Em copy một đoạn nói về Octane:
Nguyên nhân sự kích nổ
[size=4 font="times new roman"]Hiện tượng kích nổ bắt nguồn từ việc sử dụng nhiên liệu có khả năng chống kích nổ quá thấp, khiến cho hỗn hợp khí - nhiên liệu không được đốt cháy một cách điều hoà để tạo ra nguồn năng lượng tối đa.[/size]
[size=4 font="times new roman"]Hiện tượng kích nổ làm tiêu hao năng lượng, giảm sức mạnh của động cơ do năng lượng nhiệt thu được không dùng để sinh công hữu ích, áp suất sinh ra từ các điểm tự cháy chủ yếu tạo ra các sóng hơi xung động va đập vào thành xi-lanh, máy nổ rung giật và làm nóng động cơ một cách bất thường, đồng thời, sóng nén sinh ra từ các vị trí kích nổ cộng hưởng với sóng nén chính tạo ra nút giao thoa và phát ra những tiếng kêu lốc cốc.[/size]
Xác định chỉ tiêu chống kích nổ[/b]
Để đánh giá tính chống kích nổ của xăng người ta sử dụng một thông số gọi là trị số Octane. Trị số Octane là một đại lượng đo quy ước tính bằng % theo thể tích của Iso-Octane C[SUB]8[/SUB]H[SUB]18[/SUB] và n-Heptan C[SUB]7[/SUB]H[SUB]16[/SUB] có trong hỗn hợp nhiên liệu.
Iso-Octane C[SUB]8[/SUB]H[SUB]18[/SUB] có kết cấu phân tử dạng mạch vòng nên rất bền vững, có tính chống kích nổ cao. Một hỗn hợp của Iso-Octane với n-Heptan (C[SUB]7[/SUB]H[SUB]16[/SUB], một Cacbuahydro no mạch thẳng không có tính chống kích nổ) được dùng làm nhiên liệu so sánh với cách thức tương tự trên. Với Iso-Octan, trị số Octane bằng 100, còn với n-Heptan trị số Octane bằng 0. Loại xăng nào có trị số Octan càng cao tính chống kích nổ càng lớn.
Khả năng chống kích nổ của xăng được thể hiện qua trị số octane vì iso-octane được sử dụng như nhiên liệu đối chứng. Iso-octane và n-heptan, được pha trộn theo một tỷ lệ nhất định. Nếu hỗn hợp đó được dùng để chạy động cơ CFR và sự kích nổ diễn ra ở cùng một tỷ số nén, thì trị số octane của mẫu xăng đúng bằng % thể tích trong hỗn hợp iso-octane/ n-heptan.
Hiện có 4 loại trị số octane khác nhau đang được sử dụng ở châu Âu, đó là:
- Trị số octane theo phương pháp nghiên cứu (RON)
- Trị số octane theo phương pháp mô tơ
- Trị số octane nghiên cứu theo phân đoạn cất (có nhiệt độ sôi tới 100[SUP]o[/SUP]C) – R 100[SUP]o[/SUP]C
- Trị số octane trên đường đi (Road ON)
Xu hướng cháy kích nổ sẽ được giảm bớt khi gia tăng tốc độ động cơ, chế độ chảy rối của hỗn hợp NL+KK và độ ẩm. Khi động cơ hoạt động, xu hướng cháy kích nổ sẽ xảy ra lớn nhất nếu tỷ lệ giữa nhiên liệu và không khí bằng 1/15,4 trong hỗn hợp cháy. Xu hướng cháy kích nổ giảm đi với hỗn hợp hoặc là nghèo, hoặc là giàu nhiên liệu.
Trong bất kỳ điều kiện hoạt động nào, động cơ chỉ có thể đạt được hiệu năng cao nhất khi sử dụng loại xăng có Trị số octane phù hợp và sẽ không gây nên sự cháy kích nổ.
Dĩ nhiên, xăng có trị số octane cao, tự nó không thể cải thiện được hiệu năng của động cơ, trừ phi phải thay đổi một số thông số hoạt động khác của động cơ. Các thay đổi đó là: gia tăng tỷ số nén, thay đổi thiết kế buồng đốt, thay đổi thiết kế buồng đốt, thay đổi thời điểm mở van và thời điểm đánh lửa bugi,…Trong những điều kiện kích nổ nhẹ hoặc tốc độ chậm, sự hư hại động cơ cũng không chắc đã xảy ra. Trong điều kiện áp suất và nhiệt độ trong buồng đốt gia tăng nhiều có thể cũng là một trong những nguyên nhân của sự cháy kích nổ và kéo dài, gây sự giảm công suất và hư hỏng động cơ.
