Giữa hai hệ thống phanh đĩa và phanh tang trống, sự khác biệt về cấu tạo, cách hoạt động và ưu nhược điểm là gì? Hãy cùng tìm hiểu hai hệ thống phanh này.
Phanh tang trống (hay còn gọi là thắng đùm) là một hệ thống phanh khá phổ biến. Hiện nay, phanh tang trống được sử dụng làm phanh bánh sau trên các mẫu xe hơi có giá thàn rẻ và xe bán tải.
Phanh tang trống có cấu tạo cơ bản bao gồm nhiều bộ phận cơ bản gồm mâm phanh hình tròn nhỏ có gắn cố định một xy-lanh con. Xy-lanh con được nối với hai guốc phanh và má phanh có hình bán nguyệt, đi cùng các lò xo hồi vị. Khi người lái đạp phanh, dầu phanh mang áp suất thủy lực được truyền đến xy-lanh con, giúp xy-lanh con đẩy vào guốc phanh, ép má phanh đi ra hai bên tang trống (quay cùng với bánh xe), tạo ra ma sát, chính ma sát này sẽ làm chậm quá trình quay của bánh xe và giúp xe dừng hẳn.
Ưu điểm của phanh tang trống
Phanh tang trống có ưu điểm là giá thành rẻ, giảm chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm.
Chi phí bảo dưỡng sửa chữa thấp, dễ bảo dưỡng thay thế nhanh chóng.
Hoạt động tốt ở nhiều điều kiện vận hành xấu.
Nhược điểm của phanh tang trống
Nhược điểm của phanh tang trống là tản nhiệt kém hiệu quả so với phanh đĩa do thiết kế kín. Hoạt động kém hiệu quả trong điều kiện ẩm ướt.
Trong điều kiện ẩm ướt, nước có xu hướng đọng lại bên trong phanh tang trống. Điều này ảnh hưởng đến hiệu suất phanh, thậm chí gây rỉ sét phanh.
Thiết kế gây mất thẩm mỹ, đặc biệt là trên các dòng xe sedan phổ thông.
Về cơ bản, phanh đĩa có cấu tạo gồm một đĩa phanh, kẹp phanh và hai má phanh. Theo đó, đĩa phanh được gắn với trục bánh. Cùm phanh bao gồm kẹp phanh và má phanh sẽ được gắn cố định, má phanh tiếp xúc với mặt trong và mặt ngoài của đĩa phanh. Khi người lái đạp phanh, các piston ở kẹp phanh sẽ đẩy má phanh ép vào đĩa phanh làm chậm quá trình quay của bánh xe.
Để cải thiện hiệu suất phanh phù hợp với các dòng xe, đặc biệt là các dòng xe công suất lớn. Hệ thống phanh đĩa luôn được cải tiến đa dạng như sử dụng đĩa phanh bằng thép được đục lỗ để tản nhiệt tốt, kẹp phanh sử dụng nhiều piston hơn (4 hoặc 6 piston) tạo lực phanh tốt hơn.
Trên các dòng xe thể thao đắt tiền còn được trang bị kẹp phanh nhiều piston, đĩa phanh được làm từ vật liệu gốm carbon (Carbon Ceramic) để chịu nhiệt và độ mài mòn cao giúp tăng độ bền và tuổi thọ cho phanh, giảm trọng lượng.
Khả năng tản nhiệt tốt hơn phanh tang trống.
Hiệu suất phanh tốt hơn phanh tang trống trong điều kiện ẩm ướt.
Trọng lượng nhẹ, quán tính quay ít hơn.
Thiết kế thẩm mỹ, tăng giá trị cho xe.
Nhược điểm của phanh đĩa
Chi phí sản xuất cao, tăng giá thành sản phẩm.
Chi phí bảo dưỡng, thay thế má phanh cao hơn phanh tang trống.
Thậm chí đối với các đĩa phanh thép sử dụng lâu ngày, mặt tiếp xúc giữa đĩa phanh và má phanh thay mới sẽ bị mòn không đều, giảm hiệu suất phanh. Chính vì thế khi thay thế má phanh mới, phanh đĩa thường được láng lại đĩa phanh.
Phanh đĩa và phanh trang trống, phanh nào tốt hơn?
Nhìn chung, khi xem xét giữa phanh đĩa so với phanh tang trống, thì phanh đĩa mang lại hiệu suất phanh tốt hơn trong cả điều kiện khô và ướt. Nhưng phanh tang trống mang lại lợi ích về chi phí, và vì lý do này, phanh tang trống tiếp tục được sử dụng rộng rãi.
Phanh đĩa luôn được đánh giá cao hơn phanh tang trống ở khả năng giải nhiệt tốt. Phanh đĩa luôn hoạt động hiệu quả và độ thẩm mỹ cao.
Chính vì thế, các hãng xe vẫn thường trang bị phanh đĩa cho bánh trước trên các mẫu xe ô tô giá rẻ, trong khi phanh sau sử dụng phanh tang trống để giảm giá thành, vì phanh trước luôn hoạt động nhiều và quan trọng nhất.
Có thể độ phanh tang trống lên phanh đĩa được không?
Xe ô tô sử dụng phanh tang trống nguyên bản, thường thấy là ở bánh sau hoàn toàn có thể nâng cấp lên phanh đĩa nếu muốn. Tuy nhiên, việc nâng cấp từ phanh tang trống nguyên bản của nhà sản xuất lên phanh đĩa không được khuyến khích, vì nó còn phụ thuộc vào tay nghề và chất lượng của hệ thống phanh đĩa thay mới, nếu không được đảm bảo thì có thể ảnh hưởng trực tiếp đến độ an toàn của xe.
Xem thêm >>>