Ngồi sau tay lái, bạn có muốn được an toàn tối đa hay không? Câu hỏi xem ra thừa, vì ai mà chẳng muốn an toàn. Không hẳn như vậy đâu. Cái bộ máy lăn bánh trên đường không chỉ là một tiện nghi giao thông với mục đích mau chóng đưa chúng ta tới đích. Ðối với nhiều người, nó còn là một phương tiện để tìm cảm giác mạnh, một phương tiện để tỏ ra sức mạnh chinh phục của người điều khiển. Vì vậy khi nói đến những chiếc xe kém an toàn, chúng ta đừng vội nghĩ rằng đó là những chiếc xe nhiều khuyết điểm. Trái lại là khác, có thể nó rất được ưa chuộng bởi một thành phần nào đó. Chẳng hạn, xe Nissan 350Z với tỷ lệ tử vong vì tai nạn gần gấp đôi tỷ lệ tử vong trong một chiếc xe thể thao trung bình.
Có một mức tử vong cao... đáng nể, nhưng Nissan 350Z lại không phải là thứ xe mang nhiều khuyết điểm. Ông Russ Rader, giám đốc truyền thông thuộc Viện Bảo Hiểm An Toàn Xa Lộ IIHS (Insurance Institute for Highway Safety), một tổ chức đại diện quyền lợi của ngành bảo hiểm, cho biết xe Nissan 350Z là một trong các xe rất được ưa chuộng trong giới tài xế trẻ, ít kinh nghiệm nhưng lại thích tìm cảm giác mạnh. Xe 350Z có tỷ lệ tử vong cao, mặc dầu hoàn toàn không do lỗi của cái xe. Ông Rader nhận xét, “Những chiếc xe này đụng vụ nào là đích đáng vụ đó!!!”
Ðiều này nói lên một điểm quan trọng: Chỉ nhìn số liệu thống kê về số tử vong mà thôi, người ta không thể có một kết luận chính xác về mức độ an nguy cho người lái chiếc xe đó được. Ðằng khác, những số liệu gần đây nhất của các cơ quan liên bang, thường được IIHS viện dẫn, cũng chỉ nói đến các đời xe từ năm 2001 đến năm 2004 mà thôi. Kể từ đó đến nay, kỹ nghệ xe hơi đã có rất nhiều thay đổi, các kiểu xe đã được tăng cường nhiều thiết bị an toàn đặc biệt, thậm chí còn được tái thiết kế gần như toàn bộ.
Giới chuyên gia về an toàn xe cộ phần lớn đều đồng ý với nhau ở một điểm: Muốn xét đoán mức độ an nguy một chiếc xe, chúng ta phải nhìn vào toàn bộ thiết kế của nó, đặc biệt là về các phương diện sau đây: biện pháp bảo vệ khi gặp sức va chạm ngang hông, khả năng tự ổn định thăng bằng và nguy cơ bị lật - Những yếu tố này có thể bao gồm được phần lớn các đầu mối hiểm nguy trong thực tế.
Dựa vào các tiêu chuẩn đó, người ta gom được một danh sách các xe sau đây, có thể nói là những chiếc xe ít an toàn nhất. Buick Rendezvous, the Ford Ranger/Mazda B-Series, the Nissan Frontier, the Ford Escape/Mercury Mariner và Toyota Yaris.
Chúng ta sẽ lượt qua ý nghĩa của từng tiêu chuẩn về an toàn nói trên - biện pháp bảo vệ, cơ chế điều khiển thăng bằng và nguy cơ bị lật - trước khi đề cập một vài loại xe có thể đưa đến tử vong hoặc thương tích nặng, nếu gặp tai nạn.
Biện pháp bảo vệ mới: Side Airbag và Curtain Airbag
Nhận xét về kết quả các thí nghiệm do IIHS thực hiện nhằm thử sức chịu đựng tai nạn của các loại xe mới, ông Rader cho biết, “Một lý do khiến chiếc xe không được an toàn là thiếu các biện pháp bảo vệ khi xe bị tông ở ngang hông (side impact).”
Ðể đáp ứng đòi hỏi này, kỹ nghệ xe hơi đã cho ra đời Side Airbag (túi hơi bên hông xe) và Curtain Airbag (túi hơi rũ xuống từ phía trên cửa sổ như một tấm mành để che chở cho người ngồi bên trong). Các phát minh này quả thực đã góp phần đáng kể vào cơ may sống còn khi xe của nạn nhân bị một mũi xe khác húc thẳng vào hông, như trong sơ đồ chữ T. Ðó là trường hợp tai nạn giữa một chiếc xe đang chạy qua ngã tư với đèn xanh thì bị một xe vượt đèn đỏ chạy tới tông trúng. Và tùy theo thiết kế, phát minh Side Airbag và Curtain Airbag còn có thể làm tăng cơ may sống còn khi xe nạn nhân bị lật.
