Hà Tiên : năm xưa, giang sơn Đàng Trong nhà Nguyễn chỉ tới Gia Định (bao gồm cả Tây Ninh, Biên Hòa, Thủ Dầu Một, Bà Rịa Vũng Tàu) là ... hết
Rồi thì xuất hiện 1 người Tàu :
http://vi.wikipedia.org/w..M%E1%BA%A1c_C%E1%BB%ADu
... lúc đó, từ Gia Định phải băng ngang "quá cảnh" nước Cao-Miên Chân Lạp để tới Hà Tiên, hoặc ra Cần Giờ đi đường biển
Sau này do lủng củng xâu xé nội bộ, các đời Vua Cao Miên đã nhờ các Chúa Nguyễn giúp oánh Xiêm vốn đang quậy bạo ở Nam Vang ; kết quả : phe được Đàng Trong VN chống lưng lần nào cũng ... xơi tái phe được Xiêm ủng hộ
các Chúa Nguyễn còn cử các quan Đại thần "nằm" lại Nam Vang trong nhiều thời điểm khác nhau để ổn định tình hình
để đền ơn, các đời Vua Cao-Miên đã tặng các Chúa Nguyễn từng phần đất, tính thứ tự trước-sau :
- tặng Định Tường Mỹ Tho + Long Hồ Vĩnh Long (bao gồm Bến Tre + Cần Thơ + Long Xuyên đều thuộc vùng kiểm soát của Vĩnh Long)
- tiếp theo là Tân An + Gò Công
- Trà Vinh + Sóc Trăng
- Châu Đốc - Tân Châu
- Cà Mau
.... chưa kể các Công Chúa VN trở thành các Hoàng hậu Cao-Miên đã có ảnh hưởng ít nhiều có lợi cho bên ... Ngoại
... như vậy là đã có "sổ đỏ" ngon lành đâu thể nói VN chiếm đất Miên được
- ngài đại da chủ sòng bạc Hà Tiên người Tàu đã chính thức nhờ Chính phủ của 1 nước - VN Đàng Trong - đứng ra ... "bảo kê" cho mình mần ăn
- các đời Chúa đã rất nhiệt tình "mần nghĩa vụ quốc tế"
Xã đảo Củ Tron : đã được Nhà văn Sơn Nam nhắc tới trong
Hương Rừng Cà-Mau thời mở cõi, ổng gọi là "hòn Củ Tron"
http://vietmessenger.com/..s/?title=huongrungcamau
... hổng thấy Sử nói tới hòn này khi Nguyễn Ánh phiêu bạt trốn hải quân Nguyễn Huệ ...
... tác phẩm này -
Hương Rừng Cà-Mau - mình học từ hùi Đệ Thất lận (nay là Lớp 6 Phổ Thông Trung Học)
tới giờ vài chục năm sau mới thấy hình của Sonokal