Chào các bác, em đang thắc mắc là vì sao cụm heo thắng được gắn ở các vị trí khác nhau xung quanh đĩa, ví dụ như ở phía trước, sau hay xéo 45 độ ra trước hoặc sau. Hoá ra là tuỳ vào loại xe và thiết kế của từng chiếc mà nhà sản xuất sẽ bố trí bộ phận này. Sau đây em xin đưa ra các lý do thường gặp nhất, cho những loại xe từ phổ thông đến thể thao mà em cho là hợp lý nhất. Tuy nhiên nếu bác nào có lời giải thích khác cứ chia sẻ để mọi người cùng thảo luận.[pagebreak][/pagebreak]
1.Dễ thao tác khi bảo dưỡng, sửa chữa, canh dầu
Nếu đặt heo ở vị trí 6 giờ thì sẽ giúp cho xe có trọng tâm thấp hơn, ổn định hơn nhưng không thể nào canh dầu ở vị trí ngược ngạo này. Hơn nữa heo thắng để phía dưới rất dễ bị đá, sỏi bắn trúng khi di chuyển trên đường. Đặt nó ở vị trí 12 giờ cũng sẽ khó thao tác vì cấn dàn phuộc, canh dầu càng khó khăn hơn nữa.
Nên rốt cuộc vị trí 3 và 9 giờ là hợp lý nhất, dễ tiếp cận để thao tác sửa chữa nhất, đặt dọc heo sẽ cho phép ốc xả gió quay lên trên để canh dầu dễ hơn. Bên cạnh đó thì heo nằm cao hơn tức là được bảo vệ tốt hơn khỏi bùn đất đá khi lăn bánh, trọng tâm cũng thấp hơn.
Ốc gió quay lên trên tất nhiên sẽ dễ canh dầu hơn
2. Lực tác động vào cụm heo dầu
Khi xe di chuyển, mỗi khi ta đạp phanh sẽ sinh ra các lực tác động vào bản thân cụm heo dầu. Một phần lực đó được truyền qua đĩa thắng dưới dạng nhiệt năng, tuy nhiên cụm heo dầu sẽ chịu rất nhiều lực từ áp lực dầu, động năng từ xe và đòi hỏi chỗ gắn heo cũng phải chịu được tải lớn để giữ cho mọi thứ ổn định. Bản thân thiết kế của khung gầm xe nơi sẽ được gắn heo phải là điểm rất cứng giống như người ta giăng dây treo cầu vào 2 hoặc nhiều trụ cố định.
Khung sườn sẽ chia sẻ, chịu lực chung với heo dầu
3. Phân bổ trọng lực
Như các bác đã biết thì một vật có ổn định, cân bằng hay không phụ thuộc rất nhiều vào trọng tâm của vật đó. Trên xe hơi thì trọng tâm tốt nhất sẽ nằm đâu đó gần với vị trí người lái nhằm đảm bảo cho xe ổn định trong nhiều tình huống khác nhau. Nên trọng tâm xe sẽ tốt nhất khi đáp ứng được các yêu cầu sau:
_ Trọng tâm càng thấp càng tốt
_ Trọng tâm nên nằm trong phần gầm xe
_ Trọng tâm càng nằm chính giữa xe càng tốt
Nên khi thiết kế, nhà sản xuất sẽ tính toán đặt con heo nằm đâu để cho chiếc xe có được vị trí trọng tâm tốt nhất. Tuỳ vào mục đích sử dụng của chiếc xe nữa, nên xe thể thao sẽ có vị trí đặt heo khác với xe phổ thông. Trừ trường hợp của Nissan GT-R (từ R32 trở đi), em chưa tìm được lời giải thích cho mẫu xe này.
R35 và Aventador có cách bố trí cụm phanh khác nhau
4. Khí động học
Điều này chỉ áp dụng ở những xe thể thao khi chúng có nhu cầu tận dụng luồn gió tại tốc độ cao để giảm nhiệt độ cho cụm phanh. Ví dụ như ở bánh trước bên tài, vì phanh trước làm việc nhiều hơn phanh sau, heo sẽ được đặt ở góc 3 giờ để tận dụng gió đi từ cản trước, theo hốc gió hướng thẳng vào đĩa phanh, má phanh, piston phanh và cả cụm heo. Nếu heo đặt ở góc 9 giờ sẽ chắn hết đường đi của gió.
Hốc lấy gió của BMW E90
5. Hệ thống treo, lái
Vị trí của cụm phanh không được ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống treo, khi xác định bố trí các bộ phận thì hệ thống treo sẽ được ưu tiên, sau đó mới đến phanh. Hệ thống lái cũng vậy, các chi tiết của cụm phanh không được cản trở hoạt động khi đánh lái. Do đó, không hãng xe nào đặt heo thắng ở vị trí 12 giờ. Sau đây là trích dịch một comment về sự liên quan của cụm heo thắng và hệ thống lái:
Cụm phanh sẽ được đặt đối diện với vị trí của đũa lái, tay đòn lái. Tất cả các xe có thước lái nằm ở phía trước của bánh trước sẽ có heo thắng nằm phía sau, và ngược lại.
Cụm heo trước: với cấu hình động cơ đặt dọc thì thước lái có khuynh hướng nằm phía trước của động cơ, hay phía dưới của phần đầu bộ phận thấp nhất của động cơ (các te dầu). Một vài trường hợp với thước lái nằm phía sau thì buộc động cơ và hộp số phải nằm cao lên, kéo theo cả trọng tâm và cả nắp capo (trường hợp này sẽ khiến luôn cả nóc xe, vị trí ngồi của tài xế cũng phải cao lên theo để đảm bảo tầm nhìn). Thước lái nằm phía trước của tâm bánh xe giúp cho góc lái Ackerman của xe tốt hơn. Do đó hầu hết các xe có động cơ đặt dọc phía trước, truyền động bánh sau sẽ có cùm heo nằm phía sau tâm bánh xe.
Với cấu hình động cơ đặt ngang, đa số các xe sẽ đặt động cơ và hộp số phía sau trục bánh xe trước, do đó thước lái sẽ nằm phía sau và cụm phanh sẽ nằm phía trước tâm bánh xe.
Cụm heo sau: được bố trí làm sao để phù hợp với hoạt động của hệ thống treo sau, giảm chấn và cả phanh tay.
Các xe "cỏ" như Accent, Vios thường có cách bố trí cụm phanh trước-sau lần lượt là trước và sau tâm bánh
6. Mục đích thiết kế của xe
Đơn giản là đặt cụm thắng ở đâu đẹp nhất. Hoặc rắc rối hơn, nếu đây là một chiếc SUV hay pickup được thiết kế để đi offroad thì cụm heo thắng sẽ được đặt ở vị trí ít bị ảnh hưởng của bùn đất nhất. Nếu các bác lao cả xe xuống hố lầy thì em miễn bàn
Để heo đi đâu cũng không quan trọng bằng việc các bác mang xe đi offroad thế nào