Em cũng đi đăng kiểm nhiều lần rồi, xe cũ cũng có, xe mới cũng có...Đâu thấy phải tiền nong gì đâu? Xe mình nếu không đảm bảo kỹ thuật, họ tìm ra cho mà đi sửa thì càng tốt chứ sao? Họ khám xét càng kỹ em càng khoái.....Xe mình đi, chứ của ai đâu mà sợ nhỉ?
vậy bác chưa gặp mấy tay kiểm định hành xe rồi!Xe_chuong_ga nói:
Xe không chịu chung chi bị nhân viên kiểm định bắt sửa đi sửa lại nhiều lần nhưng vẫn bị rớt
Một cú nhảy lên cabin xe, một cái liếc mắt, một “hộp thuốc lá” (dĩ nhiên bên trong là... tiền), một cái quơ tay cầm tiền đút vào túi... Đó là những “thao tác nghiệp vụ” thường gặp ở các trung tâm đăng kiểm...
Hành... cho ra tiền!
Dù xe đạt tiêu chuẩn chất lượng đến đâu, thậm chí mới 100% nhưng chưa chắc qua được “cửa ải” kiểm định nếu không chịu chung chi cho các “sếp”. Đó là “luật” ngầm đang diễn ra tại các trạm đăng kiểm mà bất cứ tài xế, chủ xe nào cũng phải “nằm lòng”.
Tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-03V, sáng 16-2, chúng tôi thấy một đoàn xe khách gần chục chiếc loại 16 chỗ ngồi mới tinh đang xếp hàng chờ làm thủ tục đăng kiểm. Một nhân viên của công ty cho biết số xe này mới được xuất xưởng, đi đăng kiểm lần đầu, mỗi xe phải chung 50.000 đồng. Chúng tôi thắc mắc: “Ủa, xe mới mà cũng phải chung sao?”.
Thành lập đoàn thanh tra để xác minh, làm rõ tiêu cực
Sáng 27-2, sau khi loạt bài điều tra về “Thế giới ngầm ở các trung tâm đăng kiểm” (bài 1) được đăng tải trên TS, cục trưởng Cục Đăng kiểm VN Nguyễn Văn Ban đã có ý kiến chỉ đạo Chi cục Đăng kiểm số 6 (khu vực TP.HCM) và các trung tâm đăng kiểm triệu tập cuộc họp khẩn về những vấn đề liên quan mà báo đã nêu.
Trong ngày, cục trưởng Cục Đăng kiểm cũng đã chỉ đạo thành lập đoàn thanh tra, giao cho một cục phó Cục Đăng kiểm làm trưởng đoàn để vào TP.HCM xác minh, làm rõ và xử lý nghiêm những đơn vị, cá nhân vi phạm. T
rong ngày hôm nay, 28-2, quyết định trên sẽ được ban hành đến các chi cục và trung tâm đăng kiểm.
HOÀNG KHƯƠNG
Tại đây, chúng tôi ghi nhận nhiều xe du lịch còn rất mới, không bị lỗi gì nhưng vẫn bị đánh rớt như thường. Lý do thật đơn giản: không chịu “bỏ nhỏ” với nhân viên kiểm định ngay từ đầu. Ở một góc sân, có gần 20 chiếc xe các loại bị đánh rớt đang đậu. Một số tài xế lôi đồ nghề ra sửa chữa, một số khác chạy nháo nhác tìm “cò” để nhờ vả.
Một tài xế đang nằm dưới gầm xe sửa thắng, thò đầu ra ngoài bực bội nói: “Do từ đầu không chung nên mấy ổng ghét, bắt sửa đi sửa lại”. Tuấn, tài xế xe đầu kéo 57K..., may mắn hơn: “Khám hai lần đều bị rớt, em vào năn nỉ riết mấy ổng mới chịu “cắn” (chịu nhận tiền) 500.000 đồng rồi cho qua luôn”.
Trưa 21-2, tại căngtin Trạm đăng kiểm phương tiện cơ giới đường bộ 50-03S, chúng tôi gặp một nhóm tài xế đang ngồi rầu rĩ vì xe bị đánh rớt. Anh Hùng, tài xế xe 52S..., cho biết: “Trước khi đi đăng kiểm tôi đã mang tới gara sửa mất mấy trăm ngàn. Vậy mà khám đến lần thứ ba vẫn rớt.
Nghe cánh tài xế xe tải chỉ cho “bí kíp” bỏ tiền vào bao thuốc lá, tôi đang định làm thử xem sao”. Một tài xế khác truyền đạt kinh nghiệm: “Không phải nghe nói sửa là cắm đầu sửa. Ý mấy ổng là phải chung chi đó mà. Sửa tới mai chưa chắc đậu. Tốt nhất là tìm gặp mấy ổng để “khai bệnh”, nhờ “kê toa” (ra giá) luôn. Sau khi biết giá cả, bỏ tiền vào xe là yên tâm chờ dán tem”.
Theo điều tra của chúng tôi, giá chung chi cho nhân viên đăng kiểm dao động từ 50.000 - 1 triệu đồng tùy theo loại xe. Xe con bốn chỗ ngồi hoặc xe du lịch bảy chỗ mới mua đi xét lần đầu là 50.000 đồng; xe khách 16 chỗ ngồi trở lên: 100.000 đồng; riêng xe tải có các loại “giá”: 200.000, 300.000, 500.000, 1 triệu đồng, còn nếu có thêm rơmooc thì 1,5 triệu đồng. Đối với những xe cũ nát vi phạm tiêu chuẩn thì “giá” cao hơn...
“Chịu “cắn” là… đậu”
Tài xế xe 51LD... bỏ 500.000 đồng (mệnh giá 50.000 đồng polymer) vào cabin xe...
Nhân viên đăng kiểm của Trung tâm kiểm định xe cơ giới 50-07V lên xe quờ tay lấy tiền...
... Và đút vào túi (ảnh chụp qua camera)
Ảnh: H.K.
Trưa 16-2, tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-03V (380 Văn Cao, P.Phú Thọ Hòa, Q.Tân Phú, TP.HCM) trong vai người đi kiểm định xe, chúng tôi gặp một nhân viên tên Toản đang ôm chồng hồ sơ từ phòng đăng ký đi ra. Chúng tôi đặt thẳng vấn đề có chiếc xe tải nhẹ cơi nới thùng cao 25cm, “nhờ anh lo giùm”.
Toản nói: “Xe tấn rưỡi, cao 25cm, lấy mày 3-4 trăm. Qua tuần mới làm được”. Chúng tôi giở giọng... “cò”: “Tụi em có được đồng nào không anh?”. “Mày phải lấy thêm của thằng kia. Đúng ra bình thường xe này lấy 5-6 trăm”. “Vậy em lấy một chai (1 triệu), anh lấy 8 xị (800.000), em lấy 2 xị”. “Ừ. Tuần sau đưa lên sớm nghe. Gọi số 0903929..., gặp Toản”.
Người thứ hai mà chúng tôi gặp là Bắc, nhân viên kiểm định. Vẫn bài cũ “xe tải thùng dư dài 25cm”. Bắc đòi “một chai rưỡi” (một triệu rưỡi). Chúng tôi than giá quá cao, Bắc bảo: “Không chai rưỡi thì cũng cỡ chai hai, chai ba (triệu hai, triệu ba)”.
Sáng 21-2, tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-07V, tài xế xe 54S-09... cho biết xe anh bị rơ nhíp, khám lần đầu rớt, bắt phải thay. Anh ta chạy vòng ra sau… ngồi hút thuốc 10 phút sau vào khám lại. Lần này anh bỏ 300.000 đồng vào bao thuốc lá đặt cạnh cần số. Nhân viên thử thắng lên chừng 2 phút nhảy xuống. Kiểm tra, thấy “gói thuốc” mất. Anh tài xế hớn hở khoe: “Chịu “cắn” là đậu rồi”.
Tài xế xe 54N-81... cho biết xe anh bị hư thắng, rơ bạc đạn, lần đầu khám rớt, lần sau bỏ 500.000 đồng cạnh cần số, thế là qua. Trong khoảng 15 phút chúng tôi chứng kiến có bảy xe các loại vào kiểm định theo “phương thức” này, đó là xe tải 79H...; xe con 52N...; xe khách 53M...
Các tài xế cho biết lần nào khám mà có “chung” cho nhân viên tên Kha là xong hết, vừa nhanh chóng lại khỏi bị hạch sách mất thời gian. Để kiểm chứng, chúng tôi đến gặp Kha than thở xe mới khám bị rớt thắng, nhờ giúp. Kha vui vẻ nhận lời kèm theo câu quen thuộc: “Bỏ tiền vào xe”. Hỏi bao nhiêu, Kha đáp gọn lỏn: “Tùy”.
15g ngày 23-2, chúng tôi theo chiếc xe Nissan 15 chỗ cũ nát (sản xuất 1992), biển số 51LD... đến Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-07V. Xe này trước đây của UBND TP.HCM tặng Trường Dạy nghề và giải quyết việc làm số 3 thuộc Lực lượng Thanh niên xung phong, đã qua nhiều năm “cày xới” khắp các tuyến đường rừng Tây nguyên.
Nhìn “xác” chiếc xe, một nhân viên dây chuyền 2 lắc đầu chê: “Xe gì nhìn gớm ghiếc quá, sao mà đậu”. Anh tài xế lon ton chạy lại to nhỏ gì đó với nhân viên phụ trách dây chuyền 2 là Nguyễn Tuấn Sơn, rồi quay trở lại xe. 10 tờ giấy bạc polymer mệnh giá 50.000 đồng mới cứng móc ra, bỏ hờ bên cần số.
Đến công đoạn xét thắng, Nguyễn Tuấn Sơn nhảy lên xe. Nhìn thấy xấp tiền, Sơn chưa lấy vội mà dùng dụng cụ đo thắng (giống cái remote tivi) đè lên. De tới de lui 2-3 bận lấy lệ, rồi Sơn thò tay tóm gọn xấp tiền đút vào túi quần bên phải. Khoảng 20 phút sau, chiếc tem kiểm định “điểm 10 cho chất lượng” được nhân viên kiểm định dán lên kính xe. Sơn nhắn nhủ thân tình: “Lần sau xét xe cứ ra gặp tui”.
Hành... cho ra tiền!
Dù xe đạt tiêu chuẩn chất lượng đến đâu, thậm chí mới 100% nhưng chưa chắc qua được “cửa ải” kiểm định nếu không chịu chung chi cho các “sếp”. Đó là “luật” ngầm đang diễn ra tại các trạm đăng kiểm mà bất cứ tài xế, chủ xe nào cũng phải “nằm lòng”.
Tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-03V, sáng 16-2, chúng tôi thấy một đoàn xe khách gần chục chiếc loại 16 chỗ ngồi mới tinh đang xếp hàng chờ làm thủ tục đăng kiểm. Một nhân viên của công ty cho biết số xe này mới được xuất xưởng, đi đăng kiểm lần đầu, mỗi xe phải chung 50.000 đồng. Chúng tôi thắc mắc: “Ủa, xe mới mà cũng phải chung sao?”.
Thành lập đoàn thanh tra để xác minh, làm rõ tiêu cực
Sáng 27-2, sau khi loạt bài điều tra về “Thế giới ngầm ở các trung tâm đăng kiểm” (bài 1) được đăng tải trên TS, cục trưởng Cục Đăng kiểm VN Nguyễn Văn Ban đã có ý kiến chỉ đạo Chi cục Đăng kiểm số 6 (khu vực TP.HCM) và các trung tâm đăng kiểm triệu tập cuộc họp khẩn về những vấn đề liên quan mà báo đã nêu.
Trong ngày, cục trưởng Cục Đăng kiểm cũng đã chỉ đạo thành lập đoàn thanh tra, giao cho một cục phó Cục Đăng kiểm làm trưởng đoàn để vào TP.HCM xác minh, làm rõ và xử lý nghiêm những đơn vị, cá nhân vi phạm. T
rong ngày hôm nay, 28-2, quyết định trên sẽ được ban hành đến các chi cục và trung tâm đăng kiểm.
HOÀNG KHƯƠNG
Tại đây, chúng tôi ghi nhận nhiều xe du lịch còn rất mới, không bị lỗi gì nhưng vẫn bị đánh rớt như thường. Lý do thật đơn giản: không chịu “bỏ nhỏ” với nhân viên kiểm định ngay từ đầu. Ở một góc sân, có gần 20 chiếc xe các loại bị đánh rớt đang đậu. Một số tài xế lôi đồ nghề ra sửa chữa, một số khác chạy nháo nhác tìm “cò” để nhờ vả.
Một tài xế đang nằm dưới gầm xe sửa thắng, thò đầu ra ngoài bực bội nói: “Do từ đầu không chung nên mấy ổng ghét, bắt sửa đi sửa lại”. Tuấn, tài xế xe đầu kéo 57K..., may mắn hơn: “Khám hai lần đều bị rớt, em vào năn nỉ riết mấy ổng mới chịu “cắn” (chịu nhận tiền) 500.000 đồng rồi cho qua luôn”.
Trưa 21-2, tại căngtin Trạm đăng kiểm phương tiện cơ giới đường bộ 50-03S, chúng tôi gặp một nhóm tài xế đang ngồi rầu rĩ vì xe bị đánh rớt. Anh Hùng, tài xế xe 52S..., cho biết: “Trước khi đi đăng kiểm tôi đã mang tới gara sửa mất mấy trăm ngàn. Vậy mà khám đến lần thứ ba vẫn rớt.
Nghe cánh tài xế xe tải chỉ cho “bí kíp” bỏ tiền vào bao thuốc lá, tôi đang định làm thử xem sao”. Một tài xế khác truyền đạt kinh nghiệm: “Không phải nghe nói sửa là cắm đầu sửa. Ý mấy ổng là phải chung chi đó mà. Sửa tới mai chưa chắc đậu. Tốt nhất là tìm gặp mấy ổng để “khai bệnh”, nhờ “kê toa” (ra giá) luôn. Sau khi biết giá cả, bỏ tiền vào xe là yên tâm chờ dán tem”.
Theo điều tra của chúng tôi, giá chung chi cho nhân viên đăng kiểm dao động từ 50.000 - 1 triệu đồng tùy theo loại xe. Xe con bốn chỗ ngồi hoặc xe du lịch bảy chỗ mới mua đi xét lần đầu là 50.000 đồng; xe khách 16 chỗ ngồi trở lên: 100.000 đồng; riêng xe tải có các loại “giá”: 200.000, 300.000, 500.000, 1 triệu đồng, còn nếu có thêm rơmooc thì 1,5 triệu đồng. Đối với những xe cũ nát vi phạm tiêu chuẩn thì “giá” cao hơn...
“Chịu “cắn” là… đậu”
Ảnh: H.K.
Trưa 16-2, tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-03V (380 Văn Cao, P.Phú Thọ Hòa, Q.Tân Phú, TP.HCM) trong vai người đi kiểm định xe, chúng tôi gặp một nhân viên tên Toản đang ôm chồng hồ sơ từ phòng đăng ký đi ra. Chúng tôi đặt thẳng vấn đề có chiếc xe tải nhẹ cơi nới thùng cao 25cm, “nhờ anh lo giùm”.
Toản nói: “Xe tấn rưỡi, cao 25cm, lấy mày 3-4 trăm. Qua tuần mới làm được”. Chúng tôi giở giọng... “cò”: “Tụi em có được đồng nào không anh?”. “Mày phải lấy thêm của thằng kia. Đúng ra bình thường xe này lấy 5-6 trăm”. “Vậy em lấy một chai (1 triệu), anh lấy 8 xị (800.000), em lấy 2 xị”. “Ừ. Tuần sau đưa lên sớm nghe. Gọi số 0903929..., gặp Toản”.
Người thứ hai mà chúng tôi gặp là Bắc, nhân viên kiểm định. Vẫn bài cũ “xe tải thùng dư dài 25cm”. Bắc đòi “một chai rưỡi” (một triệu rưỡi). Chúng tôi than giá quá cao, Bắc bảo: “Không chai rưỡi thì cũng cỡ chai hai, chai ba (triệu hai, triệu ba)”.
Sáng 21-2, tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-07V, tài xế xe 54S-09... cho biết xe anh bị rơ nhíp, khám lần đầu rớt, bắt phải thay. Anh ta chạy vòng ra sau… ngồi hút thuốc 10 phút sau vào khám lại. Lần này anh bỏ 300.000 đồng vào bao thuốc lá đặt cạnh cần số. Nhân viên thử thắng lên chừng 2 phút nhảy xuống. Kiểm tra, thấy “gói thuốc” mất. Anh tài xế hớn hở khoe: “Chịu “cắn” là đậu rồi”.
Tài xế xe 54N-81... cho biết xe anh bị hư thắng, rơ bạc đạn, lần đầu khám rớt, lần sau bỏ 500.000 đồng cạnh cần số, thế là qua. Trong khoảng 15 phút chúng tôi chứng kiến có bảy xe các loại vào kiểm định theo “phương thức” này, đó là xe tải 79H...; xe con 52N...; xe khách 53M...
Các tài xế cho biết lần nào khám mà có “chung” cho nhân viên tên Kha là xong hết, vừa nhanh chóng lại khỏi bị hạch sách mất thời gian. Để kiểm chứng, chúng tôi đến gặp Kha than thở xe mới khám bị rớt thắng, nhờ giúp. Kha vui vẻ nhận lời kèm theo câu quen thuộc: “Bỏ tiền vào xe”. Hỏi bao nhiêu, Kha đáp gọn lỏn: “Tùy”.
15g ngày 23-2, chúng tôi theo chiếc xe Nissan 15 chỗ cũ nát (sản xuất 1992), biển số 51LD... đến Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-07V. Xe này trước đây của UBND TP.HCM tặng Trường Dạy nghề và giải quyết việc làm số 3 thuộc Lực lượng Thanh niên xung phong, đã qua nhiều năm “cày xới” khắp các tuyến đường rừng Tây nguyên.
Nhìn “xác” chiếc xe, một nhân viên dây chuyền 2 lắc đầu chê: “Xe gì nhìn gớm ghiếc quá, sao mà đậu”. Anh tài xế lon ton chạy lại to nhỏ gì đó với nhân viên phụ trách dây chuyền 2 là Nguyễn Tuấn Sơn, rồi quay trở lại xe. 10 tờ giấy bạc polymer mệnh giá 50.000 đồng mới cứng móc ra, bỏ hờ bên cần số.
Đến công đoạn xét thắng, Nguyễn Tuấn Sơn nhảy lên xe. Nhìn thấy xấp tiền, Sơn chưa lấy vội mà dùng dụng cụ đo thắng (giống cái remote tivi) đè lên. De tới de lui 2-3 bận lấy lệ, rồi Sơn thò tay tóm gọn xấp tiền đút vào túi quần bên phải. Khoảng 20 phút sau, chiếc tem kiểm định “điểm 10 cho chất lượng” được nhân viên kiểm định dán lên kính xe. Sơn nhắn nhủ thân tình: “Lần sau xét xe cứ ra gặp tui”.
Tại các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới, tất cả các công đoạn kiểm định đều có sự tham gia của “cò”, nhanh - chậm hay dễ - khó còn tùy vào độ dày - mỏng của... tiền chung chi.
Trong các vai lơ xe và chủ xe, người viết đã thâm nhập các trung tâm kiểm định xe cơ giới ở TPHCM và tận mắt chứng kiến cả một thế giới ngầm hoạt động một cách... công khai.
“Bệnh” cỡ nào cũng qua!
Khoảng 10h40 ngày 16/2, chúng tôi có mặt tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-03V (380 Văn Cao, phường Phú Thọ Hòa, quận Tân Phú, TPHCM). Hơn 20 ôtô các loại mới có cũ có đang xếp hàng chờ kiểm định. Ngồi ở quán giải khát trong khuôn viên của trung tâm, chúng tôi được một tài xế xe khách tên Thành mách nước: “Nếu đi đăng kiểm lần đầu, chưa quen biết nhân viên nào thì nên qua cò”.
Nói rồi Thành dẫn chúng tôi đi tìm “cò” Dũng ở một quán giải khát khác gần cổng trung tâm. Chúng tôi trình bày với Dũng: Xe tải thùng dư chiều dài, cao 25cm, loại xe 2,5 tấn. Dũng lẩm nhẩm rồi “hét”: “Một chai (một triệu đồng). Đưa xe lên và gọi cho tui theo số 098355... Mai đem lên tui làm cho”. Thành cho biết “cò” Dũng có ảnh hưởng rất lớn đối với các nhân viên đăng kiểm ở đây, nếu đã nhờ rồi thì chắc chắn “lọt” cho dù xe có sai qui định cỡ nào (!?).
Tại Trung tâm đăng kiểm phương tiện cơ giới đường bộ 50-03S (nằm trên quốc lộ 13, Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức) thì không ai không biết tiếng “cò” Hải. Tiếp xúc với chúng tôi chiều 17/2, “cò” Hải “phán”: “Nhìn xe ông biết bệnh quá nặng rồi. Ít nhất cũng chai rưỡi (1,5 triệu đồng). Tui với mấy ổng là chỗ quen biết nên bệnh nặng cỡ nào cũng xong hết”.
Hải vừa nói dứt lời thì có thêm hai tài xế khác đứng gần chúng tôi đến “kêu cứu” Hải. Họ đưa cho Hải hai “toa thuốc” (tiếng lóng chỉ các hạng mục chưa đạt, yêu cầu sửa chữa). Hải đọc qua rồi giảng giải: “Ngay từ đầu biết xe mình không qua nổi thì lo “bốc thuốc” trước đi. Đến khi bị rớt mới kêu. Xe bệ rạc quá. Thôi, lấy hữu nghị chiếc này một chai, chiếc kia 5 xị (500.000 đồng)”.
Năn nỉ không xong, hai anh tài xế đồng ý. Hải đi thẳng tới chỗ nhân viên kiểm định đưa hai cuốn sổ ra kiểm định. Chỉ một thoáng sau, Hải quay ra nói: “Mấy ổng chịu rồi. Đưa tiền đây đóng lệ phí”.
Ở Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-07V (tại quốc lộ 1A, phường Trung Mỹ Tây, quận 12), bên trong có “cò” Tùng, bên ngoài cổng có “cò” Mai, “cò” Nghĩa thay nhau túc trực từ sáng đến chiều. Do có mối quan hệ tay trong nên Tùng được tự do vào tận các dây chuyền kiểm định bắt mối, “làm việc” trực tiếp với nhân viên đăng kiểm.
“Cò” Mai, “cò” Nghĩa ngồi trên dãy ghế đá phía sau cổng bảo vệ để đón khách. Theo cánh tài xế, nhóm “cò” này chuyên “bốc thuốc” cho những chiếc xe bị đánh rớt. Hễ xe nào không đạt tiêu chuẩn là đến nhờ Mai, Nghĩa chỉ cách. “Bệnh” nặng thì móc thợ sửa chữa qua loa sau đó “phôn” vào trong gửi gắm. Các “cò” hoạt động ngay trước mũi nhân viên bảo vệ trung tâm nhưng không hề bị hỏi han gì, thậm chí còn bắt chuyện, cười nói thân thiết như người nhà.
“Người giúp việc”
Theo tìm hiểu của chúng tôi, “cò” đăng kiểm chính là “người giúp việc” cho nhân viên đăng kiểm. “Cò” biết mọi thủ tục, biết rõ “bệnh tình” cũng như cách “bốc thuốc”. Có loại “cò” chỉ lảng vảng bên ngoài bắt khách vãng lai nhưng cũng có loại “cò” có đủ tư cách tiếp cận và “chỉ đạo” nhân viên đăng kiểm làm theo “hợp đồng” đã được hai bên thỏa thuận. Nhiều nơi, “cò” ngang nhiên đứng vào vị trí của nhân viên đăng kiểm để kiểm tra tình trạng xe, ôm hồ sơ chạy lui chạy tới, chỉ trỏ... Điều đó cho thấy vai trò và ảnh hưởng của “cò” mặc nhiên được thừa nhận.
Sáng 17/2, chúng tôi theo một chiếc xe đầu kéo container biển số 49H... cũ kỹ với đầy đủ “bệnh” đi kiểm định tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-06V (đường Bùi Văn Ba, phường Tân Thuận Đông, quận 7). Khi xe vừa vào tới cổng lập tức có hai, ba “cò” xán lại hỏi han, ngắm nghía rồi gợi ý... Theo giới thiệu của một tài xế, chúng tôi tìm “cò” Long. “Cò” Long cho biết vừa làm việc tại cổng bảo vệ, vừa là “cò” thuộc dạng thâm niên ở trung tâm này.
Anh Hoàng, chủ xe cho chúng tôi đi cùng, khai hàng lô “bệnh” của chiếc xe đầu kéo container, rồi đặt vấn đề nhờ giúp đỡ. Long cười xuề xòa: “Chuyện nhỏ!”. Tiếp đó, Long cầm cuốn sổ kiểm định coi qua loa rồi nói với đệ tử: “Luân đi làm cho ông này”. Một thanh niên dong dỏng cao cầm cuốn sổ kiểm định từ tay Long đi đến chỗ chiếc đầu kéo và ngó nghiêng nhìn từ trước ra sau. Sau đó, Luân cầm cuốn sổ chạy vào to nhỏ gì đó với một nhân viên kiểm định rồi quay ra vòi 1.000.000 đồng.
Chủ xe kêu đắt, Long trình bày, phải gửi, phải chung cho nhân viên kiểm định trên 50% thì họ mới làm!
Trong các vai lơ xe và chủ xe, người viết đã thâm nhập các trung tâm kiểm định xe cơ giới ở TPHCM và tận mắt chứng kiến cả một thế giới ngầm hoạt động một cách... công khai.
“Bệnh” cỡ nào cũng qua!
Khoảng 10h40 ngày 16/2, chúng tôi có mặt tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-03V (380 Văn Cao, phường Phú Thọ Hòa, quận Tân Phú, TPHCM). Hơn 20 ôtô các loại mới có cũ có đang xếp hàng chờ kiểm định. Ngồi ở quán giải khát trong khuôn viên của trung tâm, chúng tôi được một tài xế xe khách tên Thành mách nước: “Nếu đi đăng kiểm lần đầu, chưa quen biết nhân viên nào thì nên qua cò”.
Nói rồi Thành dẫn chúng tôi đi tìm “cò” Dũng ở một quán giải khát khác gần cổng trung tâm. Chúng tôi trình bày với Dũng: Xe tải thùng dư chiều dài, cao 25cm, loại xe 2,5 tấn. Dũng lẩm nhẩm rồi “hét”: “Một chai (một triệu đồng). Đưa xe lên và gọi cho tui theo số 098355... Mai đem lên tui làm cho”. Thành cho biết “cò” Dũng có ảnh hưởng rất lớn đối với các nhân viên đăng kiểm ở đây, nếu đã nhờ rồi thì chắc chắn “lọt” cho dù xe có sai qui định cỡ nào (!?).
Tại Trung tâm đăng kiểm phương tiện cơ giới đường bộ 50-03S (nằm trên quốc lộ 13, Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức) thì không ai không biết tiếng “cò” Hải. Tiếp xúc với chúng tôi chiều 17/2, “cò” Hải “phán”: “Nhìn xe ông biết bệnh quá nặng rồi. Ít nhất cũng chai rưỡi (1,5 triệu đồng). Tui với mấy ổng là chỗ quen biết nên bệnh nặng cỡ nào cũng xong hết”.
Hải vừa nói dứt lời thì có thêm hai tài xế khác đứng gần chúng tôi đến “kêu cứu” Hải. Họ đưa cho Hải hai “toa thuốc” (tiếng lóng chỉ các hạng mục chưa đạt, yêu cầu sửa chữa). Hải đọc qua rồi giảng giải: “Ngay từ đầu biết xe mình không qua nổi thì lo “bốc thuốc” trước đi. Đến khi bị rớt mới kêu. Xe bệ rạc quá. Thôi, lấy hữu nghị chiếc này một chai, chiếc kia 5 xị (500.000 đồng)”.
Năn nỉ không xong, hai anh tài xế đồng ý. Hải đi thẳng tới chỗ nhân viên kiểm định đưa hai cuốn sổ ra kiểm định. Chỉ một thoáng sau, Hải quay ra nói: “Mấy ổng chịu rồi. Đưa tiền đây đóng lệ phí”.
Ở Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-07V (tại quốc lộ 1A, phường Trung Mỹ Tây, quận 12), bên trong có “cò” Tùng, bên ngoài cổng có “cò” Mai, “cò” Nghĩa thay nhau túc trực từ sáng đến chiều. Do có mối quan hệ tay trong nên Tùng được tự do vào tận các dây chuyền kiểm định bắt mối, “làm việc” trực tiếp với nhân viên đăng kiểm.
“Cò” Mai, “cò” Nghĩa ngồi trên dãy ghế đá phía sau cổng bảo vệ để đón khách. Theo cánh tài xế, nhóm “cò” này chuyên “bốc thuốc” cho những chiếc xe bị đánh rớt. Hễ xe nào không đạt tiêu chuẩn là đến nhờ Mai, Nghĩa chỉ cách. “Bệnh” nặng thì móc thợ sửa chữa qua loa sau đó “phôn” vào trong gửi gắm. Các “cò” hoạt động ngay trước mũi nhân viên bảo vệ trung tâm nhưng không hề bị hỏi han gì, thậm chí còn bắt chuyện, cười nói thân thiết như người nhà.
“Người giúp việc”
Theo tìm hiểu của chúng tôi, “cò” đăng kiểm chính là “người giúp việc” cho nhân viên đăng kiểm. “Cò” biết mọi thủ tục, biết rõ “bệnh tình” cũng như cách “bốc thuốc”. Có loại “cò” chỉ lảng vảng bên ngoài bắt khách vãng lai nhưng cũng có loại “cò” có đủ tư cách tiếp cận và “chỉ đạo” nhân viên đăng kiểm làm theo “hợp đồng” đã được hai bên thỏa thuận. Nhiều nơi, “cò” ngang nhiên đứng vào vị trí của nhân viên đăng kiểm để kiểm tra tình trạng xe, ôm hồ sơ chạy lui chạy tới, chỉ trỏ... Điều đó cho thấy vai trò và ảnh hưởng của “cò” mặc nhiên được thừa nhận.
Sáng 17/2, chúng tôi theo một chiếc xe đầu kéo container biển số 49H... cũ kỹ với đầy đủ “bệnh” đi kiểm định tại Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới 50-06V (đường Bùi Văn Ba, phường Tân Thuận Đông, quận 7). Khi xe vừa vào tới cổng lập tức có hai, ba “cò” xán lại hỏi han, ngắm nghía rồi gợi ý... Theo giới thiệu của một tài xế, chúng tôi tìm “cò” Long. “Cò” Long cho biết vừa làm việc tại cổng bảo vệ, vừa là “cò” thuộc dạng thâm niên ở trung tâm này.
Anh Hoàng, chủ xe cho chúng tôi đi cùng, khai hàng lô “bệnh” của chiếc xe đầu kéo container, rồi đặt vấn đề nhờ giúp đỡ. Long cười xuề xòa: “Chuyện nhỏ!”. Tiếp đó, Long cầm cuốn sổ kiểm định coi qua loa rồi nói với đệ tử: “Luân đi làm cho ông này”. Một thanh niên dong dỏng cao cầm cuốn sổ kiểm định từ tay Long đi đến chỗ chiếc đầu kéo và ngó nghiêng nhìn từ trước ra sau. Sau đó, Luân cầm cuốn sổ chạy vào to nhỏ gì đó với một nhân viên kiểm định rồi quay ra vòi 1.000.000 đồng.
Chủ xe kêu đắt, Long trình bày, phải gửi, phải chung cho nhân viên kiểm định trên 50% thì họ mới làm!
Hix hix, vậy chắc mình ko phải đối tượng của họ rùi....may quá! Em nhớ có lần vừa nộp lệ phí xong, em ko biết ra chạy luôn xe vào băng chuyền kiểm tra, đằng sau có mấy chiếc chặn ngay đít xe... Lúc họ KT xe thì giấy tờ còn chưa ra tới nơi, mấy ông ấy cũng nhăn nhó chút, nhưng rồi cũng chạy vô lấy giấy tờ ra làm xong cho em luôn, không thấy đòi hỏi gì hết....