Ghi nhận những kết quả tích cực đó, nhà chức trách liên bang đã buộc tất cả các đời xe 2009 nhập vào đất Mỹ đều phải có Side-Curtain Airbag. Cơ Quan Quản Trị An Toàn Giao Thông Xa Lộ NHTSA (National Highway Traffic Safety Administration) ước lượng, chỉ với những phát minh này thôi, các trường hợp chấn thương sọ não đưa đến tử vong khi xe của nạn nhân bị húc ngang hông có thể giảm được 45%, tương đương 1,000 mạng người được cứu sống một năm. Ông Rader đồng ý, “Side Airbag là một phát minh quan trọng, phân biệt giữa sự sống và sự chết, bởi vì nó bảo vệ được cái đầu của chúng ta khi gặp tai nạn.”
Cấu trúc vững vàng và cơ chế điều khiển thăng bằng
Cùng với Side Airbag, chiếc xe cũng cần có một cấu trúc hông (side structure) vững vàng để chịu đựng sức tông từ những loại xe lớn. Ðiều này dẫn đến một kết luận: Theo ông Rader thì “kích thước và trọng tải của xe cũng là những yếu tố an toàn quan trọng. Khi tai nạn xảy ra, người ngồi trong những chiếc xe nhỏ hơn và nhẹ hơn luôn luôn ở tư thế bất lợi so với đối phương.”
Tuy nhiên, điểm này có thể còn gây ra tranh luận. Ông John Linkov, chủ bút Consumer Reports, tạp chí chuyên phân tích lợi hại của các sản phẩm bán trên thị trường Hoa Kỳ, cho biết, kích thước và trọng tải chiếc xe không nhất thiết ảnh hưởng đến chấn thương trong tai nạn, nghĩa là xe nhỏ hơn nhẹ hơn không chắc chắn là nguy hiểm hơn. Trong một số trường hợp, chúng còn có thể giúp tài xế ứng biến và điều khiển nhanh lẹ hơn để tránh cho tai nạn khỏi xảy ra.
Nguy cơ bị lật
Các xe vận tải nhỏ (Pickup) được ghi nhận là một loại xe có nhiều nguy cơ bị lật. Theo ông Michael Dulberger, chủ tịch Informed For Life (một tổ chức nghiên cứu và cổ động an toàn giao thông), thì dựa vào thống kê tử vong và thương tích nặng, Pickup thậm chí còn là loại xe nguy hiểm nhất. Ông nói, “Pickups là loại xe có nguy cơ lật khá cao!”
Ông Rader bên IIHS cũng đồng ý như vậy, “Xe pickup có tâm điểm trọng lực (center of gravity) cao, nên dễ lật. Hơn nữa, bộ phận điện tử điều khiển thăng bằng (electronic stability control) trong xe Pickup không được hiện đại hóa đúng mức.” Rader cho biết trong năm 2006, mới chỉ có một kiểu xe pickup được trang bị não điện tử điều khiển thăng bằng. Sang tới năm 2007, bộ phận này được gắn sẵn trong 8%, và khách hàng nếu muốn có thể mua thêm trong 20% loại xe Pickup khác. Trong khi đó, có đến 87% các kiểu xe SUV đều gắn sẵn não điện tử điều khiển thăng bằng.
Consumer Reports cũng có nhận xét tương tự. Ông Linkov cho biết, một vài loại Pickup có thể trở nên rất nguy hiểm đối với các tay lái còn ít kinh nghiệm. Tuy nhiên, ông nói thêm, bất cứ loại xe nào cũng có thể trở nên rất nguy hiểm nếu không được dùng đúng theo cách thế mà nhà chế tạo nhắm tới khi thiết kế xe.
20 loại xe có nhiều nguy cơ nhất năm 2007
Tổ chức Informed for Life có phổ biến một báo cáo thường niên, với tên SCORE, tổng hợp các chữ đầu của tên gọi Statistical Combination of Risk Elements (thống kê tổng hợp các yếu tố rủi ro). Tài liệu này tổng kết dữ liệu thống kê của Cơ Quan Quản Trị An Toàn Giao Thông NHTSA và Viện IIHS, để đưa ra một điểm số, cũng gọi là SCORE, cho những loại xe hiện đang lưu hành trên đường phố Hoa Kỳ, dựa vào các yếu tố căn bản nêu trên - dụng cụ an toàn, khả năng của bộ não điện từ điều khiển thăng bằng, và khuynh hướng lật xe.
Cần biết là trong hệ thống xếp hạng của SCORE, xe có điểm số càng lớn, nguy cơ tử vong hoặc thương tích nặng trong tai nạn lại càng cao. Theo báo cáo SCORE năm 2007, do ký giả Bengt Halvorson phổ biến trên trang mạng Forbes.com ngày 30 Tháng Bảy vừa qua, thì Buick Rendezvouz, xếp hạng nhất với điểm số 161, và xe Mazda3 hạng chót với điểm số 113 trong danh sách 20 xe nguy hiểm nhất theo đánh giá của tổ chức Informed for Life. Nằm giữa Buick Rendezvouz và Mazda 3 là các loại xe sau đây:
2. Ford Ranger/Mazda B-Series - Pickup, Regular Cab/Extended Cab: Four-Wheel Drive-SCORE: 153.
3. Nissan Frontier Extended-Cab Pickup-SCORE: 145.
4. Ford Escape/Mercury Mariner Four-Door SUVs-SCORE: 138.
5. Toyota Yaris-Four Door-SCORE: 132.
6. Hyundai Accent-Four Door-SCORE: 132.
7. Toyota Matrix/Pontiac Vibe-Four Door-SCORE: 131.
8. Kia Rio Four Door-SCORE: 127.
9. Chevrolet Aveo Four Door-SCORE: 126.
10. Suzuki Reno/Forenza- Five Door/Five Door-SCORE: 125.
11. Ford Focus-Two Door Hatchback-SCORE: 124.
12. Jeep Liberty Four Door SUV-SCORE: 118.
13. Dodge Dakota Four Door Pickup-SCORE: 117.
14. Chevrolet Cobalt/Pontiac G5 Two Door-SCORE: 117.
15. Nissan Xterra Four Door SUV-SCORE: 115.
16. Saturn ION-Four Door-SCORE: 115.
17. Chrysler PT Cruiser Van-SCORE: 114.
18. Honda S2000-Convertible-SCORE: 114.
19. Toyota Scion tC-Two Door-SCORE: 113.
Xin nhắc lại một lần nữa, điểm số càng cao thì nguy cơ tử vong hoặc thương tích nặng càng cao nếu có tai nạn xảy ra.
Chúng tôi xin phổ biến danh sách trên chỉ như một tài liệu tham khảo. Ðồng thời, chúng ta cũng cần biết rằng, còn có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ tử vong của nạn nhân. Cần thêm chi tiết về vấn đề an toàn liên quan tới một hiệu xe nào đó, chúng ta có thể tham khảo tại các trang mạng sau đây: www.safercar.gov hoặc www.iihs.org.
Phạm Ðình. Internet
Có một mức tử vong cao... đáng nể, nhưng Nissan 350Z lại không phải là thứ xe mang nhiều khuyết điểm. Ông Russ Rader, giám đốc truyền thông thuộc Viện Bảo Hiểm An Toàn Xa Lộ IIHS (Insurance Institute for Highway Safety), một tổ chức đại diện quyền lợi của ngành bảo hiểm, cho biết xe Nissan 350Z là một trong các xe rất được ưa chuộng trong giới tài xế trẻ, ít kinh nghiệm nhưng lại thích tìm cảm giác mạnh. Xe 350Z có tỷ lệ tử vong cao, mặc dầu hoàn toàn không do lỗi của cái xe. Ông Rader nhận xét, “Những chiếc xe này đụng vụ nào là đích đáng vụ đó!!!”
Ðiều này nói lên một điểm quan trọng: Chỉ nhìn số liệu thống kê về số tử vong mà thôi, người ta không thể có một kết luận chính xác về mức độ an nguy cho người lái chiếc xe đó được. Ðằng khác, những số liệu gần đây nhất của các cơ quan liên bang, thường được IIHS viện dẫn, cũng chỉ nói đến các đời xe từ năm 2001 đến năm 2004 mà thôi. Kể từ đó đến nay, kỹ nghệ xe hơi đã có rất nhiều thay đổi, các kiểu xe đã được tăng cường nhiều thiết bị an toàn đặc biệt, thậm chí còn được tái thiết kế gần như toàn bộ.
Giới chuyên gia về an toàn xe cộ phần lớn đều đồng ý với nhau ở một điểm: Muốn xét đoán mức độ an nguy một chiếc xe, chúng ta phải nhìn vào toàn bộ thiết kế của nó, đặc biệt là về các phương diện sau đây: biện pháp bảo vệ khi gặp sức va chạm ngang hông, khả năng tự ổn định thăng bằng và nguy cơ bị lật - Những yếu tố này có thể bao gồm được phần lớn các đầu mối hiểm nguy trong thực tế.
