Quay lại vấn đề giải quyết nợ xấu, như em đã nói ở phần trước, chính các chủ nợ là người trước tiên phải tự đứng ra giải quyết nợ xấu của mình. Em giả thuyết ngân hàng (hoặc cả nền kinh tế) có tổng số nợ xấu là 100.000 tỷ đồng, trong đó nợ xấu kiểm soát được (có nghĩa là khách hàng khó khăn tạm thời và đánh giá trong tương lai khách hàng có thể trả được nợ với các điều kiện khả thi) là 50% tương đương 50.000 tỷ đồng, phần còn lại là nợ xấu không kiểm soát được 1 phần hoặc toàn bộ (có nghĩa là khách hàng bị đánh giá mất khả năng thanh toán 1 phần hoặc toàn bộ trong hiện tại và kể cả trong tương lai) là 50.000 tỷ đồng. Tổng số tiền đã trích lập dự phòng rủi ro cụ thể của ngân hàng đối với các khoản nợ xấu là 10.000 tỷ đồng (mức này cho nó khả thi chứ thực tế theo quy định thì nó phải cao hơn con số này). Vậy phương án nào hiệu quả nhất đối với ngân hàng để giải quyết được khối nợ xấu nói trên? Giờ em thành lập Công ty quản lý quỹ và khai thác tài sản (QLQ & KTTS ) với số vốn điều lệ là 10.000 tỷ đồng (1) từ nguồn trích lập dự phòng rủi ro cụ thể (trong điều kiện chính sách và quy định nhà nước cho phép), đồng thời với đó, em đánh giá trong nhóm khách hàng có nợ xấu kiểm soát được và chuyển giao một số khách hàng có triển vọng tốt nhất cho Công ty QLQ & KTTS. Công ty QLQ & KTTS sẽ thương lượng với khách hàng và chuyển đổi nguồn vốn vay (khoản nợ xấu + lãi + phí…) thành cổ phần trên cơ sở đánh giá lại giá trị doanh nghiệp, đồng thời công ty QLQ & KTTS tham gia vào ban điều hành của doanh nghiệp và thực hiện các công tác tái cơ cấu lại doanh nghiệp, tùy theo mức độ khó khăn của doanh nghiệp, Công ty QLQ & KTTS sẽ có những chính sách, thậm chí bổ sung thêm nguồn lực, vốn kinh doanh bằng nguồn vốn tự có của mình (1) dưới hình thức bổ sung vốn góp. Đồng thời với đó, công ty QLQ & KTTS có thể tìm kiếm đầu ra cho doanh nghiệp, ngân hàng cũng có thể tiếp sức bằng cách hỗ trợ nguồn vốn cho các đối tác của doanh nghiệp thông qua hình thức cho vay, như vậy vấn đề sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp sẽ được khơi thông, cơ sở hạ tầng, công nghệ, máy móc của doanh nghiệp được cải thiện, việc sản xuất kinh doanh qua một thời gian sẽ đi vào ổn định và có hiệu quả. Khi đó Công ty QLQ & KTTS có thể bán hoặc sang nhượng phần vốn góp của mình cho các nhà đầu tư khác hay chính doanh nghiệp và thu hồi nguồn vốn đầu tư của mình về với mức giá mà Công ty QLQ & KTTS hoàn toàn có thể có lời, thậm chí là lời rất nhiều là đằng khác, nó chẳng khác gì kinh doanh chứng khoán.
Có thể có người sẽ thắc mắc là nguồn vốn (đầu tư, bổ sung, cho vay…) có đủ lớn để giải quyết vấn đề? Nguồn vốn đầu tư + bổ sung có thể chỉ cần dùng nguồn vốn tự có của Công ty QLQ & KTTS (1), còn nguồn vốn ngân hàng cho các đối tác vay thực tế nó cũng lòng vòng và xoay chuyển quanh chính ngân hàng. Em ví dụ, từ doanh nghiệp được cơ cấu đến đầu ra cuối cùng trải qua 10 kênh, em cho vay kênh thứ 2 để tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp được cơ cấu, em lại cho vay tiếp kênh thứ 3 để tiêu thụ sản phẩm của kênh thứ 2 … cứ như vậy đến kênh thứ 10, như vậy chỉ với 1 đồng vốn bỏ ra, em đã tạo nguồn lực cho 10 kênh luân chuyển hàng hóa và thực tế 1 đồng vốn nó gần như vẫn chỉ nằm ở chỗ em vì người phân phối cuối cùng gần như toàn bộ là bán trực tiếp cho người tiêu dùng nên thu hồi về bằng tiền mặt hoặc độ trễ là rất ngắn trong trường hợp xuất khẩu ra nước ngoài. Trong trường hợp này em hoàn toàn có thể kiểm soát được quá trình luân chuyển đồng vốn của mình và rủi ro gần như bằng 0. Cứ như vậy, ngân hàng lần lượt chuyển giao các khoản nợ xấu cho Công ty QLQ & KTTS và từng bước thu hồi các khoản nợ xấu cảu mình về. Có người cũng có thể thắc mắc là có chắc chắn rằng mình có được nguồn vốn 1.000 tỷ để thành lập Công ty QLQ & KTTS không? Hay ông ngân hàng nào đó xưa giờ ăn hết cả vốn của mình rồi? Két ông trống không thì tiền đếch đâu mà đòi bỏ ra thành lập Công ty QLQ & KTTS? Đứng ở góc độ vĩ mô thì chính phủ hoàn toàn có thể đủ lực để thành lập 1 quỹ thay vì 1 Tổng công ty QLQ & KTTS, Quỹ này hoạt động theo nguyên tắc phi lợi nhuận, họ sẽ cấp vốn cho các Công ty QLQ & KTTS tại các tổ chức tín dụng dưới hình thức góp vốn, cho vay với một mức lãi suất được gọi là hỗ trợ nhân đạo… Ngoài ra, khi Công ty QLQ & KTTS hoạt động hiệu quả thì tự nó có thể tách ra hoạt động độc lập với ngân hàng, đồng thời huy động nguồn lực từ xã hội thông qua hình thức cổ phần hóa, phát hành chứng chỉ có giá… Nếu kịch bản này sảy ra em sợ lúc đó mấy bác FI chuyên kinh doanh chứng khoán lại tranh giành nhau mua mấy ông này ấy chứ. Như vậy có thể tận dụng được nguồn lực từ các thành phần kinh tế trong toàn xã hội. Khi đó ngân hàng có thể bán khoản nợ xấu cho Công ty QLQ & KTTS thay vì chỉ đơn thuần là chuyển giao như trước đây. Vậy là chúng ta hoàn toàn có thể yên tâm về tính khả thi khi thành lập các Công ty QLQ & KTTS. Trong trường hợp giải pháp này được thực hiện đồng loạt và triệt để trong toàn bộ nền kinh tế thì tốc độ chuyển dịch sẽ ngày càng tăng cao, đồng nghĩa với đó là khả năng thu hồi các khoản nợ xấu thuộc diện kiểm soát được sẽ diễn ra nhanh chóng (em dự trù có thể là từ 1 đến 2 năm). Khi khơi thông được mảng này thì chính nó cũng hỗ trợ cho mảng "các khoản nợ xấu thuộc nhóm không kiểm soát được 1 phần hoặc toàn bộ" cải thiện hơn và có thể chuyển đổi phần nào sang dạng "các khoản nợ xấu có thể kiểm soát được". Vậy là 1 mũi tên trúng 2 mục đích. Triển vọng bước sang giai đoạn sáng sủa rất cao nhá…!!!
