Làm cách âm xe hơi để cải thiện chống ồn, nâng cao chất lượng khoang nội thất là nhu cầu khá cần thiết. Tuy nhiên, món nâng cấp này còn rất nhiều tranh cãi về độ hiệu quả.
Trong đánh giá xe mới, với những chiếc xe giá rẻ, nhà sản xuất sẽ cắt giảm chi phí và trọng lượng của xe tối đa. Vì vậy tỷ lệ vật liệu tiêu âm, giảm chấn sẽ không cao, từ đó chất lượng cách âm xe hơi sẽ rất thấp.
Ảnh minh họa các nguồn ồn tác động vào người lái
Trong khi với những dòng xe hạng sang, xe cao cấp, nhà sản xuất sẽ sử dụng các chất liệu cao cấp hơn. Ngoài ra, quá trình thiết kế cũng sẽ bao gồm thiết kế chồng ồn, tiêu âm và chống cộng hưởng nhằm mang lại các trải nghiệm cao cấp nhất. Chính vì vậy, chất lượng cách âm xe hơi trên những dòng xe cao cấp cũng sẽ cao hơn.
Ngoài ra, đặc tính vận hành cũng sẽ ảnh hưởng đến thiết kế cách âm xe hơi. Với một chiếc siêu xe thể thao, nhà sản xuất sẽ thiết kế để tiếng động cơ và ống xả lọt vào cabin nhiều nhất, nhằm mang lại các trải nghiệm lái chân thực nhất. Vì vậy, chất lượng cách âm xe hơi sẽ không đề cao như các dòng xe hạng sang khác.
Trong lĩnh vực âm thanh xe hơi, cách âm xe hơi cũng chiếm vai trò rất quan trọng. Một chiếc xe được cách âm tốt sẽ mang đến một sân khấu âm thanh hoàn hảo và không còn các tạp âm khó chịu. Nhờ đó, người lái và hành khách trên xe có thể trải nghiệm chất lượng âm thanh ở cấp độ cao nhất.
Ngoài ra, khoang nội thất sẽ chịu tác động từ nhiều nguồn ồn khác nhau, cùng với cấu trúc khoang cabin và vật liệu trang trí nội thất phức tạp, tất cả sẽ tạo nên một không gian âm học cực kỳ phức tạp. Chính vì vậy, cách âm xe hơi cũng sẽ phức tạp và khác nhau tùy theo từng mẫu xe.
Hiện tại, cách âm xe hơi được chia theo hai phương pháp: Chống ồn chủ động và chống ồn thụ động.
Nhà sản xuất sẽ trang bị hệ thống microphone trong khoang lái để ghi nhận tiếng ồn và ù từ động cơ, chủ yếu là dải tần số thấp từ 30 – 180 Hz. Từ đó bộ xử lý trung tâm sẽ tính toán để tạo ra những tần số ngược pha nhằm triệt tiêu tiếng ồn/ù này.
Hệ thống chồng ồn chủ động phù hợp với các nguồn ổn định như tiếng động cơ ô tô, động cơ máy bay. Với các nguồn ồn bất định như tiếng ồn lốp, ồn gầm, hay ồn từ môi trường bên ngoài, hệ thống chống ồn chủ động sẽ không dập tắt hiệu quả.
Phương pháp chống ồn thụ động có chi phí thấp hơn do không tích hợp các thiết bị phức tạp, phù hợp với nhiều nguồn ồn khác nhau và dễ áp dụng cho nhiều bộ phận của xe.
Trong phương pháp chống ồn thụ động, người ta có thể sử dụng nhiều vật liệu chống ồn khác nhau, tùy theo khu vực cần xử lý để mang lại hiệu quả cao nhất. Có thể kể ra như:
Ví dụ, những dòng xe khung gầm rời (body-on-frame) với thiết kế đặc trưng thường hạn chế được rất nhiều tiếng ồn gầm, trong khi những dòng xe khung gầm liền (monocoque) lại ảnh hưởng tiếng ồn gầm tự nhiên khá lớn.