Dựa vào các tiêu chuẩn đó, người ta gom được một danh sách các xe sau đây, có thể nói là những chiếc xe ít an toàn nhất. Buick Rendezvous, the Ford Ranger/Mazda B-Series, the Nissan Frontier, the Ford Escape/Mercury Mariner và Toyota Yaris.
Chúng ta sẽ lượt qua ý nghĩa của từng tiêu chuẩn về an toàn nói trên - biện pháp bảo vệ, cơ chế điều khiển thăng bằng và nguy cơ bị lật - trước khi đề cập một vài loại xe có thể đưa đến tử vong hoặc thương tích nặng, nếu gặp tai nạn.
Biện pháp bảo vệ mới: Side Airbag và Curtain Airbag
Nhận xét về kết quả các thí nghiệm do IIHS thực hiện nhằm thử sức chịu đựng tai nạn của các loại xe mới, ông Rader cho biết, “Một lý do khiến chiếc xe không được an toàn là thiếu các biện pháp bảo vệ khi xe bị tông ở ngang hông (side impact).”
Ðể đáp ứng đòi hỏi này, kỹ nghệ xe hơi đã cho ra đời Side Airbag (túi hơi bên hông xe) và Curtain Airbag (túi hơi rũ xuống từ phía trên cửa sổ như một tấm mành để che chở cho người ngồi bên trong). Các phát minh này quả thực đã góp phần đáng kể vào cơ may sống còn khi xe của nạn nhân bị một mũi xe khác húc thẳng vào hông, như trong sơ đồ chữ T. Ðó là trường hợp tai nạn giữa một chiếc xe đang chạy qua ngã tư với đèn xanh thì bị một xe vượt đèn đỏ chạy tới tông trúng. Và tùy theo thiết kế, phát minh Side Airbag và Curtain Airbag còn có thể làm tăng cơ may sống còn khi xe nạn nhân bị lật.
Ghi nhận những kết quả tích cực đó, nhà chức trách liên bang đã buộc tất cả các đời xe 2009 nhập vào đất Mỹ đều phải có Side-Curtain Airbag. Cơ Quan Quản Trị An Toàn Giao Thông Xa Lộ NHTSA (National Highway Traffic Safety Administration) ước lượng, chỉ với những phát minh này thôi, các trường hợp chấn thương sọ não đưa đến tử vong khi xe của nạn nhân bị húc ngang hông có thể giảm được 45%, tương đương 1,000 mạng người được cứu sống một năm. Ông Rader đồng ý, “Side Airbag là một phát minh quan trọng, phân biệt giữa sự sống và sự chết, bởi vì nó bảo vệ được cái đầu của chúng ta khi gặp tai nạn.”
Cấu trúc vững vàng và cơ chế điều khiển thăng bằng
Cùng với Side Airbag, chiếc xe cũng cần có một cấu trúc hông (side structure) vững vàng để chịu đựng sức tông từ những loại xe lớn. Ðiều này dẫn đến một kết luận: Theo ông Rader thì “kích thước và trọng tải của xe cũng là những yếu tố an toàn quan trọng. Khi tai nạn xảy ra, người ngồi trong những chiếc xe nhỏ hơn và nhẹ hơn luôn luôn ở tư thế bất lợi so với đối phương.”
Tuy nhiên, điểm này có thể còn gây ra tranh luận. Ông John Linkov, chủ bút Consumer Reports, tạp chí chuyên phân tích lợi hại của các sản phẩm bán trên thị trường Hoa Kỳ, cho biết, kích thước và trọng tải chiếc xe không nhất thiết ảnh hưởng đến chấn thương trong tai nạn, nghĩa là xe nhỏ hơn nhẹ hơn không chắc chắn là nguy hiểm hơn. Trong một số trường hợp, chúng còn có thể giúp tài xế ứng biến và điều khiển nhanh lẹ hơn để tránh cho tai nạn khỏi xảy ra.
Nguy cơ bị lật
Các xe vận tải nhỏ (Pickup) được ghi nhận là một loại xe có nhiều nguy cơ bị lật. Theo ông Michael Dulberger, chủ tịch Informed For Life (một tổ chức nghiên cứu và cổ động an toàn giao thông), thì dựa vào thống kê tử vong và thương tích nặng, Pickup thậm chí còn là loại xe nguy hiểm nhất. Ông nói, “Pickups là loại xe có nguy cơ lật khá cao!”
