Chúng ta nên tập trung vào tiêu đề bài báo: "Người mượn xe gây tai nạn, chủ ô tô có phải bồi thường không?"
Như vậy, người hỏi chỉ quan tâm đến nghĩa vụ vật chất phải chịu.
- Muốn biết ai phải bồi thường thì phải biết sự việc này xảy ra thì quy định pháp luật nào điều chỉnh. Theo quy định pháp luật VN, sự việc này xảy ra :
+ Nêu ảnh hưởng đến tính mạng con người và giá trị tài sản bị thiệt hại lớn thì luật điều chỉnh là Bộ luật HS và Bộ luật DS.
+ Nếu chỉ đơn thuần ảnh hưởng đến tài sản (thiệt hại nhỏ) thì luật điều chỉnh là Bộ luật dân sự.
- Theo Bộ luật HS và Bộ luật DS hiện hành thì đối tượng điều chỉnh là những người liên quan đến sự việc : lái xe, người sử dụng xe, .. --> chủ xe là người có nghĩa vụ và trách nhiệm liên đới đến đến sự việc xảy ra --> chủ xe là người phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong những trường hợp pháp luật có quy định.
. Mà cũng vì nghĩa vụ này, chủ xe đã mua BH rồi thì đòi BH nếu BH không chứng minh được lý do loại trừ BH.
Việc chủ xe mua BH là mối quan hệ DS giữa chủ xe và BH --> theo các quy định pháp luật về BH hiện nay thì cơ quan BH thay mặt chủ xe thực hiện các nghĩa vụ bồi thường (chủ xe phải thực hiện theo luật DS) theo thỏa thuận :
- Bồi thường theo đối tượng, tính chất sự việc (pháp luật BH quy định giới hạn đối tượng, mức độ bồi thường, ..)
- Bồi thường theo giá trị BH (pháp luật BH quy định giới hạn mức bồi thường)
....
==> cơ quan BH chỉ thực hiện bồi thường khi có yêu cầu của chủ xe + sự việc xảy ra phù hợp với thỏa thuận chứ không phải đương nhiên tự thực hiện bồi thường trong tất cả các trường hợp --> BH chỉ là người thay mặt chủ xe chứ không phải là người có trách nhiệm bồi thường theo quy định pháp luật hiện hành.
Như vậy, các bác os nói chủ xe phải có nghĩa vụ bồi thường là đúng và phù hợp với quy định pháp luật kể nghĩa đen (luật quy định) cũng như nghĩa bóng (tiền bồi thường của BH cũng từ tiền mua BH của chủ xe)
Đây là chuyện ở các quốc gia văn minh không có. Ở đó, BH phải đền trước. Sau đó nếu chứng minh được trách nhiệm thuộc về chủ xe đến đâu thì BH đòi lại chủ xe.
Cách thức, quy trình, thỏa thuận, ... bồi thường như thế nào phụ thuộc vào pháp luật của từng nước nên có thể có những nước thì cơ quan BH có thể thay mặt chủ xe bồi thường trước rồi sau đó mới làm việc với chủ xe, ... Nhưng về nguyên tắc chung của BH là chỉ bồi thường trong thỏa thuận --> những gì ngoài thỏa thuận thì chủ xe phải thực hiện --> chủ xe vẫn là người phải chịu trách nhiệm trong mọi trường hợp. Bác có thể chỉ giúp ở nước văn minh nào cơ quan BH là người có trách nhiệm bồi thường cho chủ xe như ý của bác đã nêu.