Anh Bigtoe chia sẻ kinh nghiệm sử dụng, bảo dưỡng và sửa chữa hộp số CVT.
Các em thân mến,
Xe hơi có 4 loại hộp số:
1. Hộp số tay MT (ở Việt Nam dịch là hộp số sàn)
2. Hộp số tự động AT 4, 5, 7 số (ở Việt Nam dịch là hộp số tự động cấp 4, 5, 7)
3. Hộp số tự động biến thiên liên tục CVT (ở Việt Nam dịch là hộp số biến thiên vô cấp nhưng Anh Bigtoe dịch Continuously variable transmission là hộp số biến thiên liên tục)
4. Hộp số 1 số của xe điện như xe Telsa.
Anh Bigtoe có 3 năm kinh nghiệm sử dụng hộp số tự động AT 4 số và 1 năm kinh nghiệm sử dụng hộp số CVT.
Hôm nay Anh Bitoe chia sẻ với các em kinh nghiệm sử dụng, bảo dưỡng và sửa chữa hộp số CVT.
1. Nguyên lý hoạt động của hộp số CVT
2. Sử dụng hộp số CVT
3. Bảo dưỡng hộp số CVT
4. Sửa chữa hộp số CVT
Trước khi hướng dẫn các em cách sử dụng hộp số CVT sao cho đúng cách, Anh Bigtoe sẽ giải thích cho các em một số thuật ngữ chuyên môn và nguyên lý hoạt động của hộp số tự động CVT. Sau khi hiểu rõ nguyên lý hoạt động của hộp số tự động CVT, các em sẽ hiểu vì sao phải sử dụng hộp số tự động CVT theo cách này mà không được sử dụng theo cách khác.
1. Nguyên lý hoạt động của hộp số CVT
Giống như hộp số tự động AT 4, 5, 7 số, hộp số biến thiên liên tục CVT cũng là một dạng hộp số tự động. Do đó đi kèm với hộp số tự động sẽ là bộ biến mômen thủy lực Torque converter.
Torque converter được dịch là bộ biến/chuyển mômen xoắn. Đây là bộ phận được sử dụng cùng với hộp số tự động để truyền và khuyếch đại mômen xoắn của động cơ đến hộp số thông qua dung dịch truyền.
Cấu tạo của Bộ biến mômen thủy lực Torque converter:
Torque converter có 2 bộ phận chính là 2 cánh quạt Pump và Turbine (Bơm và Tuabin). 2 bộ phận cánh quạt này nằm đối diện nhau trong một hộp tròn kín. Cánh quạt Bơm nối với trục quay của động cơ. Cánh quạt Tuabin nối với trục quay của hộp số tự động.
Vì sao gọi Torque converter là bộ biến mômen thủy lực?
Gọi là bộ biến mômen thủy lực vì 2 bộ phận Bơm và Tuabin đều cùng nhúng trong dung dịch và 2 bộ phận này không tiếp xúc trực tiếp với nhau. mômen xoắn sẽ được truyền từ bơm sang tuabin thông qua dung dịch truyền (tức là truyền gián tiếp bằng thủy lực, không truyền trực tiếp bằng cách tiếp xúc lẫn nhau).
Vị trí của Bộ biến mômen thủy lực Torque converter.
Bộ biến mômen thủy lực Torque converter nằm giữa động cơ và hộp số tự động, tức là:
Động cơ Engine --> Bộ biến mômen thủy lực Torque converter --> Hộp số tự động CVT --> Bánh xe
Vì sao phải cần phải có Torque converter nằm giữa động cơ và hộp số tự động?
Khi các em lái xe, cần số CVT ở vị trí D, chuyển động của động cơ sẽ được truyền đến bánh xe như sau:
Trục động cơ quay sẽ làm cánh quạt của bộ phận bơm quay. Khi cánh quạt bơm quay, nó sẽ làm cho dung dịch truyền quay theo. Khi dung dịch truyền quay, dung dịch truyền sẽ làm quay các cánh quạt của bộ phận tuabin. Khi các cánh quạt tuabin quay, nó sẽ làm cho trục của hộp số CVT quay và cuối cùng chuyển động quay của động cơ sẽ được truyền đến bánh xe.
Khi các em đạp thắng, bánh xe ngừng hẳn, trục quay của hộp số tự động CVT ngừng hẳn, các cánh quạt tuabin cũng sẽ ngừng hẳn. Tuy nhiên lúc đó các cánh quạt bơm vẫn quay đều theo chuyển động quay của trục động cơ. Bơm vẫn tiếp tục bơm dung dịch truyền sang tuabin nhưng tuabin không đáp ứng quay theo vì bánh xe đã bị bó thắng.
Như vậy các em đã thấy bộ biến mômen thủy lực là một thiết kế cực kỳ thông minh. Nếu không có bộ biến mômen thủy lực nằm giữa động cơ và hộp số hoặc bơm tiếp xúc trực tiếp với tuabin thì khi đạp thắng, bánh xe ngừng quay sẽ làm động cơ ngừng quay theo. Nhờ vào cơ chế tiếp xúc gián tiếp với nhau qua dung dịch truyền nên khi bánh xe ngừng quay, cánh quạt tuabin ngừng quay sẽ không làm cho cánh quạt bơm ngừng quay và động cơ ngừng quay.
Bộ biến mômen thủy lực còn một chức năng quan trọng khác là chức năng khuếch đại mômen xoắn nhưng Anh Bigtoe không giải thích cho các em chức năng khuyếch đại này để tránh phức tạp hóa vấn đề.
Đây là hình ảnh bộ biến mômen thủy lực và hộp số CVT. Nhìn vào hình ảnh minh họa này các em có thể thấy rất rõ vị trí của bộ biến mômen.
Bộ biến mômen thủy lực Torque converter nằm giữa động cơ và hộp số tự động, tức là:
Động cơ Engine --> Bộ biến mômen thủy lực Torque converter --> Hộp số tự động CVT --> Bánh xe
Trong hộp tròn kín của bộ biến mômen thủy lực có 2 bộ phận chính là 2 cánh quạt Pump và Turbine (Bơm và Tuabin). 2 bộ phận cánh quạt này nằm đối diện nhau trong một hộp tròn kín chứa đầy chất lỏng. Cánh quạt Bơm nối với trục quay của động cơ. Cánh quạt Tuabin nối với trục quay của hộp số tự động CVT.
![No[2]](https://cdn1.otosaigon.com/data/avatars/s/179/179388.jpg?1609128562){kind=avatar}
