Mỹ-NATO ngán tác chiến điện tử của Nga
(Bình luận quân sự) - 7 năm sau “Cuộc chiến 5 ngày” với Gruzia, quân đội Nga đã không còn “thô mộc” như trước, với bước tiến thần kỳ về khả năng tác chiến điện tử.
Sau Ukraine, NATO cũng dính đòn tác chiến điện tử Nga
Tờ Wall Street Journal của Mỹ ngày 8-7 có bài viết cho biết, mặc dù chưa có thông tin riêng về phía Mỹ nhưng quân đội đồng minh của Hoa Kỳ trong khối NATO đã “dính đòn” và thể hiện sự bất lực trước hệ thống trinh sát và tác chiến điện tử của Nga.
Tờ báo Mỹ cho biết, những dấu hiệu gần đây cho thấy Nga đã chế tạo được những hệ thống tác chiến điện tử thế hệ mới nhất vô cùng hiện đại và đã đem ra thử nghiệm trên chiến trường miền đông Ukraine khi cung cấp cho phe ly khai, đồng thời sử dụng “quấy phá” các cuộc tập trận của Mỹ và NATO.
Những hệ thống tác chiến điện tử hiện đại nhất của Nga cho phép chặn thu tín hiệu liên lạc của đối phương hoặc gây nhiễu chế áp thiết bị của họ là thách thức nghiêm trọng đối với các lực lượng đồng minh của Mỹ khi tiến hành cuộc tập trận ở Đông Âu,
Các công nghệ được phát triển cho phép quân đội Nga không chỉ xác định thành công các nguồn tín hiệu vô tuyến của đối phương, mà còn có thể ngụy trang tốt hơn thông tin vô tuyến riêng của mình, cho phép duy trì bí mật khi di chuyển các lực lượng vũ trang - tờ báo Mỹ viết.
The Wall Street Journal dẫn nguồn từ quân đội Mỹ cho biết, theo quan sát của các quân nhân Mỹ cuộc tập trận ở Litva nhận xét, việc bảo mật thông tin liên lạc là những khó khăn chính. Những trang bị thông tin của đồng minh Mỹ không đủ độ bảo mật trước các phương tiện trinh sát điện tử của Nga.
[xtable=bcenter|border:0|cellpadding:3|cellspacing:0|1x@]
{tbody}
{tr}
{td}
{/td}
{/tr}
{tr}
{td}
Đài radar di động 39N6 Casta2, máy bay trinh sát quang-điện tử Tu-214R và hệ thống tác chiến điện tử Borisoglebsk-2
{/td}
{/tr}
{/tbody}
[/xtable]
Những trang bị thông tin thiếu độ bảo mật cao khiến các đồng minh của Mỹ trong khối NATO không thể nêu rõ số liệu về vị trí các nhóm quân và vị trí của ban chỉ huy đơn vị. Kết quả là, quân đội Mỹ đã buộc phải phái lính thông tin của mình tới các đơn vị Litva để truyền mật lệnh cho họ.
Theo Wall Street Journal, các công nghệ vô tuyến Mỹ cho phép liên lạc ở mức độ bảo mật rất cao, nhưng do hạn chế về luật xuất khẩu, các máy điện đài có thể không được cung cấp cho quân đội đồng minh, vì vậy họ sử dụng các thiết bị thông tin đơn giản hơn, dẫn đến tính năng bảo mật kém.
Không chỉ có vậy, khả năng của lực lượng đối kháng điện tử Nga còn được Tư lệnh các lực lượng Mỹ tại châu Âu, Trung tướng Ben Hodges, thừa nhận.
Trung tướng Ben Hodges cho biết, hệ thống liên lạc của quân đội Ukraine đang bị các thiết bị gây nhiễu điện tử của lực lượng ly khai gây cản trở, khiến họ rất khó để sử dụng sóng vô tuyến, điện thoại và các phương tiện liên lạc khác vì các thiết bị gây nhiễu của lực lượng ly khai có tính năng vượt trội.
Tướng Ben Hodges nhận xét, lực lượng ly khai Ukraine còn có khả năng gây nhiễu tín hiệu đáng kể khiến các hệ thống radar quân sự của quân chính phủ không thể hoạt động bình thường. Điều này dẫn tới tình trạng quân đội Ukraine không thể khai hỏa ngay cả khi xác định được mục tiêu.
[xtable=bcenter|border:0|cellpadding:3|cellspacing:0|1x@]
{tbody}
{tr}
{td}
{/td}
{/tr}
{tr}
{td}
Pod gây nhiễu điện tử KNIRTI SAP-518 của Viện nghiên cứu khoa học khí tài vô tuyến kĩ thuật Kaluga (gọi tắt là Viện KNIRTI)
{/td}
{/tr}
{/tbody}
[/xtable]
Mỹ lo lắng về tiến bộ vượt bậc của tác chiến điện tử Nga
Tạp chí Armyrecognition dẫn thông cáo báo chí của Bộ quốc phòng Nga cho biết, Quân đội Nga sẽ đưa vào hoạt động khoảng 20 loại hệ thống tác chiến điện tử thế hệ mới trong thời gian sắp tới và đây chỉ là một phần trong chương trình mua sắm quốc phòng của Nga trong năm 2015.
Trong đó có ít nhất 10 loại hệ thống tác chiến điện tử đã hoàn tất quá trình phát triển và đã được Bộ quốc phòng Nga đặt hàng. Các hệ thống tác chiến điện tử mới này bao gồm: Krasukha-2, Murmansk-BN, Borisoglebsk-2, Krasukha-S4 và Svet-KU.
Trước đó, Quân đội Nga cũng đã bắt đầu đưa vào trang bị số lượng hạn chế các tổ hợp tác chiến điện tử mặt đất tiên tiến như Borisoglebsk-2V hay Moskva-1 cho một số lữ đoàn bộ binh cơ giới.
Sau khi Liên Xô sụp đổ, Nga luôn xếp thứ hai sau Mỹ về lĩnh vực này. Tuy nhiên trong thời gian gần đây khả năng trinh sát và tác chiến điện tử của Nga đang được nâng cao rất mạnh thì Mỹ lại có dấu hiệu thụt lùi, sau khi dốc toàn lực đấu với các đối thủ “dưới cơ” như Iraq, Lybia hay tổ chức khủng bố IS.
Tháng 3 vừa qua, Mỹ đã thành lập Ủy ban Tác chiến điện tử, do Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách mua bán vũ khí Frank Kendall và phó Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân - Đô đốc James Winnefeld lãnh đạo.
Mỹ-NATO ngán tác chiến điện tử của Nga
(Bình luận quân sự) - 7 năm sau “Cuộc chiến 5 ngày” với Gruzia, quân đội Nga đã không còn “thô mộc” như trước, với bước tiến thần kỳ về khả năng tác chiến điện tử.
Theo thông báo của Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Robert Work, Uỷ ban này sẽ tìm cách giúp Bộ Quốc phòng Mỹ giữ vững lợi thế trong lĩnh vực tác chiến điện tử. “Chúng tôi vẫn đang dẫn đầu, nhưng tôi nghĩ rằng vị thế này đang dần mai một một cách nhanh chóng”, ông Work nói.
Vào năm 2014, Hội đồng khoa học quốc phòng Hoa Kỳ đã đề nghị phân bổ thêm 2 tỉ USD trong ngân sách quốc phòng nhằm tăng cường khả năng tác chiến điện tử. Vấn đề này đã trở nên cấp bách sau khi hàng loạt điểm yếu của các hệ thống vũ khí Mỹ bị phanh phui.
Ví dụ như loại máy bay hiện đại bậc nhất của Mỹ là F-35 có chi phí phát triển lên tới 400 tỉ USD, nhưng rất dễ biến thành “bia bay” nếu không được hỗ trợ bởi máy bay tác chiến điện tử F-18 Growler. Hay tàu tác chiến ven bờ lớp Freedom của Mỹ có những lỗ hổng bảo mật an ninh mạng máy tính rất lớn.
Hay trong vụ việc máy bay Su-24 Nga áp chế hoàn toàn hệ thống radar cảnh báo sớm và điều khiển vũ khí trên khu trục hạm Aegis lớp Arleigh Burke số hiệu DDG-75 USS Donald Cook trên biển Đen tháng 4-2014, chiếc cường kích này được cho là đã sử dụng hệ thống tác chiến điện tử Khibiny tối tân của Nga.
Trước đó, Nga cũng đã sử dụng tổ hợp tác chiến điện tử 1L222 Avtobaza bắt sống một chiếc máy bay trinh sát không người lái MQ-5B của Mỹ. Thiết bị tác chiến điện tử của Nga đã cắt đường truyền thông tin điều khiển và cướp quyền kiểm soát, ép một chiếc của Mỹ hạ cánh xuống bán đảo Crimea.
[xtable=bcenter|border:0|cellpadding:3|cellspacing:0|1x@]
{tbody}
{tr}
{td}
{/td}
{/tr}
{tr}
{td}
Mô hình hoạt động tác chiến điện tử của hệ thống Krasukha-S4
{/td}
{/tr}
{/tbody}
[/xtable]
Nga đang phát triển hàng loạt hệ thống tác chiến điện tử
Theo một số nguồn tin, hiện Nga đang phát triển hàng loạt hệ thống trinh sát và tác chiến điện tử mới cơ động dưới mặt đất và mang theo máy bay, hoặc lắp đặt trên các chiến hạm.
Các hệ thống mặt đất có Krasukha-2 và Krasukha-4 của Tập đoàn công nghệ điện tử - radio của Nga (KRET). Tổ hợp Krasukha-4 được nâng cấp mạnh trên cơ sở Krasukha-2, là trạm dải tần rộng gây nhiễu âm thanh mạnh, module đa năng đặt trên mặt đất gây nhiễu dùng để bảo vệ các công trình, mục tiêu cố định.
Các tổ hợp này có khả năng gây nhiễu, chế áp điện tử chống đài radar trên máy bay chỉ huy, và cảnh báo sớm, chống radar trên máy bay chiến đấu, máy bay trinh sát, máy bay không người lái… và đài radar trên vệ tinh trinh sát Lakross của Mỹ, ở phạm vị ngoài 300km.
Tập đoàn quốc doanh Rostec đã cung cấp cho quân đội Nga những hệ thống tác chiến điện tử “Moskva-1” đầu tiên. Tổng giám đốc của Rostec là ông Kolesov khẳng định hiện không có nước nào trên thế giới sở hữu những hệ thống như Moskva.
Hệ thống này ứng dụng công nghệ kỹ thuật số mới nhất và cho phép radar thụ động quét trên không trong khoảng cách 400km, phát hiện và cung cấp số liệu về mục tiêu cho các hệ thống phòng không và máy bay, cùng các hệ thống điện tử khác, điều khiển chúng vô hiệu hóa hoặc tiêu diệt kẻ địch.
Hiện Nga đang phát triển Divnomorie - hệ thống có tính năng mạnh và phức tạp hơn nhiều so với Moskva. Bộ Quốc phòng Nga dự định giới thiệu hệ thống này với khách hàng đầu năm 2016. Theo ông Kolesov, Divnomorie thực sự có thể “giải quyết cả vấn đề phòng thủ vũ trụ”.
[xtable=bcenter|border:0|cellpadding:3|cellspacing:0|1x@]
{tbody}
{tr}
{td}
{/td}
{/tr}
{tr}
{td}
Su-34 Nga mang pod tác chiến điện tử Khibiny trên đầu mút cánh
{/td}
{/tr}
{/tbody}
[/xtable]
Hiện nay, hệ thống “Khibiny” của Nga đã được thử nghiệm trên hàng loạt loại máy bay chiến đấu mà gần đây nhất là vào tháng 6 vừa qua, 1 nhóm máy bay ném bom tiền tuyến Su-34 Nga đã được lắp đặt pod tác chiến điện tử này, khiến chúng không thể bị hạ bởi các hệ thống phòng không thông thường.
Ở trên không, ngoài hệ thống “Khibiny”, có thể kể đến hệ thống phòng thủ chủ động, chống tên lửa phòng không vác vai (MANPADS) mang tên “President-S”. Hệ thống này có khả năng làm các tên lửa phòng không vác vai bay chệch hướng (thậm chí là đổi hướng 180 độ) và tự phá hủy.
Đầu tháng 2 vừa qua, Tổ hợp Công nghệ sóng radio và điện tử (KRET) cho biết, dựa trên nền tảng máy bay chở khách Tu-214, đơn vị này cùng tổ hợp chế tạo hàng không Tupolev sẽ phát triển máy bay đối kháng điện tử thế hệ mới mạnh nhất thế giới. Hiện dự án này đang trong giai đoạn thiết kế sơ bộ.
Có thể nhận định rằng, những lo lắng của chuyên gia quân sự Mỹ là đúng. Hiện quân đội Nga không còn yếu kém và thiếu hiện đại như trong giai đoạn “cuộc chiến 5 ngày” với Gruzia.
Sự thay đổi chiến lược quân sự và tư duy tác chiến đã khiến quân đội Nga “lột xác” hoàn toàn, trở thành một lực lượng quân sự mạnh mẽ trên thế giới, trong đó việc tiến hành hiện đại hóa vũ khí, trang bị cho các quân, binh chủng đang được đặt lên hàng đầu.