O.S.P.D
16/8/04
2.803
129
63
61
"Trung Tâm Công Nghệ Hoá Màu"
RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Tới đây , trước khi bước qua các phần khác , xin được giới thiệu một bộ CHK dản dị nhất , đơn giản đến kinh ngạc và quan trọng là nó ..hoạt động được để các bác cùng chiêm ngưỡng

TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !


Nó chẳng có Phao , chẳng có cầm chừng cũng như gia tốc , nhưng vẫn cứ hòa khí cho động cơ chạy phe phé , người ta thậm chí kết hợp cho kim phao ( Chức năng tương tự kim phao nên gọi thế ! ) đâm luôn vào lỗ của Béc xăng coi như cụm này vừa có chức năng Béc xăng vừa có chức năng cầm mực nhiên liệu ! Khôn đáo để !
Bé như cái kẹo nhưng cũng bày đặt có cả chỉnh xăng lẫn chỉnh gió !:D
DSC03392.jpg
[/img]

2-Cơ cấu khởi động :

Để khởi động được động cơ còn lạnh , người ta cần nhiều nhiên liệu trong hòa khí hơn thưường lệ , tới mức 1:3 tức là 1 nhiên liệu mà chỉ có 3 phần khí thay vì là 10 phần như lúc thông thường , lý do là một phần đáng kể nhiên lịêu trong hòa khí khi lọt vào vùng giá lạnh của động cơ đã ngưng tụ lại và trở nên bất lực trước nhiệm vụ cháy nổ , phần dôi nhiên liệu để bù trừ vào khỏan đình công đó
Untitled-5.jpg
[/img]

Người ta cũng tìm cách đè phao giữ mực xăng xuống một mức nào đó khi khởi động thông qua một cơ cấu tay đòn , để mức xăng dâng cao qua cửa nạp mà ồ ạt tràn vào vùng Trộn khi mới khởi động , tất cả không ngòai mục đích làm giàu hòa khí trong những giây phút đầu của quá trình vận hành động cơ , ở Đức , người ta gọ nó là ..Tupfer !!? Hình thức này được sử dụng nhiều trong ...Chíến Tranh Thế Giới lần 2 trong các xe Môto 2 hay 3 bánh của lính SA ( Xung kích cơ động ) khi tấn công châu Âu . Hội này có lẽ do CHK quá đơn giản mà đã bị tê liệt trước cửa ngõ Maxcova 1943 để rồi tan tành xí quách cuối năm đó vì đòn giáng trả của Xô viết trong một mùa đông âm tới 20 độ !!Nguyên lý của nó đây :
TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Với các CHK có Bướm động vừa được mô tả như trên , người ta cũng quan tâm đến việc lập một kết cấu liên động đế ao cho : Khi Bướm khởi động đóng lại thì bướm Ga nằm dưới phải hé mở chút ít mặc dầu người lái chưa động đến chân ga , mục đích là tạo điều kiện cho Hòa khí đặc vào buồng đốt và để tránh tình trạng động cơ quay khi đề mà đường hút lại đóng kín cả trong lẫn ngòai , gây áp âm quá lớn mà đưa đến hậu quả khó lường.người ta lại làm cho Bướm khởi động có thể tự mở " Lặc lìa " khi áp âm trong họng hút quá lớn bất luận là người láu hay là tín hiệu tự động có can thiệp hay chưa , việc này chỉ cần một lò xo có mức căng xác định trước đảm nhận là xong !

Trong hình ở đầu mục 2 ta cũng để ý thấy sự liên hệ cơ khí của Bướm Khởi động và Bướm ga về mặt Góc xoay thông qua một con vít nhỏ có thể điều chỉnh được , đó chính là sự chỗ để người ta điều phối tương quan giữa góac mở của ..hai con Bướm này . Ở các xe cũ , lời khuyên trước khi nổ máy là hãy dẫm nhẹ lên chân ga , khi đó ngòai việc kích thích bơm tiếp vận kiểu cơ khí thì còn đưa Bướm khởi động về vị trí cơ bản để khởi dộng ( Đóng gần kín đường hút gió ) nếu vì một lý do gì đó mà nó đang còn nằm chơi vơi đâu đó , cũng ở hình này , đường nhiên liệu bổ sung đượcmô tả bằng những nét Vàng , nhiên liệu được bổ sung nhiều ít khi khởi động thông qua vị trí xoay của trục bướm khởi động , bướm này càng đóng chặt , nhiên liệu bổ sung càng rộng đường thâm nhậm vào buồng trộn trong CHK , khi máy đã nổ , áp âm theo hình vẽ màu xanh tác động lên van hạn chế , đóng kín đường bổ sung này lại để tránh việc Bướm khởi dộng vẫn chập chờn mà vô tình mở thông đường xăng bổ sung gây ra giàu hòa khí quá mức hoặc sặc xăng , trong thực tế .
Trong thực tế , ốc chỉnh này nằm tô hô lộ liễu , rất dễ là nơi chọc ngóay cho các bác tài hay nghịch , vặn nó ra hay vô vài vòng thì dễ , nhưng chỉnh đốn cho tối ưu thì khó hơn nhiều ! Chỉnh sai ốc này đưa đến việc hòa khí bất ổn , giàu nghèo lẫn lộn khi nổ cầm chừng , khi khởi dộng hay là khi chạy nhanh ga lớn ...


( Còn Tiếp )
 
Last edited by a moderator:
Hạng F
2/4/07
6.178
406
83
RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Ui...Thế mà mình nghĩ là cái "bướm" trên là bướm gió. Cái "bướm" dưới mới là bướm ga ...

2000771414763539798_rs.jpg


Mà bác có cái động cơ tàu bay đẹp quá chời...:)..!
 
Last edited by a moderator:
Hạng F
14/9/04
9.908
29.136
113
Q3
RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Cái đọng cơ này bu gi có tim phải không bác Đè, khi nổ rùi disconnect điện ra vẫn nổ phe phé ... xài cho máy bay Telecommandre .
Hồi đó đi thả máy bay, lúc khởi động nó ( bằng cách quay chong chóng) em bị cái cong chóng quất 1 cái nhớ đời lun[8D]
 
Last edited by a moderator:
Hạng B2
22/8/07
110
2
18
Hà Nội
RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Cám ơn bác Der nhiều nhiều! E sẽ theo dõi bài của bác thường xuyên vì quá bổ ích. Chúc bác luôn khoẻ và viết nhiều nữa.
 
Last edited by a moderator:
O.S.P.D
16/8/04
2.803
129
63
61
"Trung Tâm Công Nghệ Hoá Màu"
RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Động cơ tý hon chạy xăngnhẹ Methanol , chỉ cần mồi nổ rồi rút điện Bugi , nó chạy tới chiều luôn !
@ Bác Thiết : Cái Bướm trên là cái lặc lìa theo một chiều để khi áp thấp quá thì mở chống sặc xăng , còn phần lớn nó đựoc khiển bởi nhiệt động cơ ( Dầu nước hay điện ) , đôi khi người ta điều khiển nó đóng trực tiếp thông qua nút Choke hay còn gọi là kéo Air , cơ cấu này thường thấy ở các CHK xa xưa đơn giản .
Dẫm ga thì mở cái Bướm dưới :D... Riêng về CHK thì các thuật ngữ đôi khi khác biệt gây nhầm lẫn , tuy nhiên cái chính là túm được cái nguyên lý để ta có cơ sở mà ...chọc ngoáy !;)
Bác Thiết là sư phụ CHK , loạt bài này rất mong bác bổ sung hoặc liên hệ thực tế !:) Sắp tới có cuộc thi trong OS " Tìm kiếm CHK cổ nhất ở VN " ,chỉ yêu cầu hình chụp xe thật việc thật với bộ CHK cổ nhất mà bạn tìm được , giải thưởng là một xe mô hình 1:18 (của hãng có tên tuổi chứ không phải đồ ..Kim Biên
21.gif
) ...Em tin là bác mà muốn thì giật giải mất thôi .
10.gif
 
Last edited by a moderator:
Hạng F
2/4/07
6.178
406
83
RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Mình chỉ thấy khoái quá nên tán thêm cho xôm chuyện thôi mà. Bác đừng phân tâm,lỡ lạc đề...ae đang chăm chú theo rõi nguyên lý của CHK quay ra "guýnh" mình thì gay..
 
