Hôm trước bác tiktak có nhắc em về bài vỡ nợ quốc gia mà thớt đi bụi rồi. Hôm nay em viết tiếp phục vụ bác trước khi treo bàn phím, dạo này 8 dữ quá.
Trước tiên là tin về Nhật, cũng có khả năng vỡ nợ do ...nợ.
http://www.baomoi.com/Info/Nhat-Ban-doi-mat-nguy-co-vo-no/45/4128056.epi
Quốc gia vỡ nợ-phá sản là khi quốc gia đó không có khả năng trả nợ, hoặc khi không còn đủ ngoại tệ để thanh toán cho hàng nhập khẩu như máy móc, nguyên liệu...Lúc này quốc gia đó cần phải vay mượn ngoại tệ để cứu vãn tình hình.
Bây giờ có 2 quốc gia tiêu biểu cho tình trạng này. Đó là Iceland và Hy Lạp. Em sẽ giới thiệu tuần tự.
Iceland là 1 đảo quốc nhỏ, diện tích cỡ bang Kentucky của Mỹ, dân số chỉ hơn 300,000 người. Trước khi bị páh sản năm 2008, Iceland là 1 trong 10 quốc gia có thu nhập bình quân đầu người cao nhất thế giới. Năm 2007 Liên Hợp Quốc thống kê đó là nước có chất lượng sống số 1 thế giới.
Tuy nhiên điều đó không bảo đảm rằng quốc gia này không thể vỡ nợ.
Trước thập niên 90 Iceland vẫn là 1 quốc gia trung bình ở châu Âu. Xa hơn về cuối thế chiến II, đó vẫn là 1 nơi nghèo nàn, không có gì đặc biệt. Iceland được bết đến nhờ những suối nước nóng do những núi lửa ngầm torng lòng đất, gần đây nhất là vụ phun trào núi lửa làm hàng không châu Âu tê liệt.
Thời chiến tranh lạnh, Iceland được biết tới nhờ trận đấu cờ vua giữa kỳ thủ Bobby Fischer của Mỹ đánh bại Boris Spassky của LX để giành chức vô địch thế giới năm 72. Sau này Bobby lấy quốc tịch Iceland.
Kinh tế của Iceland phụ thuộc vào nghề cá, chiếm tới 40% nguồn thu từ xuất khẩu.
Từ 1990, kinh tế Iceland đã nhảy vọt. Chính phủ nhận thấy việc quá phụ thuộc vào nghề cá sẽ không thể giúp Iceland phát triển mạnh. Do đó họ đa dạng hóa nền kinh tế, mà chủ yếu là vươn ra thị trường thế giới, do Iceland không có tài nguyên khoáng sản gì nhiều.
Từ khi cải cách hệ thống nhà bank, cải tổ thị trường chứng khoán. Các nhà bank Iceland từ việc chỉ cho vay nội địa đã chuyển mình vươn ra toàn cầu. Họ mua lại những cty kinh doanh dịch vụ, bán lẽ, dược, phần mềm...Từ đó mang về 1 lượng ngoại tệ khổng lồ cho nền kinh tế.
Bằng cách tăng lãi xuất, các nàh bank ở Iceland, cụ thể là 3 nhà bank lớn nhất: Kaupthing Bank, Landsbanki and Glitner Bank đã huy động 1 lượng lớn ngoại tệ để đầu tư mua lại nhiều cty nước ngoài.
Nếu GDP của Iceland năm 2008 đạt 14 tỷ USD thì số nợ của 3 nhà bank trên là 62 tỷ USD.
Với chính sách lãi xuất cao, nhiều nhà đầu tư ngoại tệ cũng lao vào Iceland, họ vay tiền từ những thị trường có lãi xuất thấp như Nhật, mang vào Iceland để kiếm lời. Dù có rủi ro nhưng những khoản lời rất dễ kiếm. hãy tưởng tượng bạn vay tại Nhật 10 triệu với lãi xuất 1%, mang sang Iceland có thể được nhận lãi xuất 6-10%. Không còn gì dễ ăn hơn.
bảng dưới là lãi xuất Iceland.
Mọi chuyện cứ diễn ra thuận lợi. hàng loạt tổ chức tài chính ở nước ngoài gửi tiền vào Iceland. Nhiều nhất là Anh. Có những quỷ hưu trí đầu tư hàng tỷ vào 3 ngân hàng lớn nhất Iceland. Khoản tiền này dành để trả cho người về hưu, rồi những quỹ của công đoàn...ai cũng tin tưởng và mờ mắt vì lợi nhuận cao. Các chủ nợ đều là những quỹ tương hỗ, qũy tín thác, do các chuyên gia hàng đầu điều hành, nhưng chết thì vẫn chết.
Cho đến khi thế giới khủng hoảng, lan từ nước Mỹ ra ngoài.
Các nhà bank Iceland là chủ sở hữu nhiều cty, nay cty gặp khủng hoảng, làm ăn thất bại. Như vậy các nhà bank Iceland phải gánh nợ. Nợ thì phải đến lúc trả lãi, trả nợ gốc. Nhưng tiền không đủ, phải đi vay thêm, giờ ai dám cho vay, mà có dám cũng không ai dư tiền cho vay. Vậy là nhà bank phá sản.
Chỉ cần 1 vài tờ báo đăng hàng tin: dòng người xếp hàng chờ rút tiền tại nhà bank xyz. thế là hôm sau thiên hạ ùn ùn kéo đi rút tiền. Chậm chân nhở nhà bank hết tiền mặt là chết.
Đó là những người gửi tiền tư nhân. Tiếp theo là nhà buôn ngoại tệ, ví dụ nhà buôn tiền từ Nhật vào. Họ cũng rút ngoại tệ chạy mất dép. Dẫn đến đồng nội tệ krona mất giá, chỉ trong 1 tuần, đồng krona mất 50% giá trị. Điều này đồng nghĩa khoản nợ của người Iceland lại tăng lên gấp đôi.
Chính phủ buộc phải quốc hữu hóa nhà bank, không cho ai rút tiền. Đóng thị trường CK vì dân đầu tư đang bán loạn xạ.
Cầu cứu các khoản cứu trợ, IMF nhanh chóng cử đại diện tới để đề nghị giúp. Iceland từ chối. Họ muốn vay từ Nga và Đan mạch. Đến đây chắc chúng ta tự hỏi vì sao IMF tốt thế mà Iceland chê?
Như vậy chúng ta thấy, từ 1 quốc gia hàng đầu thế giới, thu nhập bình quân 40,000USD, nay phá sản. Nguồn gốc là do nợ, nợ quá khả năng chi trả.
Hẳn tới đây chúng ta liên tưởng VN. VN cũng nợ, mỗi năm trả khoảng 3-4 tỷ USD. TRong khi chúng ta vay ODA khoảng 6-8 tỷ mỗi năm. Như vậy 1 nửa vốn vay mới ODA là dùng để trả nợ. Chẳng hạn Nhật hô lên, cho Vn vay 1 tỷ USD, thực ra họ chỉ đưa 500 triệu USD, còn 500 triệu kia họ trừ nợ và lãi mất rồi. Nhật nhạy bén đấy chứ.
Nhưng VN khác Iceland. Iceland không có tài nguyên, khi vỡ nợ là họ không có nguồn tiền nào khác ngoài việc vay nóng. VN có tài nguyên, chưa sợ lắm.
Trước tiên là tin về Nhật, cũng có khả năng vỡ nợ do ...nợ.
http://www.baomoi.com/Info/Nhat-Ban-doi-mat-nguy-co-vo-no/45/4128056.epi
Quốc gia vỡ nợ-phá sản là khi quốc gia đó không có khả năng trả nợ, hoặc khi không còn đủ ngoại tệ để thanh toán cho hàng nhập khẩu như máy móc, nguyên liệu...Lúc này quốc gia đó cần phải vay mượn ngoại tệ để cứu vãn tình hình.
Bây giờ có 2 quốc gia tiêu biểu cho tình trạng này. Đó là Iceland và Hy Lạp. Em sẽ giới thiệu tuần tự.
Iceland là 1 đảo quốc nhỏ, diện tích cỡ bang Kentucky của Mỹ, dân số chỉ hơn 300,000 người. Trước khi bị páh sản năm 2008, Iceland là 1 trong 10 quốc gia có thu nhập bình quân đầu người cao nhất thế giới. Năm 2007 Liên Hợp Quốc thống kê đó là nước có chất lượng sống số 1 thế giới.
Tuy nhiên điều đó không bảo đảm rằng quốc gia này không thể vỡ nợ.
Trước thập niên 90 Iceland vẫn là 1 quốc gia trung bình ở châu Âu. Xa hơn về cuối thế chiến II, đó vẫn là 1 nơi nghèo nàn, không có gì đặc biệt. Iceland được bết đến nhờ những suối nước nóng do những núi lửa ngầm torng lòng đất, gần đây nhất là vụ phun trào núi lửa làm hàng không châu Âu tê liệt.
Thời chiến tranh lạnh, Iceland được biết tới nhờ trận đấu cờ vua giữa kỳ thủ Bobby Fischer của Mỹ đánh bại Boris Spassky của LX để giành chức vô địch thế giới năm 72. Sau này Bobby lấy quốc tịch Iceland.
Kinh tế của Iceland phụ thuộc vào nghề cá, chiếm tới 40% nguồn thu từ xuất khẩu.
Từ 1990, kinh tế Iceland đã nhảy vọt. Chính phủ nhận thấy việc quá phụ thuộc vào nghề cá sẽ không thể giúp Iceland phát triển mạnh. Do đó họ đa dạng hóa nền kinh tế, mà chủ yếu là vươn ra thị trường thế giới, do Iceland không có tài nguyên khoáng sản gì nhiều.
Từ khi cải cách hệ thống nhà bank, cải tổ thị trường chứng khoán. Các nhà bank Iceland từ việc chỉ cho vay nội địa đã chuyển mình vươn ra toàn cầu. Họ mua lại những cty kinh doanh dịch vụ, bán lẽ, dược, phần mềm...Từ đó mang về 1 lượng ngoại tệ khổng lồ cho nền kinh tế.
Bằng cách tăng lãi xuất, các nàh bank ở Iceland, cụ thể là 3 nhà bank lớn nhất: Kaupthing Bank, Landsbanki and Glitner Bank đã huy động 1 lượng lớn ngoại tệ để đầu tư mua lại nhiều cty nước ngoài.
Nếu GDP của Iceland năm 2008 đạt 14 tỷ USD thì số nợ của 3 nhà bank trên là 62 tỷ USD.
Với chính sách lãi xuất cao, nhiều nhà đầu tư ngoại tệ cũng lao vào Iceland, họ vay tiền từ những thị trường có lãi xuất thấp như Nhật, mang vào Iceland để kiếm lời. Dù có rủi ro nhưng những khoản lời rất dễ kiếm. hãy tưởng tượng bạn vay tại Nhật 10 triệu với lãi xuất 1%, mang sang Iceland có thể được nhận lãi xuất 6-10%. Không còn gì dễ ăn hơn.
bảng dưới là lãi xuất Iceland.
Mọi chuyện cứ diễn ra thuận lợi. hàng loạt tổ chức tài chính ở nước ngoài gửi tiền vào Iceland. Nhiều nhất là Anh. Có những quỷ hưu trí đầu tư hàng tỷ vào 3 ngân hàng lớn nhất Iceland. Khoản tiền này dành để trả cho người về hưu, rồi những quỹ của công đoàn...ai cũng tin tưởng và mờ mắt vì lợi nhuận cao. Các chủ nợ đều là những quỹ tương hỗ, qũy tín thác, do các chuyên gia hàng đầu điều hành, nhưng chết thì vẫn chết.
Cho đến khi thế giới khủng hoảng, lan từ nước Mỹ ra ngoài.
Các nhà bank Iceland là chủ sở hữu nhiều cty, nay cty gặp khủng hoảng, làm ăn thất bại. Như vậy các nhà bank Iceland phải gánh nợ. Nợ thì phải đến lúc trả lãi, trả nợ gốc. Nhưng tiền không đủ, phải đi vay thêm, giờ ai dám cho vay, mà có dám cũng không ai dư tiền cho vay. Vậy là nhà bank phá sản.
Chỉ cần 1 vài tờ báo đăng hàng tin: dòng người xếp hàng chờ rút tiền tại nhà bank xyz. thế là hôm sau thiên hạ ùn ùn kéo đi rút tiền. Chậm chân nhở nhà bank hết tiền mặt là chết.
Đó là những người gửi tiền tư nhân. Tiếp theo là nhà buôn ngoại tệ, ví dụ nhà buôn tiền từ Nhật vào. Họ cũng rút ngoại tệ chạy mất dép. Dẫn đến đồng nội tệ krona mất giá, chỉ trong 1 tuần, đồng krona mất 50% giá trị. Điều này đồng nghĩa khoản nợ của người Iceland lại tăng lên gấp đôi.
Chính phủ buộc phải quốc hữu hóa nhà bank, không cho ai rút tiền. Đóng thị trường CK vì dân đầu tư đang bán loạn xạ.
Cầu cứu các khoản cứu trợ, IMF nhanh chóng cử đại diện tới để đề nghị giúp. Iceland từ chối. Họ muốn vay từ Nga và Đan mạch. Đến đây chắc chúng ta tự hỏi vì sao IMF tốt thế mà Iceland chê?
Như vậy chúng ta thấy, từ 1 quốc gia hàng đầu thế giới, thu nhập bình quân 40,000USD, nay phá sản. Nguồn gốc là do nợ, nợ quá khả năng chi trả.
Hẳn tới đây chúng ta liên tưởng VN. VN cũng nợ, mỗi năm trả khoảng 3-4 tỷ USD. TRong khi chúng ta vay ODA khoảng 6-8 tỷ mỗi năm. Như vậy 1 nửa vốn vay mới ODA là dùng để trả nợ. Chẳng hạn Nhật hô lên, cho Vn vay 1 tỷ USD, thực ra họ chỉ đưa 500 triệu USD, còn 500 triệu kia họ trừ nợ và lãi mất rồi. Nhật nhạy bén đấy chứ.
Nhưng VN khác Iceland. Iceland không có tài nguyên, khi vỡ nợ là họ không có nguồn tiền nào khác ngoài việc vay nóng. VN có tài nguyên, chưa sợ lắm.
Chủ đề tương tự