Tiếng ồn cũng có thể đến từ khoang động cơ, hốc bánh... Chính vì vậy, cách âm cho bộ phận nào của xe còn tùy vào nhu cầu của người sử dụng. Nếu chỉ đơn giản giảm thiểu tiếng ồn và ù, chỉ cần tìm hiểu nguồn gây ồn và khắc phục bằng cách bổ sung các vật liệu cách âm, hút âm hoặc giảm chấn.
Trong khi với những người “chơi” âm thanh xe hơi, đôi khi phải thi công cách âm tổng thể toàn bộ bề mặt bên trong khoang cabin, để tạo nên không gian âm nhạc tối ưu nhất. Đây sẽ là nền tảng không thể thiếu giúp phát huy tối đa chất lượng của hệ thống âm thanh sắp được nâng cấp.
Nhìn chung, người ta có thể cách âm cho một hoặc toàn bộ các chi tiết sau:
Sàn xe là nơi dễ vọng tiếng ồn so với các khu vực khác. Đây là khu vực khép kín, dễ vọng tạp âm từ môi trường bên ngoài, đặc biệt là tiếng giò lùa, tiếng đá sói va đập bên dưới gầm. Ngoài ra, tiếng ồn lốp cũng sẽ vọng vào một phần.
Thông thường, các kỹ thuật viên sẽ tháo toàn bộ ghế ngồi và tấm lót nỉ phủ sàn xe. Sau đó, vật liệu cách âm sẽ được dán trực tiếp xuống sàn xe. Tùy vào độ ồn và rung rần của xe mà có thể tăng giảm tỷ lệ vật liệu cách âm, tiêu âm hay giảm chấn.
Với các dòng xe hatchback và SUV, thông thường sẽ được khuyến khích dán cách âm cả phần sàn khoang hành lý cũng như những vách ở hai bên để có được hiệu quả cao nhất.
Bốn cánh cửa cũng là khu vực tiếng ồn từ môi trường bên ngoài dễ dàng truyền vào bên trong. Các dòng xe phổ thông tại Việt Nam thường không được nhà sản xuất trang bị các tấm cách âm hay tiêu âm bên trong cửa.
Phần lớn khu vực này chỉ bao gồm tapi nhựa và được bổ sung vật liệu ốp da, viền kim loại... Vì vậy việc cách âm cánh cửa cũng sẽ cải thiện đáng kể chống ồn cho xe ô tô.
Tương tự phần sàn, cánh cửa cũng sẽ được tháo toàn bộ tapi. Lớp trong cùng sẽ được dán giảm chấn và cách âm, ngoài ra, mặt trong tapi cửa cũng sẽ được dán cách âm để đạt hiệu quả cao nhất. Các lỗ trên cửa cũng sẽ được bịt kín. Ngoài ra, với các shop nội thất ô tô chuyên nghiệp, công đoạn chuẩn bị còn bao gồm xử lý bề mặt và sơn chống gỉ lớp tôn sát vỏ xe, đồng thời không dán vật liệu cách âm vào các rãnh thoát nước.
Trần xe cũng sẽ được tháo toàn bộ tấm lót nỉ để dán cách âm. Quy cách thi công cũng giống như cửa xe và sàn xe. Tuy nhiên, ngoài công dụng cách âm chống ồn, trần xe được dán cách âm cũng sẽ có tác dụng cách nhiệt, giúp không gian bên trong bớt nóng bức trong những ngày nắng.
Ngoài ra, trần xe sẽ được tăng cường vật liệu hút âm so với các khu vực khác, giúp tránh hiện tượng vọng âm trong khoang nội thất.
Với những dòng xe sử dụng động cơ dầu, việc cách âm nắp capo và vách khoang động cơ là việc cần làm. Có 2 cách để cách âm khoang máy: dán cách âm bên trong vách khoang động cơ hoặc dán bên dưới mặt táp lô.
Tuy nhiên dán bên dưới mặt táp lô thường được lựa chọn do quá trình tháo lắp đơn giản hơn, ít ảnh hưởng đến vận hành của xe.