O.S.P.D
16/8/04
2.803
129
63
61
"Trung Tâm Công Nghệ Hoá Màu"
RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Người ta có thể mô tả bằng một hình cắt cụ thể hơn cho nguyên lý vừa trình bày ở trên như sau :

Startautomatic1.jpg
[/img]

Xin được lưu ý lại là giữa hai Bướm bao giờ cũng có một liên hệ cơ khí nào đó , điều này đơn gian khi nói , nhưng phức tạp khi thực hành ! Vì nó khác nhau nhiều đối với các loại xe cộ khác nhau .

Tất nhiên , cơ cấu khởi động trên trình bày là cho đủ bài vở , chứ thực chất ít còn đắc dụng bởi vì nó đã thuộc về quá khứ từ quá lâu rồi , bây giờ hèn lắm thì người ta cũng có một bộ nạp liệu cho CHK khi khởi dộng với nguyên lý tự động hòan tòan , đại để nó như thế này :
-Nguyên lý mạch Khởi động tự động cho CHK :
Untitled-8.jpg
[/img]

Hình trên giới thiệu cơ chế dùng nước , hay dầu làm phương tiện truyền dẫn nhiệt độ , điều khỉển chế độ Hòa khí khi khởi động
 
Last edited by a moderator:
Hạng B2
2/5/06
239
5
18
tp/HCM
RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Có bác nào biết dạo này bác Đè đi đâu không ta ?:D:D
 
O.S.P.D
16/8/04
2.803
129
63
61
"Trung Tâm Công Nghệ Hoá Màu"
RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

-Nguyên lý mạch Khởi động tự động cho CHK :
Untitled-8.jpg
[/img]

Nước nóng từ động cơ được dẫn đến một buồng kín nhỏ bên hông CHK , nước này tất nhiên cũng chẩy tuần hòan theo bơm , lưu ý này quan trọng ở chỗ , đôi khi việc hở hay tắc đường ống này làm tê liệt cả cơ chế khởi dộng tự động của CHK , theo nhiệt độ gia tăng dần khi máy đã nổ và nóng lên , nước truyền nhiệt cho một cơ cấu lò xo chế tạp bằng lưỡng kim hay một hình thái tương tự , tạo nên dịch chuyển của van phụ đóng mở đường nhiên liệu bù trừ cho quá trình khởi động để đạt mục đích tăng hay giảm tỷ lệ nhiên ịeêu trong hòa khí cho phù hợp với quá trình khởi động hoặc chạy lâu dài , cứ thế mọi việc diễn ra theo một trình tự dản dị : Khi máy nổ , áp thấp trong buồng trộn tăng lên , kéo bướm khởi dộng mở to cho hòa khí vào nhiều , song hành với việc nước nóng tác động đóng bớt van tiếp liệu theo cách vừa mô tả ở trên , làm nghèo hòa khí cho phù hợp với việc vận hành lâu dài kinh tế nhất . Người ta gọi hình thức dùng nhiệt làm tín hiệu phản hồi trong CHK này là " Khởi động với nhánh phụ nhiệt " ( TN Starter ) , hiển nhiên là cơ chế này tồn tại vài nhược điểm , mà thứ nhất là sự trễ nải trong phản ứng vì dựa vào gia tăng nhiệt độ nước , việc thứ hai đáng buồn hơn là sự phụ thuộc quá nhiều vào nhiệt độ môi trường nhất là trong điều kiện khắc nghiệt về thời tiết , ở vùng khí hậu quá lạnh , nước nguội thường xuyyen khiến cho xe duy trì lâu dài chế dộ khởi động mặc dầu thời gian khởi động thực tế qua nhanh hơn nhiều , đấy là chưa kể đến họat đọng của HT làm mát do lâu ngày mà việc tải nhiệt có biến động , nhiệt độ nơi buồng " Lưỡng Kim " đã không có những giá trị như thiết kế ban đầu , làm sai lệch cái mà người ta vẫn gọi là điểm ( Giá trị góc mở Bướm ) chuẩn của hệ thống . Ngòai ra ở HT khởi động kiểu NT này , người ta phải cân chỉnh chút ít về vị trí chết của bướm ga bằng các lẫy hay ngàm cố định , để đảm bảo rằng nó có hé mởở mức phù hợp khi khởi động máy , sau đó , khi máy nổ thì mức ga tùy thuộc tất nhiên là vào chân ga .

Để cải thiện hơn chế dộ khởi động , nguời ta nghĩ ra lọai Tự động bổ trợ thêm , ấy là dùng áp thấp trong buồng hút làm tác nhân hồi chuyển thông tin để xã định lại vị trí bướm ga . Cách thiết kế tương tụ như trên , tuy nhiên bên cạnh nước nóng , người ta chế ra hộp áp thấp có màng Membran , màng gắn với cần kéo( Hay đẩy ) đẻ mở ( Hay đóng ) bướm ga cho thích ứng với thực tế , đôi khi , người ta cũng dùng các bộ Role điện chịu tác động của áp thấp hay đơn giản là theo thời gia để quy định việc mở Bướm khởi động hòan tòan sau khi máy đã nổ .
Tóm lại là dựa vào nguyên lý đóng mở bướm khởi động thế nào mà người ta chia ra các kiểu " Pull Down " khác nhau , từ kiểu dản dị như dùng ro le thời gian , đến kiểu hòan hảo hơn như " Pull Down Kép " , nơi có hai chế độ mở bướm khởi dộng ứng với các gia đọan khác nhau , hay là sử dụng nhiệt động cơ hoặc hòan thiện hơn cả là lọai kết hợp Nhiệt và chân không như vừa trình bày : Vừa mở Bướm Khởi động theo cấp , vừa nhanh chóng thích nghi và tập hợp được nhiều tín hiệu hồi tiếp hơn ( Nhiệt , Chân không ) là cho quá trình điều khiển ưu việt hơn hẳn về lý thuyết và tất nhiên là cả thực tế !

Membran.jpg
[/img]

Hình trên đây mô tả việc tác động của Chân không ( Lấy từ cổ hút ) tới vị trí bướm Khởi động , cơ cấu này cũng kiềm chế bướm ga ở vị trí xã định khi tắt máy .

Hình dưới đây mô tả mặt cắt của cụm điều tiết để làm rõ nguyên lý .
Membran2.jpg
[/img]

