Hạng B2
15/8/07
147
21
18
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

Trước hết em rất cám ơn các bài viết của bác Apo, Qha_ha...Vì em là dân đi biển, tiện đâu chụp đấy, tự học theo sách nên không có kiến thức căn bản. Nhờ bài giảng của các bác, em nổi máu tìm hiểu thêm về kiến thức chụp ảnh. Em mới đọc được bài viết giới thiệu về ống kính Canon, trong đó có đọan nói về DOF, em xin trích lại để chúng ta cùng ngâm cứu, mục đích là mang lại bổ ích cho mọi người:

V.18. Vùng ảnh rõ (depth of field) là gì?
Khi lấy nét lên một vật thể nào đó, vật thể này không phải là thứ duy nhất hiện lên sắc nét. Những vật thể gần hơn hoặc xa hơn vật thể chính này cũng có thể hiện nên sắc nét tuy không được như đối tượng chính. Khoảng cách giữa các đối tượng hiện hình tương đối sắc nét trên tấm ảnh cuối cùng của bạn được gọi là vùng ảnh rõ. Kiểm soát vùng ảnh rõ là một kỹ năng nhiếp ảnh quan trọng có thể tác động đến sự thu hút của tấm ảnh cuối cùng.
Bạn đang chụp chân dung ai đó ngoài trời, vị trí này cho một ánh sáng tự nhiên nhưng bạn khó kiểm soát phần hậu cảnh. Nếu bạn đang trong công viên, bạn sẽ không muốn phần hậu cảnh đầy những cành cây loà xoà, hỗn độn. Bạn muốn vùng ảnh rõ thật cạn và lấy nét vào mắt người mẫu, đó là nơi bạn muốn nét nhất. Vùng ảnh cạn sẽ đẩy các cành cây ra ngoài vùng lấy nét, bạn sẽ có một hậu cảnh mềm mại, với màu xanh dịu nhẹ.
Nhưng nếu bạn chụp một bông hoa trong tự nhiên với bầu trời, núi non hấp dẫn, bạn sẽ muốn mọi thứ hiện lên sắc nét, lúc này bạn lại muốn vùng ảnh rõ thật lớn. Có ba yếu tố giúp ta kiểm soát vùng ảnh rõ:
- Khẩu độ: Là yếu tố quan trọng điều khiển vùng ảnh rõ, khẩu độ mở lớn cho vùng ảnh rõ cạn và ngược lại. Chụp cái gì đó khi ánh sáng yếu, ta mở khẩu hết cỡ (f/1.8 chẳng hạn) để lấy được nhiều ánh sáng, vùng ảnh rõ sẽ ngắn lại và sẽ trở thành vấn đề vì việc lấy nét chính xác sẽ khó khăn hơn. Chụp ngoài trời thì ngược lại, ta hay phải khép khẩu để tránh thừa sáng, vùng ảnh rõ lớn, việc kiểm soát bố cục sẽ khó khăn.
- Chiều dài tiêu cự: Yếu tố này tạo ra nhiều khác biệt. Ống góc rộng, tiêu cự ngắn cho vùng ảnh rõ lớn hơn ống tiêu cự dài. Điều này rất có ích. Ống góc rộng chụp phong cảnh cho vùng ảnh rõ sâu, ống tiêu cự dài chụp chim muông, cho vùng ảnh rõ cạn, dễ cô lập đối tượng, tạo hiệu quả đẹp.
- Khoảng cách đến đối tượng: Nếu ta dí sát đối tượng (như khi chụp cận cảnh), vùng ảnh rõ sẽ ít và ngược lại.
Thực tế, bạn phải luôn tính toán cả ba yếu tố trên để tạo ra được hiệu quả mong muốn trên tấm ảnh của mình.
Cũng nên biết rằng cỡ phim cũng ảnh hưởng đến vùng ảnh rõ, phim lớn hoặc trung bình dễ tạo ra vùng ảnh rõ thật cạn hơn là các cỡ phim nhỏ. Đây là lý do khiến các máy ảnh bình dân dạng ngắm-chụp thường cho ảnh có chiều sâu lớn. Tuy nhiên làm chủ được tốt ba yếu tố trên bạn có thể kiểm soát vùng ảnh rõ mà không cần đổi sang máy ảnh khác.
Khái niệm về vùng ảnh rõ trên chỉ được diễn giải một cách dễ hiểu, bạn phải làm những phép toán vô cùng phức tạp mới có thể tính toán được thật chính xác, nhưng những diễn giải đơn giản như trên cũng đủ để bạn cho ra những bức ảnh đẹp.
 
Last edited by a moderator:
Hạng B2
15/8/07
147
21
18
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

Còn đây là đọan nói về độ mở của ống kính:

V.16. Thế nào là độ mở của ống kính?Độ mở của ống kính là thuộc tính quan trọng thứ hai sau chiều dài tiêu cự. Lấy mắt người làm ví dụ. Tròng mắt có một đồng tử có thể co dãn để điều chỉnh lượng ánh sáng vào mắt tuỳ vào tình trạng ánh sáng tự nhiên. Lúc trời tối, đồng tử mở rộng để cho nhiều ánh sáng vào hơn, khi ra ngoài nắng nó lại co vào để giảm lượng ánh sáng, tránh làm hỏng mắt. Phần lớn cá ống kính máy ảnh đều có một cơ cấu tương tự đồng tử của mắt người- một màng chắn bằng kim loại hoặc nhựa có thể điều chỉnh để kiểm soát lượng ánh sáng đi qua. Chính cái lỗ có kích thước thay đổi được trên cái màng chắn đó được gọi là độ mở của ống kính và được biểu thị bằng một giá trị số học ký hiệu là f. Giá trị này quyết định lượng ánh sáng sẽ được ống kính cho đi qua và là tỷ số giữa chiều dài tiêu cự và đường kính lỗ mở trên màng chắn.
Ví dụ, ta chỉnh đường kính lỗ mở của ống kính 50mm bằng 6,25mm, ta có khẩu độ f/8 (50/6,25=8). Nói chung, cứ mỗi lần chỉnh tăng hoặc giảm khẩu độ một nấc là ta đã tăng gấp hai hoặc giảm đi một nửa diện tích của lỗ mở. Vì bản thân khẩu độ đã chứa yếu tố chiều dài tiêu cự (tử số) nên mỗi ống kính đều cho một lượng sáng như nhau đi qua nếu được đặt ở cùng một giá trị khẩu độ bất kể chiều dài tiêu cự của ống kính là bao nhiêu (tất nhiên không tính đến sự hao hụt ánh sáng vì phải đi qua nhiều thấu kính).
Dãy khẩu độ thông dụng của ống kính phim 35mm và các máy ảnh số SLR:
1.0 1.4 2 2.8 4 5.6 8 11 16 22 32
tuy nhiên phần lớn các ống kính đều không có đủ cả dãy khẩu độ trên.
Mỗi lần chuyển khẩu độ một nấc là ta tăng hoặc giảm lượng sáng đi hai lần đồng thời tăng hoặc giảm diện tích lỗ mở hai lần, chuyển từ f/2.8 sang f/4 là giảm lượng sáng đi hai lần và giảm diện tích lỗ mở hai lần, ta có một dãy số với công bội bằng 1,4 (căn bậc hai của 2) mặc dù khi in trên ống kính theo truyền thống người ta chỉ in theo dãy số trên.Ống kính của các định dạng phim lớn có thể có giá trị khẩu độ nhỏ hơn nữa như f/64 chẳng hạn.
Dãy số này có vẻ phức tạp nhưng thật ra khá đơn giản, chỉ cần nhớ hai số đầu 1.0 và 1.4, sau đó nhân đôi lên, 1.0 thành 2; 4; 8 rồi 16; 32 còn 1.4 thành 2.8; 5.6; 11 rồi 22.
Tránh lẫn, số nhỏ (2.8 chẳng hạn) tương ứng với đường kính lỗ sáng lớn, ta có nhiều ánh sáng hơn (“mở khẩu”), số to (f/22) tương ứng với lỗ sáng nhỏ, ta có ít ánh sáng hơn (“khép khẩu”). Ngoài việc làm thay đổi thời chụp, khẩu độ ảnh hưởng đến vùng ảnh rõ (DOF).
Chữ f thường được in nghiêng chỉ để cho đẹp, dấu chéo để chỉ phân số, ví dụ: f/4 chỉ độ mở bằng một phần tư chiều dài tiêu cự. Chữ f thay cho “focal”, “factor” hay “focal length” tuỳ ý thích của bạn.
Lưu ý là không phải tất cả các ống kính đều chỉnh khẩu độ bằng lỗ màng chắn. Nhiều ống kính chỉ có một khẩu độ duy nhất mà thôi. Các ống kính dạng gương phản chiếu không có lỗ mở nên không chỉnh được khẩu độ, các máy ảnh rẻ tiền- loại dùng một lần- cũng có một giá trị khẩu độ thôi.
 
Last edited by a moderator:
PMC
Lơ Xe
12/1/04
2.374
168
63
Xa Cảng Miền Tây
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

Bác Hai-tac,

OS mình cố gắng hạn chế sử dụng bài từ trang khác mà chưa được phép, hầu tránh những rắc rối phát sinh.

Mong bác hiểu và hợp tác.

Chúc vui.
 
Hạng B2
15/8/07
147
21
18
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

Trích đoạn: PMC

Bác Hai-tac,

OS mình cố gắng hạn chế sử dụng bài từ trang khác mà chưa được phép, hầu tránh những rắc rối phát sinh.

Mong bác hiểu và hợp tác.

Chúc vui.

Sorry, em xin ghi nhận.
 
Hạng B2
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

Hix, em cũng thực sự bất ngờ vì OS mình dân pro về nhiếp ảnh nhiều wá, chưa kể kĩ năng sư pham cũng hay nữa, giảng bài or trả lời câu hỏi đều dễ hiểu. Em mới làm 1 em Canon G9 nên lên đây học đuợc rất nhiều điều. Thanx tất cả các bác
033102beer_1_prv.gif
033102beer_1_prv.gif
033102beer_1_prv.gif
 
Hạng B2
1/1/08
115
15
18
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

không ngờ trong đây nói về nhiếp ảnh thật pro , với nhưng bài nói về nhiếp ảnh thế này , em nghỉ là có thể mở lớp dạy cơ bản về nhiếp ãnh là ok rồi đó . bài viết hay , dể hiểu thật
 
Hạng F
5/3/05
8.716
76.941
113
đây
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

dạo này giáo sư apo đi đâu nhỉ ? chả thấy post thêm bài nào nhỉ [8|]
 
apo
Hạng C
9/12/03
772
38
28
43
Saigon
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

đang cày cuốc cuối năm bác ạ :mad:, bác ráng đợi quỡn quỡn chút em sẽ viết tiếp :)
 
Hạng F
5/3/05
8.716
76.941
113
đây
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

@apo: ngoài lề tí, bác có cùng nick apo bên vnphoto.net [8|] ??? nếu đúng thế bác nên "hào phóng" với chúng em tí kiến thức nữa ạ
03.gif
, bộ ảnh của bác đẹp quá sức
080402cool_prv.gif
 
apo
Hạng C
9/12/03
772
38
28
43
Saigon
RE: Lớp chồi non về nhiếp ảnh (P2)

Trích đoạn: tuanle

@apo: ngoài lề tí, bác có cùng nick apo bên vnphoto.net [8|] ??? nếu đúng thế bác nên "hào phóng" với chúng em tí kiến thức nữa ạ
03.gif
, bộ ảnh của bác đẹp quá sức
080402cool_prv.gif

vâng nó đấy ạ :D
cám ơn bác đã khen!