thớt này bổ ích.
em cứ định đọc cho hết các thớt ở box cà phê của bác GOLFT nhưng chẳng được mấy lúc bình tâm...
về chuyện Y và I, e thấy nhiều bác có khuynh hướng chỉ trích cải cách giáo dục và nói chung là chỉ trích quản lý giáo dục của nhà nước ta, như thế không khách quan lắm. chữ viết của ta (chữ quốc ngữ-) mới có, không phải lâu như âu châu, nên muốn chuẩn cũng khó- cũng phải đúng căn cứ ngữ âm ngữ nghĩa mới chuẩn được- mà cái cơ sở này ở trong tiếng Việt ta cũng còn nhiều tranh luận lắm.
vì thật ra, TV giàu và đẹp thật, nhưng cái giàu đẹp ấy nó có hệ lụy là đôi khi thiếu chặt chẽ, chính xác, thống nhất.
em không đi sâu vào quy tắc/thói quen viết I và Y, mà chỉ nói cái lý do vì sao có lúc tuy 2 mà 1, lại có khi tuy 1 mà 2, để chúng ta hiểu nguyên do sự rắc rối và cái khó, đặng cùng nhau có ý thức viết cho đúng quy tắc/thói quen một cách... tương đối hợp lý.
.
về phát âm, Y và I là 2 ký hiệu để chỉ 2 âm không hoàn toàn giống/khác nhau
i để ghi nguyên âm /i/ và y để ghi bán nguyên âm i
sự khác biệt này là do bởi cách thức phát âm của i và y (máy đo có thể phân biệt chính xác).
.
1-khi viết i/y gần các nguyên âm, là ghi lại trường hợp i có thể là nguyên âm hay bán nguyên âm, cho nên cần phân biệt bằng 2 chữ cái khác nhau, không được dùng lẫn lộn, ví dụ <span style=""color: #0000ff;"">thúi</span> ( nguyên âm, ghi bằng i) và <span style=""color: #0000ff;"">thúy</span> (bán nguyên âm,ghi bằng y). trường hợp này không có gì rắc rối mâu thuẫn về chữ/âm. cũng không có chuyện sau giải phóng hay sau cải cách GD bắt dùng sai chữ dẫn đến phát âm sai. chị gái của bác nào đó đọc <span style=""color: #0000ff;"">ủy ban</span> thành <span style=""color: #0000ff;"">ủi ban</span> không phải do lỗi của quy tắc chính tả.
.
2- còn khi i/y đặt cạnh phụ âm hoặc đi một mình, là khi nó ghi lại một nguyên âm, cho nên trong trường hợp này, ghi là i hay y thì phát âm vẫn là nguyên âm i, chỉ là do thói quen hoặc quy tắc mà ta chọn y hay i thôi. tức là về mặt phát âm <span style=""color: #0000ff;"">y tá/ i tá, chiến sỹ/chiến sĩ, yêu thương/iêu thương ty tiện/ti tiện, hợp lý/hợp lí, ý kiến/í kiến</span>... là tương đương, trong đó i,y đều là ghi nguyên âm i cả!
như vậy i và y lộn xộn trong trường hợp 2 là do quy tắc ban đầu chưa rõ ràng, khiến cho thói quen sử dụng ăn sâu quá, muốn quy định lại cũng khó...
.
trường hợp 2 trên đây là ví dụ điển hình cho tính thiếu chính xác chặt chẽ (có 2 chữ cái cùng ghi 1 âm ) và thiếu thống nhất trong chữ viết của TV.
mong rằng các bác không trách CCGD về vụ này nữa và nếu các nhà giáo dục yêu cầu chuẩn hóa trường hợp này để các thế hệ sau bớt phải nhớ 1 số từ viết theo thói quen mà k theo quy tắc, xin các bác ủng hộ, cho dù nhìn nó hơi chối so với thói quen, bởi nếu không, y và i còn làm khổ nhiều con trẻ và người nước ngòai!