Ông Rader bên IIHS cũng đồng ý như vậy, “Xe pickup có tâm điểm trọng lực (center of gravity) cao, nên dễ lật. Hơn nữa, bộ phận điện tử điều khiển thăng bằng (electronic stability control) trong xe Pickup không được hiện đại hóa đúng mức.” Rader cho biết trong năm 2006, mới chỉ có một kiểu xe pickup được trang bị não điện tử điều khiển thăng bằng. Sang tới năm 2007, bộ phận này được gắn sẵn trong 8%, và khách hàng nếu muốn có thể mua thêm trong 20% loại xe Pickup khác. Trong khi đó, có đến 87% các kiểu xe SUV đều gắn sẵn não điện tử điều khiển thăng bằng.
Consumer Reports cũng có nhận xét tương tự. Ông Linkov cho biết, một vài loại Pickup có thể trở nên rất nguy hiểm đối với các tay lái còn ít kinh nghiệm. Tuy nhiên, ông nói thêm, bất cứ loại xe nào cũng có thể trở nên rất nguy hiểm nếu không được dùng đúng theo cách thế mà nhà chế tạo nhắm tới khi thiết kế xe.
20 loại xe có nhiều nguy cơ nhất năm 2007
Tổ chức Informed for Life có phổ biến một báo cáo thường niên, với tên SCORE, tổng hợp các chữ đầu của tên gọi Statistical Combination of Risk Elements (thống kê tổng hợp các yếu tố rủi ro). Tài liệu này tổng kết dữ liệu thống kê của Cơ Quan Quản Trị An Toàn Giao Thông NHTSA và Viện IIHS, để đưa ra một điểm số, cũng gọi là SCORE, cho những loại xe hiện đang lưu hành trên đường phố Hoa Kỳ, dựa vào các yếu tố căn bản nêu trên - dụng cụ an toàn, khả năng của bộ não điện từ điều khiển thăng bằng, và khuynh hướng lật xe.
Cần biết là trong hệ thống xếp hạng của SCORE, xe có điểm số càng lớn, nguy cơ tử vong hoặc thương tích nặng trong tai nạn lại càng cao. Theo báo cáo SCORE năm 2007, do ký giả Bengt Halvorson phổ biến trên trang mạng Forbes.com ngày 30 Tháng Bảy vừa qua, thì Buick Rendezvouz, xếp hạng nhất với điểm số 161, và xe Mazda3 hạng chót với điểm số 113 trong danh sách 20 xe nguy hiểm nhất theo đánh giá của tổ chức Informed for Life. Nằm giữa Buick Rendezvouz và Mazda 3 là các loại xe sau đây:
2. Ford Ranger/Mazda B-Series - Pickup, Regular Cab/Extended Cab: Four-Wheel Drive-SCORE: 153.
3. Nissan Frontier Extended-Cab Pickup-SCORE: 145.
4. Ford Escape/Mercury Mariner Four-Door SUVs-SCORE: 138.
5. Toyota Yaris-Four Door-SCORE: 132.
6. Hyundai Accent-Four Door-SCORE: 132.
7. Toyota Matrix/Pontiac Vibe-Four Door-SCORE: 131.
8. Kia Rio Four Door-SCORE: 127.
9. Chevrolet Aveo Four Door-SCORE: 126.
10. Suzuki Reno/Forenza- Five Door/Five Door-SCORE: 125.
11. Ford Focus-Two Door Hatchback-SCORE: 124.
12. Jeep Liberty Four Door SUV-SCORE: 118.
13. Dodge Dakota Four Door Pickup-SCORE: 117.
14. Chevrolet Cobalt/Pontiac G5 Two Door-SCORE: 117.
15. Nissan Xterra Four Door SUV-SCORE: 115.
16. Saturn ION-Four Door-SCORE: 115.
17. Chrysler PT Cruiser Van-SCORE: 114.
18. Honda S2000-Convertible-SCORE: 114.
19. Toyota Scion tC-Two Door-SCORE: 113.
Xin nhắc lại một lần nữa, điểm số càng cao thì nguy cơ tử vong hoặc thương tích nặng càng cao nếu có tai nạn xảy ra.
Chúng tôi xin phổ biến danh sách trên chỉ như một tài liệu tham khảo. Ðồng thời, chúng ta cũng cần biết rằng, còn có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến nguy cơ tử vong của nạn nhân. Cần thêm chi tiết về vấn đề an toàn liên quan tới một hiệu xe nào đó, chúng ta có thể tham khảo tại các trang mạng sau đây: www.safercar.gov hoặc www.iihs.org.
Phạm Ðình. Internet
Chủ đề tương tự
Ngày đăng:
Ngày đăng:
