Như đã thông tin từ trước, trong chặng đua BMW M Grand Prix of Styria, tại Red Bull Ring, Áo thì Maverick Vinales đã gặp sự cố mất phanh khiến anh phải nhảy khỏi xe ở vận tốc 200km/h. Fabio Quartararo cũng gặp sự cố về phanh tương tự, vậy vì sao hệ thống phanh Brembo trên những chiếc Yamaha lại gặp sự cố, dưới đây là vài nguyên nhân chính.
Tính chất trường đua
Năm ngoái Brembo đã liệt kê ra những trường đua nằm trong diện “khó nhai", bao gồm Red Bull Ring, Twin Ring Motegi, Sepang và Catalunya. Những trường đua này đều có điểm chung là được thiết kế cho xe F1 với những đoạn thẳng rất dài, cua gắt hoặc rất gắt. Nên với các tay đua MotoGP, họ sẽ đạt max speed cao hơn và phải dùng thắng rất nhiều. Năm nay thì khác, kỹ sư của Brembo tại MotoGP, Andrea Pellegrini, nhận định rằng Red Bull Ring là trường đua khó hơn tất cả, các tay đua đều gặp vấn đề với thắng trong suốt cuộc đua.
Red Bull Ring được phía Brembo nhận định là chặng khó khăn nhất mùa giải
Tại sao chiếc M1 yếu hơn nhưng lại dùng phanh nhiều hơn?
Mặc dù chiếc M1 không thể đạt tốc độ cao nhất như Ducati GP20 nhưng chính lý do này khiến các tay đua Yamaha phải thắng trễ hơn, gấp hơn để bù lại thời gian và tốc độ bị mất trên đường thẳng. Các đối thủ khác mặc dù khi bóp thắng chiếc xe có tốc độ cao hơn nhưng vì họ biết xe mạnh hơn nên khi siết tay thắng, tâm lý họ thoải mái hơn và kiểm soát lực cũng như nhiệt độ thắng tốt hơn.
Các tay đua sử dụng động cơ V4 có thể thắng trễ hơn vì khi ra cua họ có đủ mô men xoắn để bức tốc. Ngược lại là những chiếc có máy I4 thường sẽ phanh sớm hơn để nuôi ga, tốc độ trong cua để bù lại cho việc thiếu hụt torque của động cơ. Tại Red Bull Ring, Vinales và Quartararo thậm chí còn thắng trễ hơn những chiếc Ducati, KTM.
Nhiệt độ của hệ thống phanh
Việc phải bám đuôi các tay đua khác liên tục khiến cho nhiệt độ không khí dùng để làm mát hệ thống phanh khá cao. Cộng với khi Vinales biết chiếc xe yếu hơn nên đã ép chiếc xe phải phanh gấp liên tục, làm cho nhiệt độ dầu thắng và đĩa thắng tăng cao đột ngột. Anh thừa nhận rằng trong những vòng đầu tiên thì áp lực dầu lúc có lúc không, khiến anh tụt thứ hạng liên tục.
Nhưng khi cố gắng hoàn thành những vòng sau, nhiệt độ đĩa thắng carbon bị đẩy lên cao tiếp tục (khoảng hơn 1000 độ C) sẽ không còn đủ ma sát. Heo thắng quá nóng (hơn 200 độ C) khiến bố thắng chai, dầu thắng sôi sinh bọt khí làm tuột áp lực. Rốt cuộc đến vòng thứ 17, Vinales mất thắng hoàn toàn.
Tại sao chỉ có Vinales và Quartararo gặp vấn đề ở phanh trong khi Rossi và Morbidelli thì không?
Thật ra tất cả các tay đua đều gặp phải vấn đề khi phanh xe tại Red Bull Ring. Vì chiếc xe càng ngày càng nhanh hơn nhờ vào các tiến độ kỹ thuật, hệ thống khí động học và vỏ xe bám đường hơn tạo nên lực ép xuống phanh trước nhiều hơn. Nhưng vì sao Vinales lại mất phanh còn các tay đua khác thì không? Yamaha nói chung hay chính tay đua số 25 đã phạm sai lầm với cấu hình xe tại chặng đua này.
Cụ thể, Brembo đưa ra nhiều lựa chọn, tuỳ theo tính chất đường đua. Đối với 2 chặng liên tiếp tại Red Bull Ring, có 2 kích thước đĩa thắng là 320mm và 340mm. Còn với heo thắng thì có 3 lựa chọn là mẫu 2020 GP4, mẫu 2019 thông thường và 2019 “hạng nặng" (heavy duty). Đi kèm với đó là bố thắng to hơn giúp tản nhiệt tốt hơn. Tất cả các tay đua đều chọn đĩa 340mm, đa số chọn heo 2020 GP4 hoặc 2019 heavy duty, đem lại hiệu quả nhiệt độ tốt hơn, dùng ít dầu hơn, ổn định hơn và ít bị tình trạng tay thắng bị “mềm” khi bóp.
Tuy nhiên Quartararo lại chọn mẫu heo 2019 thông thường tại chặng Austrian GP hôm 16/8, khiến anh liên tục bị hố cua số 4. Một tuần sau tại Styria GP anh chuyển qua mẫu 2020 GP4, nhưng lại gặp vấn đề kiểm soát nhiệt độ suốt chặng này.
Quartararo sử dụng mẫu heo cũ (trái) sau đó chuyển qua mẫu mới
Trong khi đó Vinales lại sử dụng lựa chọn 2019 thông thường suốt 2 tuần tại Red Bull Ring, mặc dù cả Rossi và Morbidelli đã chuyển qua 2020 GP4. Vinales cho rằng anh không gặp vấn đề trong những ngày tập luyện và thích cảm giác thắng với mẫu heo cũ nên tiếp tục sử dụng cho 2 chặng liên tiếp. Đây chính là sơ suất của tay đua số 25.
Vinales liên tiếp sử dụng mẫu 2019 thông thường (trái), khác biệt hoàn toàn với 2019 hạng nặng của KTM và các đội khác
Brembo giới thiệu mẫu đĩa 340mm năm 2013 tại Motegi, để phù hợp với thể tích động cơ 1000cc mới của MotoGP, khi đó chiếc xe nặng hơn 7kg và nhanh hơn so với 800cc. Trong năm 2012, Ben Spies cũng gặp sự cố chính tại Motegi nhưng không nặng như lần này của Vinales. Đĩa thắng 340mm tăng lực thắng lên 20%, giảm 100 độ C so với đĩa 320mm. Hỗ trợ rất nhiều cho các tay đua khi ấy, đĩa 340mm hiện tại là lựa chọn bắt buộc tại một số trường đua.
Yamaha đang gặp quá nhiều vấn đề
Yamaha lại trải qua một mùa giải khó khăn. Vấn đề động cơ không đủ mạnh tưởng chừng như được giải quyết trong 2 chặng đầu nhưng hoá ra họ vẫn loay hoay làm sao cân bằng được sức mạnh và độ bền. Độ bám của xe vẫn là điểm trừ khiến việc tăng tốc sau cua không được như ý. Mới đây động cơ lại gặp thêm trục trặc khác là độ hãm động cơ (engine brake).
Tất cả như dồn ép các tay đua phải phanh trễ hơn bình thường để bù vào tốc độ bị mất trên đoạn thẳng, vặn ga sớm hơn để có được tốc độ trong cua, và ép hệ thống phanh hoạt động nhiều hơn vì engine brake kém. Tóm lại, Vinales và sự cố tại Styria chỉ là giọt nước tràn ly, buộc Yamaha phải có sự đổi mới toàn diện nếu không muốn càng tụt lại phía sau.