Mạch chạy cầm chừng :
Nếu ai có tuổi thơ lớn lên trên các vỉa hè SG những năm 70-80, hẳn chứng kiếm cảnh người ta giải phẫu các bộ CHK của xe gắn máy đủ đời , từ Lambretta , Vespa , Dame , 67, 68 cho tới Sasch , Goebel hay là động cơ xích lo máy ...đa phần chúng đều bị hành hạ cho tới nát tan , hình hài biến dạng be bét , từ các lỗ Jicklơ cho tới đầu ống , bongtu và nhiều cơ phận nhỏ bé khác ...Những năm đó minh chứng tay nghề của người thợ VN và cũng minh chứng cho chủ nghĩa kinh nghiệm rất lợi hại , đã làm nên tên tuổi của nhiều đàn anh " Bình xăng con " mà tên tuổi đến nay chưa phai mờ . Hiển nhiên bên cạnh đó có vô số tay ngang đã ôm Show tới mức muốn bán cả xe vì bị " Bình xăng con " ( CHK ) nó vật , khiếm khuyết cơ bản nhất theo thiển ý nông cạn của người viết bài là vì chưa có sự phân định thâú đáo cơ chế khởi động và chạy cầm chừng trong bình xăng con , cũng như lẫn lộn tác dụng của nhiều lọai vít điều chỉnh và ảnh hưởng của nó dến quy trình hòa khí , tất cả sự khiếm khuyết đó làm cho mất định hướng trong công tác chỉnh sửa , không thể định được cái cần chỉnh và cái cần để làm mốc .Chẳng khác chi một phương trình bậc một duy nhất mà có tới hai ẩn số !!!?
Nhưng thâu lượm và chép lại từ nhìeu nguồn tíếp theo dưới đây phần nào cho thấy bức tranh rườm ra của CHK khi bàn tới cơ chế chạy cầm chừng :
Khi động cơ chạy cầm chừng , áp thấp nới buồng trộn cổ ống hút nhỏ tới mức , nó không thể kéo nhiên liệu xăng ra khỏi vòi phun chính mà tạo thành hòa khí , hỉen nhiên là sẽ không thể chạy đựoc nếu không có một vòi xăng phụ mà người ta gọi là vòi xăng cầm chừng , nằm kế bên vòi chính , kèm theo nó , phải có thêm mạch khí cầm chừng để đảm bảo tạo được hòa khí có khả năng phát nổ khi được mồi lửa trong buồng đốt
Bắt đầu từ đây , sự nghiệp chỉnh CHK bước chân vào chông gai ....bởi vì :
Người ta có thể khống chế tốc độ cầm chừng bằng cách vặn vít điều chỉnh " Tỷ lệ nhiên liệu Cầm chừng " để thông qua đó mà làm giàu hay nghèo hòa khí , dẫn tới gia tăng hay giảm thiểu vòng quay cầm chừng của động cơ , do bởi bướm ga trong trường hợp này nằm chết dí một chỗ , nguời ta phải tìm cách bổ trợ khí theo một đường riêng để tạo nên hòa khí cơ bản mà không đụng chạm đến bướm ga ,( trong khi ấy bướm khởi dộng thì đã mở do quá trình Start đã hòan tất ) , con đường bổ trợ khí hiển nhiên là phải nằm sau bướm ga để " Đi Đêm Một mình " theo đường riêng vào trong buồng đốt ( Vì bướm ga đóng gần như kín ) , thế là ở đây đặt ra bài tóan điều chỉnh phối hợp giữa đường xăng Cầm Chừng và đường Khí cầm chừng , hiển nhiên việc phối hợp này trong thực tế là không dễ chút nào vì đơn giản là không biết " Cái nào Bao Nhiêu Thì Vừa ? " . Việc chỉnh cầm chừng hiển nhiên là phải tiến hành khi máy đã nóng , để đảm bảo rằng nó đã bước qua gia đọan quá đọ là giai đọan khởi động , (ở đây chưa nói đến việc can thiệp vào vị trí bướm ga , một thao tác mà ta sẽ nhắc tới sau đây) ,Nhà sản xuất , để đơn giản hóa vụ việc , đã chế ra một vít chỉnh , mà thực chất là một van tiết lưu sẽ đảm trách việc bổ sung nhiên liệu sau bướm ga , nó cùng với một đường dẫn khí nhỏ bé và riêng biệt tạo nên một hòa khí đủ dể máy nổ cầm chừng mà không cần bướm Ga rời khỏi vị trí Chết ban đầu , người ta dùng vít này để định mứ cầm chừng ( Ralentie ) cho động cơ ....

Còn Tiếp
( Bài viết này hẳn có chỗ sai do ôm đồm nhiều thứ quá :), hoan nghênh các thành viên mổ xẻ và đính chính , để hoàn thiện đề tài !:D )
 
Last edited by a moderator:
Hạng B2
15/6/07
298
11
18
53
Re: RE: TÌM HIỂU NHỮNG ĐIỀU CƠ BẢN : Chế Hòa Khí !

Bác Đè ơi, đang đọc ngon trớn thì...:((