Khi một chiếc xe ôtô nổ máy và đứng một chỗ, người ngồi trong bật điều hòa mà bị chết ngạt thì nguyên nhân có thể là gì? Ảnh minh họa.
Chuyên trang Autocar Vietnam đã có bài viết trả lời câu hỏi từ độc giả về vấn đề trên: Khi một chiếc xe đang nổ máy thì có các khí sau thoát ra từ ống xả và khu vực khoang động cơ bao gồm: HC (hơi xăng) thoát ra từ nhiên liệu trong quá trình bơm vào buồng đốt nhưng không được đốt hết. Khí này sẽ thải qua đường ống xả, hoặc thoát ra khu vực khoang động cơ nếu có rò rỉ đường ống.
Ngoài ra có các khí thoát ra ống xả bao gồm CO2, CO, khí NOx và khí N2. Trong số các loại khí trên thì khí độc có thể gây chết người là CO, HC và NOx.
Với các xe hiện đại thì các khí này được hấp thụ bởi bộ trung hòa khí xả và chuyển hóa thành CO2, N2 và H2O (nước), còn các dòng xe đời cũ mà không có hệ thống trung hòa khí xả thì tỷ lệ khí độc thải ra môi trường là rất cao. Để có thể hiểu được vì sao các khí độc thải ra ống xả có thể lọt vào trong khoang xe, bạn cần hiểu được nguyên lý lấy gió của hệ thống điều hòa.
Xe ôtô có 2 cửa gió để lấy gió: Thứ nhất là cửa gió ngoài nằm cạnh khoang động cơ, ngay phía mép dưới của kính lái. Khi bật chế độ lấy gió ngoài thì cửa gió này sẽ mở ra và hệ thống điều hòa sẽ hút gió từ cửa này. Thứ hai là cửa gió thông ra phía sau cốp xe bố trí trong hộc của chassis và được che chắn bởi các tấm ốp ở đuôi xe. Cửa gió này luôn mở và có cửa chớp (kiểu cửa một chiều) có tác dụng lưu thông không khí giữa bên trong với bên ngoài và ngăn bụi lọt vào xe. Khi bật chế độ lấy gió trong thì ôxy (có trong không khí tự nhiên) sẽ qua cửa gió này vào trong xe. Chính vì vậy, bạn có thể di chuyển cả ngày trên đường với chế độ lấy gió trong mà vẫn cảm thấy dễ thở do không khi lưu thông qua cửa này. Trên nhiều chiếc xe hiện đại đời mới như Lexus LS, Mercedes-Benz S-class, BMW 7-series và nhiều dòng xe cao cấp khác, hệ thống điều hòa còn có một bộ cảm biến xác định mức độ ô nhiễm của không khí để tự động lấy gió ngoài khi cần thiết, tạo cảm giác thoải mái hơn cho người ngồi bên trong xe. Trở lại câu chuyện chết ngạt trong xe, nếu đứng im một chỗ, nổ máy và bật điều hòa, các khí độc hại thải ra từ ống xả sẽ quẩn và tụ ở mức độ đậm đặc quanh xe rồi lưu thông vào xe qua cửa thông gió phía sau. Quá trình đó nếu kéo dài trong nhiều giờ sẽ làm cho không khí bên trong xe bị ô nhiễm nặng, cộng với việc hàm lượng ôxy trong xe giảm do hít thở, dẫn đến tổn thương hệ hô thấp, thiếu ôxy, khiến người ngồi trong xe lịm dần đi và tử vong. Trường hợp hy hữu là hệ thống thông khí gặp sự cố là bị tắc cửa gió sau, nhưng gần như hiếm khi xảy ra vì vị trí của cửa thông gió này là trong khu vực gần như không bị bụi bẩn. Nhà sản xuất luôn khuyến cáo, để đảm bảo an toàn, không nên ngồi trong xe quá lâu khi dừng hoặc đỗ xe – đặc biệt là để trẻ em trong xe trong điều kiện khóa cửa đồng thời cũng không nên nổ máy đứng tại chỗ quá 20 phút – điều này có thể gây quá nhiệt ống xả và tổn hại cho xe. Vì vậy trong thời gian phải chờ đợi lâu, bạn hãy chủ động tìm chỗ đỗ xe và khu vực giải trí cho mình./.
Chuyên trang Autocar Vietnam đã có bài viết trả lời câu hỏi từ độc giả về vấn đề trên: Khi một chiếc xe đang nổ máy thì có các khí sau thoát ra từ ống xả và khu vực khoang động cơ bao gồm: HC (hơi xăng) thoát ra từ nhiên liệu trong quá trình bơm vào buồng đốt nhưng không được đốt hết. Khí này sẽ thải qua đường ống xả, hoặc thoát ra khu vực khoang động cơ nếu có rò rỉ đường ống.
Ngoài ra có các khí thoát ra ống xả bao gồm CO2, CO, khí NOx và khí N2. Trong số các loại khí trên thì khí độc có thể gây chết người là CO, HC và NOx.
Với các xe hiện đại thì các khí này được hấp thụ bởi bộ trung hòa khí xả và chuyển hóa thành CO2, N2 và H2O (nước), còn các dòng xe đời cũ mà không có hệ thống trung hòa khí xả thì tỷ lệ khí độc thải ra môi trường là rất cao. Để có thể hiểu được vì sao các khí độc thải ra ống xả có thể lọt vào trong khoang xe, bạn cần hiểu được nguyên lý lấy gió của hệ thống điều hòa.
Xe ôtô có 2 cửa gió để lấy gió: Thứ nhất là cửa gió ngoài nằm cạnh khoang động cơ, ngay phía mép dưới của kính lái. Khi bật chế độ lấy gió ngoài thì cửa gió này sẽ mở ra và hệ thống điều hòa sẽ hút gió từ cửa này. Thứ hai là cửa gió thông ra phía sau cốp xe bố trí trong hộc của chassis và được che chắn bởi các tấm ốp ở đuôi xe. Cửa gió này luôn mở và có cửa chớp (kiểu cửa một chiều) có tác dụng lưu thông không khí giữa bên trong với bên ngoài và ngăn bụi lọt vào xe. Khi bật chế độ lấy gió trong thì ôxy (có trong không khí tự nhiên) sẽ qua cửa gió này vào trong xe. Chính vì vậy, bạn có thể di chuyển cả ngày trên đường với chế độ lấy gió trong mà vẫn cảm thấy dễ thở do không khi lưu thông qua cửa này. Trên nhiều chiếc xe hiện đại đời mới như Lexus LS, Mercedes-Benz S-class, BMW 7-series và nhiều dòng xe cao cấp khác, hệ thống điều hòa còn có một bộ cảm biến xác định mức độ ô nhiễm của không khí để tự động lấy gió ngoài khi cần thiết, tạo cảm giác thoải mái hơn cho người ngồi bên trong xe. Trở lại câu chuyện chết ngạt trong xe, nếu đứng im một chỗ, nổ máy và bật điều hòa, các khí độc hại thải ra từ ống xả sẽ quẩn và tụ ở mức độ đậm đặc quanh xe rồi lưu thông vào xe qua cửa thông gió phía sau. Quá trình đó nếu kéo dài trong nhiều giờ sẽ làm cho không khí bên trong xe bị ô nhiễm nặng, cộng với việc hàm lượng ôxy trong xe giảm do hít thở, dẫn đến tổn thương hệ hô thấp, thiếu ôxy, khiến người ngồi trong xe lịm dần đi và tử vong. Trường hợp hy hữu là hệ thống thông khí gặp sự cố là bị tắc cửa gió sau, nhưng gần như hiếm khi xảy ra vì vị trí của cửa thông gió này là trong khu vực gần như không bị bụi bẩn. Nhà sản xuất luôn khuyến cáo, để đảm bảo an toàn, không nên ngồi trong xe quá lâu khi dừng hoặc đỗ xe – đặc biệt là để trẻ em trong xe trong điều kiện khóa cửa đồng thời cũng không nên nổ máy đứng tại chỗ quá 20 phút – điều này có thể gây quá nhiệt ống xả và tổn hại cho xe. Vì vậy trong thời gian phải chờ đợi lâu, bạn hãy chủ động tìm chỗ đỗ xe và khu vực giải trí cho mình./.
