Hiện nay hầu hết các dòng ô tô điều được trang bị hệ thống phun nhiên liệu điện tử (phun xăng điện tử). Vậy hệ thống này hoạt động như thế nào? Những hư hỏng thường gập và cách khắc phục chúng. Chúng ta sẽ hiểu rõ hơn qua bài viết này.
1. Nguyên lý hệ thống phun xăng điện tử:
Mặt dù K-Jetronic và KE-Jetronic ra đời đã đáp ứng được tỷ lệ hỗn hợp theo yêu cầu của các chế độ làm việc của động cơ theo hướng cải thiện đặc tính tải, tiêu hao nhiên liệu kinh tế hơn, giảm ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên vẫn còn điều khiển bằng cơ khí kết hợp điện tử. Để đạt hiệu quả cao hơn người ta đã chế tạo ra loại phun xăng hoàn toàn điều khiển bằng điện tử (EFI). Hệ thống này cung cấp tỷ lệ khí hỗn hợp cho động cơ một cách tối ưu. Tùy theo chế độ hoạt động của ôtô, EFI điều khiển thay đổi tỷ lệ xăng – không khí một cách chính xác. Cụ thể ở chế độ khởi động trong thời tiết giá lạnh, khí hỗn hợp được cung cấp giàu xăng. Sau khi động cơ đã đạt nhiệt độ vận hành, khí hỗn hợp sẽ nghèo xăng hơn. Ở các chế độ cao tốc và tăng tốc khí hỗn hợp lại được cung cấp giàu xăng đúng yêu cầu.
Một hệ thống nhiên liệu cung cấp cho động cơ bắt đầu xuất phát từ thùng chứa nhiên liệu được bơm đẩy vào đường ống cấp. Trên đường ống cấp người ta đặt các bộ lọc nhiên liệu (có loại bộ lọc nhằm ổn định áp suất). Sau khi nhiên liệu đi qua bộ lọc sẽ gập một van lá chắn, nhằm điều khiển dòng lưu lượng nhiên liệu. Cuối cùng trước khi di vào hệ đầu phun sẽ được ổn định áp suất phun nhờ bộ ổn định áp suất. Nhiên liệu dư thừ sẽ được thu hồi nhờ đường dẫn hồi nhiên liệu. Tất cả các thiết bị trên điều hoạt động tự động nhờ bộ điều khiển trung tâm ECU và các cảm biến.
Một hệ thống phun nhiên liệu điện tử được mô tả chi tiết qua hình sau:
Sơ đồ kết cấu hệ thống phun xăng điện tử
1 - Thùng xăng; 2 – Bơm xăng; 3 – Lọc xăng; 4 – ECU; 5 – Kim phun; 6 – Bộ điều áp; 7 – Ống góp hút; 8 – Kim phun xăng khởi động lạnh; 9 – Cảm biến vị trí bướm ga; 10 – Cảm biến lưu lượng không khí nạp; 11 – Cảm biến Oxy; 12 – Công tắc nhiệt-thời gian; 13 – Cảm biến nhiệt độ nước làm mát; 14 – Delco (cảm biến tốc độ động cơ và vị trí piston); 15 – Van khí phụ; 16 – Ắcquy; 17 – Công tắc khởi động.
Các loại cảm biến sau đây cung cấp cho ECU thông tin về tình trạng của động cơ:
Cảm biến lưu lượng không khí nạp: kiểm soát dòng khí nạp để phối trộn nhiên liệu-không khí.
cảm biến tốc độ động cơ: cho biết nhu cầu nhiên liệu
cảm biến vị trí bướm ga: cho biết lưu lượng nhiên liệu để phối trộn nhiên liệu-không khí.
cảm biến nhíệt độ nước làm mát: cảnh báo và bảo vệ động cơ
cảm biến oxy trong khí thảy và cảm biến nhiệt độ không khí nạp: nhằm tính toán tối ưu hóa quá trình đốt.
Các kim phun xăng được cung cấp nhiên liệu dưới áp suất không đổi nhờ bơm xăng điện và bộ điều áp xăng. ECU liên tục tiếp nhận thông tin từ các bộ cảm biến, xử lý các thông tin này bằng cách so sánh với các dữ liệu đã được cài đặt trong bộ nhớ vi xử lý. Sau đó nó quyết định thời điểm và thời lượng phun xăng bằng cách đặt điện áp vào cuộn dây solenoid trong kim phun. Cuộn dây solenoid sẽ được từ hóa khi ECU đặt điện áp vào. Lúc này từ trường sẽ hút lõi làm nhất van kim cho phun xăng. Lượng xăng phun ra nhiều hay ít tùy thuộc vào thời gian van kim mở dài hay ngắn. Khi ECU ngắt điện, cuộn dây solenoid mất từ tính, lò xo đẩy van kim đóng bệ van chấm dứt phun xăng.
Hệ thống điều khiển và kiểm soát phun nhiên liệu điện tử. Các cảm biến sẽ được kết nối với ECU và ECU điều khiển kim phun.