Độ tin cậy của hộp số CVT đối với hộp số tự động đa cấp thông thường là một chủ đề gây tranh cãi. Về lý thuyết, hộp số tự động biến thiên vô cấp (CVT) là loại hộp số bền bỉ, nếu được chăm sóc cẩn thận thì hộp số này có tuổi thọ trên 5 năm và ít gặp hỏng hóc trong quá trình sử dụng.
Hộp số tự động biến thiên vô cấp (CVT) là hộp số tự động phổ biến hiện nay trên xe ô tô. Hộp số này có mặt trên nhiều mẫu xe ở nhiều phân khúc khác nhau. Hãy cùng tìm hiểu về hộp số CVT, ưu và nhược điểm, độ tin cậy và chi phí sửa chữa.
Hộp số CVT là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số CVT
Hộp số tự động biến thiên vô cấp (CVT) là chữ viết tắt của Continuously Variable Transmission. Là loại hộp số phổ biến, hộp số tự động biến thiên vô cấp (CVT) đang được sử dụng rộng rãi trên nhiều dòng xe từ ô tô ở nhiều phân khúc khác nhau và cả trên xe máy tay ga (scooter).
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số CVT
Theo ghi chép, ý tưởng về hộp số vô cấp được Leonardo da Vinci phác hoạ từ năm 1490, cách đây hơn 5 thế kỷ. Sau đó hộp số vô cấp được đăng ký bản quyền phát minh vào năm 1886. Sau đó, bằng sáng chế hộp số CVT được cấp cho Adiel Dodge vào năm 1935. Từ những năm 1980, hộp số tự động biến thiên vô cấp (CVT) đã được sử dụng trên mẫu xe thương mại Subaru Justy GL tại thị trường Mỹ. Trước khi loại hộp số này được sử dụng phổ biến trên nhiều dòng xe Nhật hiện tại.
Về cơ bản, hộp số tự động biến thiên vô cấp (CVT) có cấu tạo đơn giản, sử dụng ít các bộ phận và không có các bánh răng như hộp số tự động có cấp. Hộp số tự động biến thiên vô cấp (CVT) sử dụng 3 bộ phận chính bao gồm: Ròng rọc hay còn gọi Puli (đầu vào) được nối với trục khuỷu động cơ, trong khi puli đầu ra dẫn mô-men xoắn đến trục truyền động và đến bánh xe chủ động, kết nối giữa hai Puli này là bộ phận dây đai (dây curoa) làm bằng vật liệu cao su hoặc dây kim loại.
Khi hoạt động, ròng rọc hay còn gọi Puli trượt ra vào tạo ra sự biến thiên cho bán kính quay. Bán kính quay của hai puli liên tục thay đổi tạo nên các tỷ số truyền đa dạng một cách liên tục, có sự biến thiên vô cấp liên tục, điều này tạo ra các “cấp số” phù hợp với tua máy.
Ưu điểm của hộp số CVT
Giảm hao hụt công suất động cơ
Giúp xe vận hành êm ái, mượt mà giảm hiện tượng giật cục giữa các bước số (đối với hộp số tự động ít cấp)
Khả năng tăng tốc nhanh (đối với hộp số tự động ít cấp)
Giảm chi phí sản xuất, giảm giá thành sản phẩm
Cấu tạo đơn giản, gọn nhẹ, dễ sửa chữa và ít đòi hỏi bảo trì sửa (
Cấu tạo đơn giản, ít bộ phận giúp giảm trọng lượng cho xe góp phần giúp xe tiết kiệm nhiên liệu và khí thải
Nhược điểm của hộp số CVT
Hộp số CVT không chịu được mô-men xoắn cao, vì có thể xảy ra hiện tượng trượt dây đai (curoa), chính vì thế hộp số này không được dùng cho xe có công suất cao hay xe bán tải
Mang độ ồn khi vận hành (với hộp số đời cũ)
Dây đai hộp số CVT có tuổi thọ nhất định, đòi hỏi thay thế sau một thời gian sử dụng với chi phí đắt đỏ
Khả năng vận hành mượt mà, nhưng dễ gây nhàm chán, giảm sự phấn khích và thú vui khi cầm lái
Các mẫu xe sử dụng hộp số CVT tại Việt Nam
Hộp số tự động biến thiên vô cấp (CVT) là hộp số tự động phổ biến hiện nay trên xe ô tô, người dùng có thể dễ dàng bắt gặp các mẫu xe lắp hộp số này ở nhiều phân khúc khác nhau. Trong đó, phân khúc xe hạng A giá rẻ có Honda Brio, VinFast Fadil. Xe sedan hạng B có Toyota Vios, Honda City, Nissan Almera (Sunny), phân khúc sedan hạng C có Honda Civic, phân khúc sedan hạng D có Honda Accord. Ở các phân khúc CUV khác như CUV hạng C có Subaru Forester, Toyota Corolla Cross.
Độ tin cậy và chi phí sửa chữa và thay thế của hộp số CVT
Độ tin cậy của hộp số CVT đối với hộp số tự động đa cấp thông thường là một chủ đề gây tranh cãi. Về lý thuyết, hộp số tự động biến thiên vô cấp (CVT) là loại hộp số bền bỉ, nếu được chăm sóc cẩn thận thì hộp số này có tuổi thọ trên 5 năm và ít gặp hỏng hóc trong quá trình sử dụng.
Trái ngược với suy nghĩ của nhiều người, vốn cho rằng khi hộp số CVT gặp hỏng hóc, chi phí sửa chữa cũng không cao và bền bỉ hơn hộp số tự động có cấp thông thường. Theo chia sẻ của anh Hoàng (sống tại TP.HCM), người từng sở hữu xe Honda City đời 2016 sử dụng hộp số CVT. Anh cho biết, chi phí thay dầu cho hộp số CVT khá tốn kém, tầm khoảng 3 triệu đồng. Khi chạy quãng đường tầm 80 – 120.000km, hộp số xe anh có hiện tượng trượt đai.
Chiếc Honda City đời 2016 của anh Hoàng
Sau một thời gian, anh mang xe vào hãng yêu cầu thay đai hộp số, nhưng hãng xe chỉ thay …cả hộp số để đảm bảo độ an toàn, không thay riêng lẻ đai với chi phí 140 triệu đồng (chưa bao gồm công thay). Việc sử dụng xe lâu năm, đi nhiều với hộp số CVT bị hư hỏng, đặc biệt là hỏng dây đai là cực kỳ nguy hiểm.
PV: Theo anh nhận xét, hộp số tự động CVT và hộp số tự động có cấp, hộp số nào đáng tin cậy hơn?
Anh Hoàng: “Theo mình dưới góc độ cá nhân, hộp số CVT chỉ tối ưu hoá chi phí cho nhà sản xuất. Về sự tin cậy, khi đi với tốc độ cao hoặc đang leo đèo, mình sẽ tin cậy vào bánh răng kim loại hơn là đặt cả tính mạng và độ an toàn của mình vào sợi dây đai” - Anh Hoàng chia sẻ thêm.
Tham khảo ở thị trường Mỹ, theo trang
Mytransmissionexperts chia sẻ, chi phí trung bình để sửa chữa một hộp số CVT dao động từ
3.500 đến 8.000 USD, hoặc hơn. Tùy theo nhà sản xuất và dòng xe. Trong đó, xe Nissan và Honda sử dụng CVT có chi phí rẻ hơn, xe Subaru hướng đến phân khúc cao cấp hơn sẽ tốn kém chi phí hơn so với hộp số tự động truyền thống, vì chúng có xu hướng hỏng hóc nghiêm trọng.
>>> Xem thêm