Hỗ trợ đổ đèo hay hỗ trợ đổ dốc là một trong những tính năng ít được sử dụng nhất trên xe hơi, tuy nhiên đây lại là một tính năng rất có ích đối với những bác tài mới lái giúp xe vận hành hiệu quả hơn, an toàn hơn, đồng thời giúp kéo dài tuổi thọ hệ thống phanh trên xe.
Hệ thống hỗ trợ đổ đèo là gì?
Khi thả dốc cao hoặc xuống đèo, người lái cần phải kiểm soát tốt chân phanh.
Nếu rà phanh liên tục tạo ra lực ma sát rất lớn, làm dầu phanh dễ bị sôi, có thể gây mất áp suất phanh hay cháy má phanh, khiến xe mất phanh. Còn nếu quá tự tin cũng có thể gây mất an toàn cho người lái và hành khách.
Vì vậy hệ thống hỗ trợ đổ đèo (HDC/DAC: Hill Descent Control/Downhill Assist Control) được sinh ra để kiểm soát tốc độ của xe trong quá trình đổ đèo/đổ dốc mà không cần tới sự can thiệp của người lái đến chân phanh.
Hãng Land Rover giới thiệu tính năng hỗ trợ đổ đèo trên mẫu xe compact Freelancer thế hệ đầu tiên vào khoảng năm 2002. Đây là mẫu xe không có các cấp số thấp để hỗ trợ việc xuống dốc với tốc độ chậm như ở các mẫu xe Land Rover khác, hay các mẫu Jeep hay Land Cruisers…
Do đó, tính năng này vốn được sinh ra để phục vụ mục đích offroad, tuy nhiên với sự ra đời của nhiều mẫu SUV gia đình hơn, tính năng này dần được trang bị rộng rãi để giúp đưa chiếc xe xuống dốc một cách an toàn hơn.
Hệ thống hỗ trợ đổ đèo hoạt động như thế nào?
Tương tự như các hệ thống EBD (phân phối lực phanh điện tử), BA (hỗ trợ phanh gấp) hay ESP (cân bằng điện tử), hệ thống hỗ trợ đổ đèo cũng hoạt động dựa trên hệ thống chống bó cứng phanh ABS.
Ngoài ra, nó còn kết hợp với hệ thống kiểm soát lực kéo TCS và động cơ, để điều chỉnh tốc độ trên từng bánh xe, nhằm tránh tình trạng xe bị trượt khi xuống dốc.
Hỗ trợ đổ đèo trên xe Toyota
Khi xe đổ dốc và hệ thống hỗ trợ đổ đèo được kích hoạt, các cảm biến hoặc con quay hồi chuyển sẽ hoạt động để phát hiện ra góc nghiêng của xe. Dữ liệu thu thập được sẽ được xử lý thông qua ECU để kiểm soát hoạt động của ly hợp, hệ thống phanh và phân bổ momen xoắn của động cơ đến các bánh xe.
Hệ thống tự động tính toán lực phanh đảm bảo xe di chuyển xuống dốc theo tốc độ đã được thiết lập sẵn bên trong ECU điều khiển trung tâm. Cùng với đó, lực phanh trên từng bánh xe sẽ được điều khiển độc lập và ngắt nhả để ngăn hiện tượng khóa cứng bánh xe.
Từ đó, hệ thống sẽ tự động điều chỉnh tốc độ của xe phù hợp với độ nghiêng của dốc.
Lúc này, người lái không phải đạp phanh hoặc ga chỉ việc tập trung vào tay lái đề phòng các mối nguy hại tiềm ẩn.
Cách sử dụng tính năng Hỗ trợ đổ đèo
Thông thường, để kích hoạt tính năng Hỗ trợ đổ đèo, người lái sẽ ấn vào nút có ký hiệu như hình thường được bố trí gần khu vực cần số.
Sau khi ấn nút, màn hình lái sẽ hiển thị ký hiệu cho biết tính năng này đã được bật trên xe.
Trong trường hợp lái xe đang sử dụng phanh, hệ thống HDC sẽ ở trạng thái chờ và không hỗ trợ phanh xe trong suốt thời gian này (đèn hiệu trên bảng đồng hồ không sáng).
Khác với
hệ thống khởi hành ngang dốc, hệ thống hỗ trợ đổ đèo kiểm soát luôn cả tốc độ di chuyển của chiếc xe. Người lái xe cũng có thể tăng giảm tốc độ qua hệ thống điều khiển hành trình – Cruise Control.
Để tắt Hỗ trợ đổ đèo, nhấn lại nút bấm trên bảng điều khiển cạnh cần số. Nếu nhìn thấy đèn LED trên nút đã tắt tức là bạn đã hủy thành công.
Đa số các hãng xe đều giới hạn tốc độ cho phép tính năng HDC hoạt động ở dưới ngưỡng 30km/h hoặc 10km/h thậm chí 5km/h đối với những xe offroad, vượt quá vận tốc này HDC sẽ tự ngừng hoạt động.
Hệ thống cũng sẽ ngừng kích hoạt khi nhận thấy tài xế đạp ga hoặc khi xe đã di chuyển trên đường bằng phẳng.
Trong một số trường hợp lái xe đã di chuyển xuống quãng đường đèo khá dài trước khi sử dụng HDC, má phanh sẽ bị nóng. Hệ thống sẽ không khởi chạy, hãy chờ phanh nguội trước khi bật chức năng này
Hỗ trợ đổ đèo có cần thiết không?
Nhiều người lầm tưởng hệ thống hỗ trợ đổ đèo dùng để đổ đèo nhưng thực tế hệ thống này ra đời nhằm mục đích hỗ trợ người lái tập trung vào vô lăng hơn ở những đoạn đường dốc, khó đi chứ không phải hỗ trợ người lái xe ở những đoạn đường đèo dốc uốn lượn quanh co.
Hệ thống công nghệ hỗ trợ đổ đèo thường thấy trên những chiếc xe SUV gầm cao và đặc biệt là sẽ xuất hiện nhiều trên những mẫu xe được trang bị hệ thống dẫn động bốn bánh AWD hoặc 4x4 do hệ thống này có thể tận dụng được tối đa các tính năng của xe để kiểm soát tốc độ xe khi xuống dốc một cách hiệu quả hơn.
Tất nhiên mỗi chức năng được trang bị trên xe đều có công dụng riêng và đều cần thiết cho người lái. Một khi chúng ta rơi vào trường hợp cần sử dụng mới có thể thấy được mức độ hiệu quả và cần thiết của tính năng đó. Riêng tính năng hỗ trợ đổ đèo tại Việt Nam sẽ giúp xe an toàn hơn khi xuống dốc cao khi trời mưa, mặt đường trơn trượt khiến lốp dễ mất độ bám.
Dù mang lại nhiều lợi ích như giúp kiểm soát tốc độ của xe khi đổ đèo dốc, góp phần mang lại sự thoải mái cho người lái… nhưng thực tế nhiều lái mới thường lãng quên hoặc chưa biết cách sử dụng tính năng này.
Trong thực tế, nhiều người sử dụng ô tô đặc biệt là các lái mới do không nắm rõ cơ chế hoạt động của hệ thống hỗ trợ xuống dốc, nên không tự tin khi sử dụng.
Các bác đánh giá tính năng Hỗ trợ đổ đèo có cần thiết trên xe không?