vãi xuống đường hoặc gây ra tiếng ồn, bụi bẩn trong suốt quá trình vận chuyển trên đường và chiều cao tối đa của hàng phải thấp hơn mép trên thành thùng xe.
Về quy định xếp hàng bao kiện, các kiện hàng có khối lượng nặng hơn, có bao gói cứng, ổn định được xếp ở phía dưới. Các kiện hàng có kích thước giống nhau sắp xếp cùng nhau. Các kiện hàng có xu hướng nghiêng một góc nhỏ xếp vào giữa đống hàng.
Trường hợp giữa các kiện hàng có khoảng cách, phải dùng các thiết bị, dụng cụ chèn, lót để chống va chạm, xê dịch trong quá trình vận chuyển. Trường hợp sau khi xếp hàng xong mà vẫn có khoảng trống trong thùng xe thì phải gia cố để cố định hàng hóa.
Với hàng dạng trụ, hàng hóa được xếp nằm ngang hoặc nằm dọc theo chiều dài xe tùy thuộc vào chiều dài của hàng so với thùng xe. Khi đặt nằm ngang phải đặt vuông góc với chiều dài xe.
Khi chiều cao của ống trụ nhỏ hơn đường kính, ống trụ phải được đặt thẳng đứng hoặc thực hiện theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Dự thảo cũng nêu rõ, các loại hàng trụ ống phải được chằng buộc chắc chắn vào thành xe và sử dụng giá kê, giá đỡ, dụng cụ chèn, lót để cố định tránh dịch chuyển hàng hóa trong quá trình vận chuyển.
Trường hợp hàng trụ ống có bề mặt trơn nhẵn, khi xếp chồng lên nhau phải sử dụng vật liệu đệm lót giữa các lớp hàng để chống trơn trượt.
Tại dự thảo quy định xếp hàng vào container và xếp container trên phương tiện yêu cầu container phải phù hợp với loại hàng hóa và đặc tính của hàng hóa để xếp hàng; chèn, lót để hàng hóa trong container không bị xê dịch trong quá trình vận chuyển; khối lượng sử dụng lớn nhất của container và hàng hóa trong đó thực hiện theo quy định tại tiêu chuẩn ISO 668 về phân loại, kích thước và khối lượng danh định.
Khi vận chuyển container phải sử dụng tổ hợp xe đầu kéo với rơ-moóc hoặc xe ô tô tải vận chuyển container phù hợp với loại container.
Sử dụng các thiết bị để định vị container với phương tiện, đảm bảo container không bị xê dịch trong quá trình vận chuyển.