Ngoài ra, dán cách âm chống ồn cho phần nắp capo cũng được nhiều người lựa chọn để giảm ồn hiệu quả hơn.
Hai vật liệu thường được sử dụng để cách âm hốc bánh là vật liêu giảm chấn (damping) và vật liệu hút âm (sound absorber).
>>Xem thêm
Các bác đã làm cách âm xe hơi có thể chia sẻ kinh nghiệm để cộng đồng có thêm thông tin thực tế? Có thể chia sẻ trải nghiệm tốt lẫn không tốt ở bên dưới.
Cách âm xe hơi là gì?
Cách âm xe hơi là thuật ngữ dùng để mô tả khả năng triệt tiêu tạp âm, cũng như tiếng ồn từ bên ngoài vọng vào trong cabin. Cách âm xe hơi được chia làm 2 phần: cách âm tĩnh và cách âm động.- Cách âm tĩnh là khả năng triệt tiêu tạp âm trong xe ô tô khi dừng 1 chỗ. Cách âm xe hơi khi đó bao gồm các khía cạnh như cách âm môi trường, cách âm cửa, cách âm kính cửa sổ, cách âm khoang động cơ...
- Cách âm động là khả năng triệt tiêu tạp âm trong xe ô tô khi di chuyển. Cách âm xe hơi khi đó bao gồm các khía cạnh như triệt tiêu ồn gió, ồn gầm, ồn lốp, ồn khoang động cơ...
Trong đánh giá xe mới, với những chiếc xe giá rẻ, nhà sản xuất sẽ cắt giảm chi phí và trọng lượng của xe tối đa. Vì vậy tỷ lệ vật liệu tiêu âm, giảm chấn sẽ không cao, từ đó chất lượng cách âm xe hơi sẽ rất thấp.
Ảnh minh họa các nguồn ồn tác động vào người lái
Trong khi với những dòng xe hạng sang, xe cao cấp, nhà sản xuất sẽ sử dụng các chất liệu cao cấp hơn. Ngoài ra, quá trình thiết kế cũng sẽ bao gồm thiết kế chồng ồn, tiêu âm và chống cộng hưởng nhằm mang lại các trải nghiệm cao cấp nhất. Chính vì vậy, chất lượng cách âm xe hơi trên những dòng xe cao cấp cũng sẽ cao hơn.
Ngoài ra, đặc tính vận hành cũng sẽ ảnh hưởng đến thiết kế cách âm xe hơi. Với một chiếc siêu xe thể thao, nhà sản xuất sẽ thiết kế để tiếng động cơ và ống xả lọt vào cabin nhiều nhất, nhằm mang lại các trải nghiệm lái chân thực nhất. Vì vậy, chất lượng cách âm xe hơi sẽ không đề cao như các dòng xe hạng sang khác.
Trong lĩnh vực âm thanh xe hơi, cách âm xe hơi cũng chiếm vai trò rất quan trọng. Một chiếc xe được cách âm tốt sẽ mang đến một sân khấu âm thanh hoàn hảo và không còn các tạp âm khó chịu. Nhờ đó, người lái và hành khách trên xe có thể trải nghiệm chất lượng âm thanh ở cấp độ cao nhất.
Cách âm xe hơi như thế nào?
Không gian xe hơi thường có môi trường âm học rất phức tạp, khác biệt hoàn toàn so với những không gian giải trí thông thường. Khu vực này thường có phổ tần ồn rộng, không gian hẹp, nhiều đường truyền ồn, nhiều mặt phản xạ và cộng hưởng.Ngoài ra, khoang nội thất sẽ chịu tác động từ nhiều nguồn ồn khác nhau, cùng với cấu trúc khoang cabin và vật liệu trang trí nội thất phức tạp, tất cả sẽ tạo nên một không gian âm học cực kỳ phức tạp. Chính vì vậy, cách âm xe hơi cũng sẽ phức tạp và khác nhau tùy theo từng mẫu xe.
Hiện tại, cách âm xe hơi được chia theo hai phương pháp: Chống ồn chủ động và chống ồn thụ động.
Chống ồn chủ động (Active Noise Control)
Nhà sản xuất sẽ trang bị hệ thống microphone trong khoang lái để ghi nhận tiếng ồn và ù từ động cơ, chủ yếu là dải tần số thấp từ 30 – 180 Hz. Từ đó bộ xử lý trung tâm sẽ tính toán để tạo ra những tần số ngược pha nhằm triệt tiêu tiếng ồn/ù này.
Hệ thống chồng ồn chủ động phù hợp với các nguồn ổn định như tiếng động cơ ô tô, động cơ máy bay. Với các nguồn ồn bất định như tiếng ồn lốp, ồn gầm, hay ồn từ môi trường bên ngoài, hệ thống chống ồn chủ động sẽ không dập tắt hiệu quả.
Chống ồn thụ động (Passive Noise Control)
Phương pháp chống ồn thụ động sẽ sử dụng các vật liệu chống ồn như giảm chấn, hút âm, cách âm để can thiệp vào đường truyền âm (khung xe). Nhờ đó có thể triệt tiêu tiếng ồn ủ ảnh hưởng đến hành khách trên xe.Phương pháp chống ồn thụ động có chi phí thấp hơn do không tích hợp các thiết bị phức tạp, phù hợp với nhiều nguồn ồn khác nhau và dễ áp dụng cho nhiều bộ phận của xe.
Trong phương pháp chống ồn thụ động, người ta có thể sử dụng nhiều vật liệu chống ồn khác nhau, tùy theo khu vực cần xử lý để mang lại hiệu quả cao nhất. Có thể kể ra như:
- Vật liệu cách âm (Sound Barrier)
- Vật liệu hút âm (Sound Absorber)
- Vật liệu giảm chấn (Damping)
Cách âm cho bộ phận nào của xe?
Tiếng ồn và ù có thể xuất phát từ nhiều nguồn âm khác nhau. Tùy theo cấu trúc tự nhiên của chiếc xe mà tiếng ồn và ù có thể tác động nhiều hay ít vào khoang nội thất.Ví dụ, những dòng xe khung gầm rời (body-on-frame) với thiết kế đặc trưng thường hạn chế được rất nhiều tiếng ồn gầm, trong khi những dòng xe khung gầm liền (monocoque) lại ảnh hưởng tiếng ồn gầm tự nhiên khá lớn.
Tiếng ồn cũng có thể đến từ khoang động cơ, hốc bánh... Chính vì vậy, cách âm cho bộ phận nào của xe còn tùy vào nhu cầu của người sử dụng. Nếu chỉ đơn giản giảm thiểu tiếng ồn và ù, chỉ cần tìm hiểu nguồn gây ồn và khắc phục bằng cách bổ sung các vật liệu cách âm, hút âm hoặc giảm chấn.
Trong khi với những người “chơi” âm thanh xe hơi, đôi khi phải thi công cách âm tổng thể toàn bộ bề mặt bên trong khoang cabin, để tạo nên không gian âm nhạc tối ưu nhất. Đây sẽ là nền tảng không thể thiếu giúp phát huy tối đa chất lượng của hệ thống âm thanh sắp được nâng cấp.
Nhìn chung, người ta có thể cách âm cho một hoặc toàn bộ các chi tiết sau:
Cách âm sàn xe
Sàn xe là nơi dễ vọng tiếng ồn so với các khu vực khác. Đây là khu vực khép kín, dễ vọng tạp âm từ môi trường bên ngoài, đặc biệt là tiếng giò lùa, tiếng đá sói va đập bên dưới gầm. Ngoài ra, tiếng ồn lốp cũng sẽ vọng vào một phần.
Thông thường, các kỹ thuật viên sẽ tháo toàn bộ ghế ngồi và tấm lót nỉ phủ sàn xe. Sau đó, vật liệu cách âm sẽ được dán trực tiếp xuống sàn xe. Tùy vào độ ồn và rung rần của xe mà có thể tăng giảm tỷ lệ vật liệu cách âm, tiêu âm hay giảm chấn.
Với các dòng xe hatchback và SUV, thông thường sẽ được khuyến khích dán cách âm cả phần sàn khoang hành lý cũng như những vách ở hai bên để có được hiệu quả cao nhất.
Cách âm cánh cửa
Bốn cánh cửa cũng là khu vực tiếng ồn từ môi trường bên ngoài dễ dàng truyền vào bên trong. Các dòng xe phổ thông tại Việt Nam thường không được nhà sản xuất trang bị các tấm cách âm hay tiêu âm bên trong cửa.
Phần lớn khu vực này chỉ bao gồm tapi nhựa và được bổ sung vật liệu ốp da, viền kim loại... Vì vậy việc cách âm cánh cửa cũng sẽ cải thiện đáng kể chống ồn cho xe ô tô.
Tương tự phần sàn, cánh cửa cũng sẽ được tháo toàn bộ tapi. Lớp trong cùng sẽ được dán giảm chấn và cách âm, ngoài ra, mặt trong tapi cửa cũng sẽ được dán cách âm để đạt hiệu quả cao nhất. Các lỗ trên cửa cũng sẽ được bịt kín. Ngoài ra, với các shop nội thất ô tô chuyên nghiệp, công đoạn chuẩn bị còn bao gồm xử lý bề mặt và sơn chống gỉ lớp tôn sát vỏ xe, đồng thời không dán vật liệu cách âm vào các rãnh thoát nước.
Nóc (Trần) xe
Trần xe cũng sẽ được tháo toàn bộ tấm lót nỉ để dán cách âm. Quy cách thi công cũng giống như cửa xe và sàn xe. Tuy nhiên, ngoài công dụng cách âm chống ồn, trần xe được dán cách âm cũng sẽ có tác dụng cách nhiệt, giúp không gian bên trong bớt nóng bức trong những ngày nắng.
Ngoài ra, trần xe sẽ được tăng cường vật liệu hút âm so với các khu vực khác, giúp tránh hiện tượng vọng âm trong khoang nội thất.
Nắp capo và vách khoang động cơ
Với những dòng xe sử dụng động cơ dầu, việc cách âm nắp capo và vách khoang động cơ là việc cần làm. Có 2 cách để cách âm khoang máy: dán cách âm bên trong vách khoang động cơ hoặc dán bên dưới mặt táp lô.
Tuy nhiên dán bên dưới mặt táp lô thường được lựa chọn do quá trình tháo lắp đơn giản hơn, ít ảnh hưởng đến vận hành của xe.
Ngoài ra, dán cách âm chống ồn cho phần nắp capo cũng được nhiều người lựa chọn để giảm ồn hiệu quả hơn.
Hốc bánh
Lốp xe ma sát với mặt đường cũng là một trong những nguyên nhân gây ù và ồn cho khoang nội thất. Vì vậy người ta cũng thường dán cách âm cho hốc bánh và lồng vè bên trong để hạn chế tiếng ồn vọng vào trong khoang nội thất.
Hai vật liệu thường được sử dụng để cách âm hốc bánh là vật liêu giảm chấn (damping) và vật liệu hút âm (sound absorber).
Gầm Xe
Ngoài việc dán cách âm sàn xe, phun sơn chống gỉ và chống ồn gầm xe cũng là lựa chọn kế tiếp giúp chống ồn gầm tối đa. Tuy nhiên, chi phí sơn phủ chống ồn và chống gỉ cho gầm xe thường khá cao. Đặc biệt với những dòng xe SUV có kích thước lớn, dung dịch phun xịt chống gỉ và chồng ồn phải sử dụng với lượng lớn dẫn đến tốn kém hơn bình thường.>>Xem thêm
Các bác đã làm cách âm xe hơi có thể chia sẻ kinh nghiệm để cộng đồng có thêm thông tin thực tế? Có thể chia sẻ trải nghiệm tốt lẫn không tốt ở bên dưới.
Chỉnh sửa cuối:
