legovn nói:xecanghai nói:Nhân tiện đây có bác nào giải thích hộ em là tại sao Vua Gia Long lại không lập Hoàng tử Cảnh lên làm vua nối ngôi mà lập Hoàng tử Đảm lên làm vua (Minh Mạng) không?
Dân ta phải biết sử ta,
Nếu mà không biết thì tra Gu gồ.
Em tra xong cho bác đây:
Nguyễn Phúc Cảnh sinh ngày 6 tháng 4 năm Canh Tí 1780 tại Gia Định.
Mùa hạ năm Quí Mão 1783, Nguyễn Phúc Ánh nhờ Giám mục Bá Đa Lộc (Pigneau de Béhaine tục gọi là Cha Cả) sang Pháp cầu viện, Hoàng tử Cảnh (khi đó mới 3 tuổi) theo làm con tin.
Mùa Xuân năm Tân Dậu, ông bị bệnh đậu mùa và mất vào ngày 7 tháng 2 năm Tân Dậu (20 tháng 3 năm 1801), hưởng dương 21 tuổi.
Ngày Hoàng tử Cảnh mất, chúa Nguyễn đang ở ngoài mặt trận nên không thể dự đám tang của con được.
Nguyễn Phúc Cảnh được an táng tại Bình Dương (Gia Định). Năm Ất Sửu (1805), ông được truy phong là "Anh Duệ Hoàng thái tử".
Nguyễn Phúc Cảnh mất, để lại một vợ là Tống Thị Quyên và hai con là Nguyễn Phúc Mỹ Đường (tức Hoàng tôn Đán) và Nguyễn Phúc Mỹ Thùy.
Lược thuật theo Đại Nam chính biên liệt truyện (Sơ tập, quyển 2):
Trước đây, thấy vua (Gia Long) ở ngôi mà tuổi đã cao, các quan liền xin lập ngôi trừ vị trong số đó, có người đề nghị thẳng là nên lập Hoàng tôn Đán nhưng vua không nghe. Sau, Gia Long lập Nguyễn Phúc Đảm (tức vua Minh Mạng), em cùng cha khác mẹ với Hoàng tử Cảnh, làm người nối ngôi. Đại Nam chính biên liệt truyện kể tiếp:
Năm Minh Mạng thứ năm (1824), có người bí mật tố cáo rằng Mỹ Đường thông dâm với mẹ ruột là Tống thị. Tống thị vì thế bị (Lê Văn Duyệt) dìm nước cho chết, còn Mỹ Đường thì phải giao trả hết ấn tín và dây thao, đồng thời bị giáng xuống làm thứ dân, con trai con gái chỉ được biên chép phụ ở phía sau sổ tôn thất. Năm Minh Mạng thứ bảy (1826), Mỹ Thùy lại bị quân lính ở đạo Dực Chẩn kiện, sắp bị đưa cho đình thần nghị tội thì Mỹ Thùy bị bệnh mà mất, lúc ấy chưa có con cái gì .Vua cho lấy con trưởng của Mỹ Đường là Lệ Chung, tập phong làm Ứng Hòa Hầu để lo việc phụng thờ Anh Duệ Hoàng thái tử (tức Hoàng tử Cảnh)... Đến năm thứ tám (1827), đổi phong (Lệ Chung) làm Thái Bình Hầu... Năm Minh Mạng thứ mười bảy (1836), vì sợ con cái của Lệ Chung nhờ cha mà hưởng phúc ấm, nên triều thần lại tiếp tục nghị tội, buộc con trai con gái của Lệ Chung là Lệ Ngân, Thị Văn, Thị Dao đều phải giáng làm thứ nhân. Mãi đến năm Tự Đức thứ hai (1848), khi Mỹ Đường bị bệnh mất, dòng dõi của Hoàng tử Cảnh mới tạm yên ở phận dân thường.
Việt sử giai thoại có lời bàn:
Thời ấy, có 2 tội thuộc hàng đại ác không thể tha, ấy là bất trung và thất đức. Bất trung thì con trai trưởng của Hoàng tử Cảnh chẳng có biểu hiện gì, vậy thì Minh Mạng muốn được yên vị trên ngai, ắt phải khép Mỹ Đường vào tột thất đức là thông dâm với mẹ. Ôi, giá mà Mỹ Đường chẳng phải cháu đích tôn của Gia Long thì đời ông sẽ yêm thấm biết ngần nào...
@ legovn
Cảm ơn bác cho biết chi tiết như thế, bác đúng là còn thông thạo hơn cả ông Dương Trung Của
Em có dọc trong chuyện của Tạ Trí Đại Trường "Lịch Sử Nội Chiến Thời Tây Sơn - Nguyễn Ánh" vùa tái bản thấy có đoạn nói về HT Cảnh. HT Cảnh theo đạo thiên chúa và coi Bá Đa lộc như cha vì thế Vua Gia Long không bằng lòng. HT Cảnh theo Bá Đa Lộc từ bé (5 tuổi đã làm con tin bên Pháp) nên khi về nước thì quên hết đạo ông bà, không chịu lạy vua, không thờ cúng tổ tiên nên Vua Gia Long rất lấy làm tức giận và tìm cách hạn chế vai trò của Bá Đa lộc và không chọn HT Cảnh nối ngôi
Nghe nói của cụ Cuờng Để là dòng dõi chi nhánh của HT Cảnh mà sau này cùng cụ Phan Bội Châu sang Nhật khởi xướng phong trào Đông Du phải không bác?
Last edited by a moderator: