"Ai cũng biêt vai trò quan trọng then chốt của giáo dục đối với tiền đồ dân tộc.Thế nhưng, từ nhiều năm, chúng ta đã để cho giáo dục VN tụt hậu khá xa so với các nước trong khu vực và trên thế giới.Chưa bao giờ tình hình giáo dục trở nên bức xúc như hiện nay. Nhìn chung cả nước, hệ thống giáo dục chưa ra khỏi trạng thái lộn xộn bất bình thường, hoạt động không theo quy luật khoa học, hiệu quả kém, chất lượng thấp, đang có nguy cơ bị thương mại hoá theo xu hướng ngược với lý tưởng công bằng và dân chủ của xã hội. Về cả ba phương diện dân trí, nhân lực và nhân tài, những bất cập đều quá rõ:
• Dân trí thấp, biểu hịên trên lối sống và suy nghĩ, tập quán, tác phong, tư tưởng, ý thức... Đạo đức bị xói mòn, thói gian dối, thiếu trung thực đang tác động nặng nề đến mọi mặt của đời sống xã hội.
• Nhân lực không đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế. Yếu kiến thức, kém kỹ năng thực hành, ít khả năng xoay xở, thiếu đầu óc tưởng tượng và năng lực sáng tạo, đó là những đặc trưng chất lượng lao động khiến sức cạnh tranh rất thấp.
• Nhân tài tuy không đến nỗi quá thiếu nhưng phát hiện và bồi dưỡng kém, thiếu cơ hội và điều kiện phát triển. Chất xám bị lãng phí nghiêm trọng dưới nhiều hình thức khác nhau.
Đương nhiên, đây không chỉ là vấn đề của giáo dục, mà là vấn đề của toàn xã hội, nhưng trong đó trách nhiệm và vai trò cuả giáo dục rất lớn.Tình trạng sa sút của giáo dục là một thực tế khó chấp nhận, nhưng cần được nhìn thẳng mới có thể thấy được đường ra. Hoàn toàn không nên so sánh với thời bao cấp hay mấy năm đầu đổi mới để dễ dàng bằng lòng với bước tiến chậm chạp đã có, mà cần mở tầm mắt ra thế giới bên ngoài, để cảm nhận rõ hơn sự tụt hậu ngày càng xa của chúng ta. Cách so sánh với quá khứ đầy khó khăn trước đây là liều thuốc an thần nhưng thiếu trách nhiệm, vì thật ra sự sút kém của giáo dục hoàn toàn không xứng với tiềm năng của dân tộc, cả về tinh thần, trí tuệ, vật chất cũng như vận hội.
Từ 1966 đến nay, TƯ đã có nhiều nghị quyết đúng đắn mà chưa được thực hiện nghiêm túc, cho nên tuy chúng ta đã có nhiều cố gắng để vực giáo dục lên, song những căn bệnh chính của nó không hề giảm, trái lại ngày càng trầm trọng và kéo dài chưa biết đến bao giờ. Điều đó cho thấy nguyên nhân trì trệ không phải chỉ do những sai lầm cục bộ về điều hành quản lý (tuy phần trách nhiệm của bộ máy quản lý không nhỏ), mà chủ yếu là sai lầm từ gốc, sai lầm từ nhận thức, quan niệm, tư duy cơ bản. Nói vắn tắt, là sai lầm có tính chất hệ thống, sai lầm thiết kế, không thể khắc phục bằng những biện pháp điều chỉnh chắp vá, sai đâu sửa đó, càng sửa càng rối, mà cần phải cương quyết xây dựng lại từ gốc. Đó là mệnh lệnh cuộc sống, nếu chúng ta không muốn tụt hậu thêm nữa."
Trong tất cả chúng ta, ai cũng muốn con mình phải được thụ hưởng một nền giáo dục tốt trong một môi trường xã hội tốt. Hiện nay, rất nhiều trường học quốc tế đã mang nền giáo dục Tây Âu vào Việt Nam. Có thể nói những trường này đáp ứng được nhu cầu học tập của con em giới thượng lưu. Nhưng theo quan điểm của em, những trường này không có vai trò lớn trong việc thúc đẩy sự phát triển của nền giáo dục nước nhà và tác động đến sự thay đổi của môi trường xã hội. Vì mô hình các trường học này không thể phát triển và nhân rộng. Do vậy, học sinh quốc tế học trong môi trường quốc tế nhưng sống trong môi trường xã hội của Việt nam. Và một ngày nào đó bạn cũng sẽ không ngạc nhiên gì nếu gặp cảnh tượng này trên đường. Chắc hẳn các bác sẽ không muốn con em mình như thế!
Với thực trạng này, nếu đầu tư vào giáo dục thì nên chọn hướng đi nào: Giáo dục liên kết quốc tế hay giáo dục việt nam đảm bảo chất lượng đầu ra? Hướng đi nào thiết thực cho nền giáo dục VN và mang lại nhiều lợi ích cho xã hội. Và cuối cùng, những nhà đầu tư sẽ được gì khi đầu tư vào giáo dục trong bối cảnh hiện nay?
• Dân trí thấp, biểu hịên trên lối sống và suy nghĩ, tập quán, tác phong, tư tưởng, ý thức... Đạo đức bị xói mòn, thói gian dối, thiếu trung thực đang tác động nặng nề đến mọi mặt của đời sống xã hội.
• Nhân lực không đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế. Yếu kiến thức, kém kỹ năng thực hành, ít khả năng xoay xở, thiếu đầu óc tưởng tượng và năng lực sáng tạo, đó là những đặc trưng chất lượng lao động khiến sức cạnh tranh rất thấp.
• Nhân tài tuy không đến nỗi quá thiếu nhưng phát hiện và bồi dưỡng kém, thiếu cơ hội và điều kiện phát triển. Chất xám bị lãng phí nghiêm trọng dưới nhiều hình thức khác nhau.
Đương nhiên, đây không chỉ là vấn đề của giáo dục, mà là vấn đề của toàn xã hội, nhưng trong đó trách nhiệm và vai trò cuả giáo dục rất lớn.Tình trạng sa sút của giáo dục là một thực tế khó chấp nhận, nhưng cần được nhìn thẳng mới có thể thấy được đường ra. Hoàn toàn không nên so sánh với thời bao cấp hay mấy năm đầu đổi mới để dễ dàng bằng lòng với bước tiến chậm chạp đã có, mà cần mở tầm mắt ra thế giới bên ngoài, để cảm nhận rõ hơn sự tụt hậu ngày càng xa của chúng ta. Cách so sánh với quá khứ đầy khó khăn trước đây là liều thuốc an thần nhưng thiếu trách nhiệm, vì thật ra sự sút kém của giáo dục hoàn toàn không xứng với tiềm năng của dân tộc, cả về tinh thần, trí tuệ, vật chất cũng như vận hội.
Từ 1966 đến nay, TƯ đã có nhiều nghị quyết đúng đắn mà chưa được thực hiện nghiêm túc, cho nên tuy chúng ta đã có nhiều cố gắng để vực giáo dục lên, song những căn bệnh chính của nó không hề giảm, trái lại ngày càng trầm trọng và kéo dài chưa biết đến bao giờ. Điều đó cho thấy nguyên nhân trì trệ không phải chỉ do những sai lầm cục bộ về điều hành quản lý (tuy phần trách nhiệm của bộ máy quản lý không nhỏ), mà chủ yếu là sai lầm từ gốc, sai lầm từ nhận thức, quan niệm, tư duy cơ bản. Nói vắn tắt, là sai lầm có tính chất hệ thống, sai lầm thiết kế, không thể khắc phục bằng những biện pháp điều chỉnh chắp vá, sai đâu sửa đó, càng sửa càng rối, mà cần phải cương quyết xây dựng lại từ gốc. Đó là mệnh lệnh cuộc sống, nếu chúng ta không muốn tụt hậu thêm nữa."
Trích từ thực trạng giáo dục của GS Hoàng Tụy.
Nhìn vào thực trạng giáo dục hiện nay, những người tri thức có tâm huyết đều mong muốn làm một cái gì đó để thay đổi nền giáo dục để đưa vận mệnh đất nước ra khỏi đống bùn lầy tăm tối của sự ngu dốt. Rất nhiều kiến nghị, rất nhiều giải pháp được đưa ra. Nhưng đến giờ vẫn chưa có mộ thuyền trưởng nào sáng giá để có thể đứng ra chèo chống con thuyền này vượt qua sóng gió. Nên nền giáo dục trong khoảng 10 năm tới của Việt Nam vẫn chưa có dấu hiệu nào cho sự khởi sắc. Và hiện nay, du học Âu- Mỹ vẫn là mốt thời thượng của con cái các vị, học theo con đường của Kim Jong Il. (Ở Bắc Triều, Kim Jong Il muốn cả dân tộc phải ngu dốt nhưng con của Kim phải giỏi, vì hơn ai hết Kim cha hiểu rằng những kẻ dễ nghe lời nhất và dễ cai trị nhất là những kẻ ngu dốt. Tuy nhiên, với cương vị của mình, Kim cha có thể cho Kim con được đến học ở những trường tốt nhất và với những thầy tốt nhất. Nhưng vì sao Kim cha lại để các Kim con ra nước ngoài thụ hưởng nền giáo dục phương Tây? Thật ra, sự phát triển con con người phụ thuộc vào sự giáo dục nhà trường và môi trường xã hội. Dù Kim con có được học ở trường tốt nhất và thầy giỏi nhất, nhưng nếu môi trường xung quanh vẫn là những kẻ ngu dốt thì bản thân Kim cũng không phát triển một cách toàn diện. Và đó là lý do vì sao Kim cha cho Kim con sang tận trời Tây du học) Trong tất cả chúng ta, ai cũng muốn con mình phải được thụ hưởng một nền giáo dục tốt trong một môi trường xã hội tốt. Hiện nay, rất nhiều trường học quốc tế đã mang nền giáo dục Tây Âu vào Việt Nam. Có thể nói những trường này đáp ứng được nhu cầu học tập của con em giới thượng lưu. Nhưng theo quan điểm của em, những trường này không có vai trò lớn trong việc thúc đẩy sự phát triển của nền giáo dục nước nhà và tác động đến sự thay đổi của môi trường xã hội. Vì mô hình các trường học này không thể phát triển và nhân rộng. Do vậy, học sinh quốc tế học trong môi trường quốc tế nhưng sống trong môi trường xã hội của Việt nam. Và một ngày nào đó bạn cũng sẽ không ngạc nhiên gì nếu gặp cảnh tượng này trên đường. Chắc hẳn các bác sẽ không muốn con em mình như thế!
Với thực trạng này, nếu đầu tư vào giáo dục thì nên chọn hướng đi nào: Giáo dục liên kết quốc tế hay giáo dục việt nam đảm bảo chất lượng đầu ra? Hướng đi nào thiết thực cho nền giáo dục VN và mang lại nhiều lợi ích cho xã hội. Và cuối cùng, những nhà đầu tư sẽ được gì khi đầu tư vào giáo dục trong bối cảnh hiện nay?
Last edited by a moderator:
