Báo cáo Bộ GTVT Ban quản lý dự án Thăng Long cho biết sẽ cùng các bên liên quan thuê đơn vị tư vấn độc lập, chuyên ngành để khảo sát tìm nguyên nhân chính xác gây ngập cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây.
Tư vấn thiết kế nói làm đúng, cần tính toán kỹ dòng chảy sông Phan
Theo Ban quản lý dự án Thăng Long, kết quả kiểm tra, đánh giá của tư vấn thiết kế kỹ thuật Công ty cổ phần Tư vấn xây dựng 533 và tư vấn giám sát liên danh TEDI - VJEC tại vị trí ngập cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây ngày 30/7 cho thấy:
Hiện tượng ngập úng cục bộ tại phạm vi km25+369 đến km25+469 cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây có nguyên nhân bắt nguồn từ việc nước ở sông Phan dâng cao, dềnh vào hạ lưu cống tại km25+419, dẫn đến nước từ thượng lưu không thoát được qua cống, chảy tràn lên mặt đường, gây ngập úng cục bộ.
Cống tại km25+419 thiết kế với khẩu độ (2,5 x 2,5m), được bố trí để thoát nước lưu vực từ trái tuyến qua phía phải tuyến và đổ về dòng chảy tự nhiên dẫn ra sông Phan.
Rà soát lưu vực thực tế và bảng tính toán thủy văn có thể khẳng định khẩu độ thiết kế cống đáp ứng yêu cầu thoát nước của lưu vực tự nhiên phía trái tuyến cao tốc (phạm vi từ km25+100 đến km25+900).
Về nguyên nhân nước sông Phan dâng cao, dềnh vào hạ lưu cống km25+419, đơn vị tư vấn thiết kế đánh giá từ ngày 26 đến 29-7, trên địa bàn tỉnh Bình Thuận nói chung, khu vực xã sông Phan và các khu vực lân cận dự án liên tục có mưa lớn kéo dài, đặc biệt là đêm 28/7, rạng sáng 29/7.
Trong khi đó sông Phan có dòng chảy uốn lượn quanh co; khi xuất hiện mưa bất thường, kết hợp lượng nước được xả lũ của đập sông Phan đã gây dềnh, ngập cục bộ nhiều nhà và vườn cây thanh long của người dân cạnh sông Phan. Theo phản ánh của người dân địa phương, đợt mưa và ngập trên nhiều đoạn của sông Phan vừa qua là hiện tượng bất thường, hàng chục năm nay không xuất hiện.
Từ đánh giá trên, đơn vị tư vấn thiết kế đề xuất giải pháp trước mắt là khẩn trương thanh thải lòng sông Phan, đề phòng mưa lớn bất thường xuất hiện, tiếp tục xảy ra gây ngập úng.
Để có thể khẳng định và có giải pháp xử lý triệt để, đơn vị tư vấn thiết kế đề xuất cần có thời gian khảo sát, nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng cho cả lưu vực và dòng chảy sông Phan từ hạ lưu đập sông Phan đến đường cao tốc.
Thanh thải lòng sông chưa phải là giải pháp tin cậy
Ban quản lý dự án Thăng Long cũng đánh giá nguyên nhân gây ra ngập cục bộ mặt đường cao tốc phạm vi km25+419 cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây là do nước ở sông Phan dâng cao, dềnh vào hạ lưu cống km25+419, kết hợp nước từ thượng lưu không thoát được qua cống, chảy tràn lên mặt đường.
Tư vấn thiết kế mới kiểm tra thực tế và số liệu khảo sát sơ bộ, các nhận định từ dữ liệu khảo sát còn mang tính định tính, chưa so sánh với các số liệu đầu vào khi tính toán thiết kế để tìm ra sự sai khác nhằm có đánh giá nguyên nhân thực sự.
Do đó, giải pháp của tư vấn thiết kế, trước mắt thanh thải lòng sông Phan (chặt cây, thanh thải đất sạt lở...) phạm vi từ hạ lưu cống km25+419 trên sông Phan đến hạ lưu cầu sông Phan (km24+384) qua vị trí cầu khoảng 150m chưa đảm bảo độ tin cậy, không dự báo được hiệu quả của phương án.
Vì vậy, Ban quản lý dự án Thăng Long sẽ cùng các bên liên quan tổ chức thuê đơn vị tư vấn độc lập, chuyên ngành về tính toán thủy lực, thủy văn để khảo sát, tính toán làm cơ sở đề xuất phương án đáp ứng yêu cầu kỹ thuật của dự án cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây.
Đồng thời, yêu cầu tư vấn thiết kế khẩn trương hoàn thiện công tác khảo sát thực tế, so sánh đánh giá với các số liệu tính toán thiết kế ban đầu để tìm ra nguyên nhân, từ đó đề xuất giải pháp cho phù hợp, xong trước ngày 20/8/2023.