Tình trạng giá xăng dầu nước ta đang tăng mạnh và giá cao so với các nước trong khu vực. Thủ tướng yêu cầu 2 bộ Công Thương và bộ Tài Chính xem xét chính sách giảm thuế xăng dầu và báo cáo thủ tướng trước 28/2.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu liên Bộ Tài chính - Công Thương nghiên cứu, đề xuất phương án điều chỉnh thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu. Hiện thuế bảo vệ môi trường với mặt hàng xăng RON 95 là 4.000 đồng một lít, E5 RON 92 là 3.800 đồng một lít, còn dầu diesel là 2.000 đồng mỗi lít. Mức thuế này được quy định "cứng" trong công thức tính giá cơ sở bán lẻ xăng dầu. Nếu thủ tướng yêu cầu 2 bộ xem xét chính sách giảm thuế thì sẽ tập trung vào giảm thuế bảo vệ môi trường
Thuế/phí xăng dầu ở Việt Nam tới 40%
Được biết hiện nay một lít xăng của Việt Nam đang cõng 42-43% và dầu là 21-27%. Với xăng cụ thể như sau:
- Thuế nhập khẩu xăng dầu trong nước là 0 - 8%
- thuế giá trị gia tăng (GTGT) 10% (xăng dầu không thuộc nhóm hàng giảm thuế)
- Thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng là 10% (không thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với dầu các loại)
- Riêng xăng sinh học E5 có mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt là 8% và xăng E10 là 7%.
- Thuế bảo vệ môi trường đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định với xăng (trừ ethanol) là 4.000 đồng/lít; dầu diesel 2.000 đồng/lít; nhiên liệu bay là 3.000 đồng/lít.
- Ngoài ra, mỗi lít xăng đang mang trên mình thêm khoản lợi nhuận định mức 300 đồng/lít và chi phí định mức 1.050 - 1.250 đồng
Cứ như vậy tức là với một lít xăng RON95 hiện nay hơn 26.300 đồng, người mua phải chịu từ 11.000 - 11.300 đồng tiền thuế, phí. Thuế, phí là lý do giá xăng VN đang cao hơn nhiều nước.
Theo chuyên trang Globalpetrolprices cập nhật đến ngày 21.2, giá xăng của Malaysia là 0,49 USD/lít (khoảng 11.270 đồng), ở Indonesia 0,884 USD/lít (20.332 đồng), Bangladesh 1,036 USD/lít (23.828 đồng), Miến Điện 1,072 USD/lít (23.621 đồng), Đài Loan 1,138 USD/lít (26.197 đồng)…
PGS-TS Phạm Thế Anh, Trường đại học Kinh tế quốc dân, nhận định giá bán lẻ xăng dầu tại VN đang ở mức trung bình cao, chứ không phải thấp như giải thích của Bộ Tài chính mới đây. Chỉ cần so với 2 nước trong khu vực là Indonesia và Malaysia, có khai thác dầu mỏ như VN, thì giá xăng ở ta cao hơn rất nhiều.
Nếu so sánh với giá của vài nước không tương đồng với VN về mức thu nhập, không có khai thác dầu mỏ thì đó là sự khập khiễng. Giá nhập thế giới thì về nước nào cũng tương đương nhau. Các nước trong khu vực đa số nhập từ cảng Singapore, nên chi phí vận chuyển cũng không khác nhau bao nhiêu, nhưng giá bán ra tại các thị trường thì chênh lệch rất lớn do khoản thuế phí sau đó tạo ra, như ở Việt Nam thuế phí cao nên đẩy giá xăng dầu lên cao.
Lợi nhuận định mức ai hưởng mà kêu lỗ?
Hiện nay, không chỉ gánh quá nhiều thuế, phí mà cách tính trên xăng dầu cũng theo kiểu thuế chồng thuế. Chẳng hạn thuế GTGT tính 10% trên tổng giá từ giá nhập, thuế nhập khẩu, thuế tiêu thụ đặc biệt, chi phí định mức, lợi nhuận định mức, trích lập quỹ bình ổn giá và thuế bảo vệ môi trường.
TS Bùi Trinh, chuyên gia kinh tế, phân tích: các loại phí, thuế chiếm hơn 40% trong giá xăng là quá vô lý. Trong đó, có những khoản lại càng cực kỳ khó hiểu. “Vì sao đưa ra định mức lợi nhuận? VN đã tuyên bố là nền kinh tế thị trường từ rất lâu thì các doanh nghiệp kinh doanh đều phải chấp nhận theo biến động của thị trường, có lời và có lỗ cũng là bình thường. Nhưng với doanh nghiệp xăng dầu lại được hưởng định mức lợi nhuận thì không ai hiểu được. Đáng chú ý hơn nữa là dù đã có định mức lợi nhuận nhưng các đơn vị kinh doanh ngành này vẫn kêu lỗ”. Nếu kêu lỗ như vậy thì khoản định mức lợi nhuận người dân chịu trên từng lít xăng là ai được hưởng?
Xem thêm: