Lộ trình cắt giảm thuế nhập khẩu ô tô trong khu vực ASEAN, cũng như điều chỉnh lại thuế suất tiêu thụ đặc biệt đối với một số dòng xe vào năm 2018, đã tạo nên viễn cảnh xe hạ giá đáng kể so với 2017. Tuy nhiên khi xét tình hình thực tế, sẽ thấy mọi thứ không đơn giản như vậy...[pagebreak][/pagebreak]
Thị trường ô tô Việt Nam đang trải qua một giai đoạn thú vị. Doanh số bán hàng mỗi tháng của các hãng lên xuống thất thường. Những đợt ưu đãi giảm giá tung ra liên tiếp, áp dụng cho nhiều sản phẩm ở mọi phân khúc, cả lắp ráp lẫn nhập khẩu. Nhiều dòng xe giảm giá mạnh tới mức có thể coi là "mất giá". Ấy vậy, người tiêu dùng vẫn thờ ơ, thể hiện qua tâm lý chờ đợi rằng giá xe sẽ còn giảm nữa khi năm 2018 đến.
Bắt đầu từ ngày 1/1/2018, có hai mức thuế suất có ảnh hưởng đến thị trường ô tô được điều chỉnh lại. Thứ nhất, thuế nhập khẩu ô tô con từ các nước trong khu vực ASEAN vào Việt Nam sẽ là 0%, thay vì mức 30% như hiện nay. Thứ hai, thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) sẽ giảm thêm 5% đối với các dòng xe dưới 10 chỗ, có dung tích xy lanh động cơ dưới 2 lít.
Cụ thể, thuế TTĐB hiện nay của các dòng xe có dung tích từ trên 1,5 lít đến dưới 2 lít đang là 45%, sau 2018 sẽ giảm xuống còn 40%. Tương tự như vậy, thuế TTĐB đang áp dụng cho xe có dung tích dưới 1,5 lít hiện là 40%, sẽ chỉ còn 35% khi bước qua mốc 1/1/2018.
Với những sự điều chỉnh thuế theo hướng giảm xuống như trên, người tiêu dùng hoàn toàn có cơ sở để hy vọng về một viễn cảnh giá ô tô tiếp tục trở nên rẻ hơn. Giả sử như mọi chi phí khác liên quan đến một chiếc ô tô như thuế VAT, phí trước bạ, phí đường bộ, phí bảo hiểm... được giữ nguyên cách tính, thì gần như chắc chắn giá bán cuối cùng sẽ giảm.
Đó là điều kiện lý tưởng. Còn trên thực tế, không phải dòng xe nào cũng thuộc diện được giảm thuế. Mà kể cả khi có được áp dụng thuế suất thấp hơn, giá xe cũng chưa hẳn sẽ giảm một cách quá quyết liệt.
Đối với xe nhập khẩu, để được tính thuế nhập khẩu 0%, ngoài việc phải có xuất xứ trong nội khối ASEAN thì còn bắt buộc phải đạt tỷ lệ nội địa hóa phụ tùng 40%. Lượng xe đang lưu hành ở Việt Nam đáp ứng đủ các tiêu chuẩn này thực sự không nhiều. Chỉ có khoảng trên dưới 10 dòng xe đang được nhập từ Thái Lan và Indonesia là thuộc ASEAN, còn lại phần lớn đến từ châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ...
View attachment 722420
Xe lắp ráp thì chỉ có thể trông mong vào mức thuế TTĐB giảm 5%. Tuy nhiên, khi nhìn vào điều kiện cần để hưởng thuế suất thấp hơn trước, có thể thấy phạm vi áp dụng dường như chỉ gói gọn trong các phân khúc xe phổ thông hạng A, B và C, cộng thêm một số dòng MPV hoặc crossover SUV cỡ nhỏ, dưới mức trung bình.
Vấn đề là ở chỗ, hầu hết các dòng xe này đang có giá dao động trong khoảng 300-900 triệu đồng. Giá trị vốn không phải quá lớn so với tổng thể thị trường, nếu chỉ giảm 5%, thì mức giảm giá thực tế cũng không quá chênh lệch đáng kể.
Lấy ví dụ một mẫu xe hạng B điển hình, lắp ráp trong nước, dùng động cơ 1,5 lít và đang có giá bán lẻ năm 2017 là khoảng 600 triệu đồng. Mức giá này cấu thành từ 3 con số: giá bán buôn 370 triệu đồng, thuế TTĐB 148 triệu đồng (40% của giá bán buôn) và còn lại là thuế VAT cũng như chi phí đại lý.
Qua năm 2018, khi thuế suất TTĐB giảm còn 35% giá bán buôn, mẫu xe này chỉ phải chịu thuế 129 triệu đồng, kéo theo thuế VAT và chi phí bán hàng giảm nhẹ theo. Lúc đó, giá bán cuối cùng sẽ được giảm tối thiểu 19 triệu đồng, để xuống còn khoảng 580 triệu đồng. So với giá ban đầu, mức giá mới thấp hơn thật, nhưng có đáng để gọi là hấp dẫn hơn? Chưa hẳn.
Bên cạnh đó, những đợt giảm giá trong vòng vài tháng qua hoàn toàn có thể là bước chuẩn bị để xác lập khung giá xe cho năm 2018. Nếu hiểu theo cách này, giá ô tô trong thời gian tới đúng là sẽ giảm, nhưng là giảm thuận theo đà lao xuống hiện nay và từ thời điểm này đến năm sau sẽ dừng lại ở một ngưỡng nào đó, khó có thể giảm tiếp được.
Nếu tinh ý, người tiêu dùng còn có thể nhận ra rằng một số mẫu xe đang được ưu đãi giá tốt đều là phiên bản của năm trước, hoặc đang đi hết vòng đời sản phẩm, sắp thay thế bằng mẫu thế hệ mới. Từng có nhiều trường hợp, khi bản mới xuất hiện, lập tức giá bán quay lại mức ngang ngửa ban đầu hoặc thậm chí còn cao hơn.
Dựa vào những diễn biến kể trên, có thể thấy viễn cảnh giá xe năm 2018 giảm sâu là điều không sát thực tế cho lắm. Chung qui lại, người tiêu dùng vẫn nên cân nhắc nhu cầu bản thân và điều kiện tài chính, xem giữa việc mua xe ngay trong năm nay và đợi sang 2018, phương án nào hợp lý hơn.
View attachment 722418 View attachment 722419 View attachment 722420
